چرا Ringtone استاندارد گوشی های نوکیا در اذهان عمومی ماندگار شد؟
چرا شرکت نوکیا تصمیم گرفت بخشی از Gran Valse اثر Francisco Tárrega را به عنوان «هویت برند» خود استفاده کند؟
خب برای شروع قطعه Gran Valse اثر Francisco Tárrega آهنگساز و نوازنده گیتار کلاسیک اسپانیایی (۱۲۳۰- ۱۲۸۷) را گوش کنید تا بدانید داستان از چه قرار است. (اگر فایل اجرا نشد، دانلود کنید.)
ثانیه ۱۲ تا ۱۶ گویای تمام داستان است و تم مورد نظر ما در همانجاست! حتما موفق شدید تشخیص بدید که تم اصلی گوشی نوکیا از کدام بخش Gran Valse نشات گرفته و با توجه به پارت گیتار و مشخص کردن بخش مورد نظر می توان دریافت که تم اصلی گوشی نوکیا از کادانس اول با توالی V-IV-I تم اول قطعه گرفته شده است در واقع این تم اصلی یک کادانس (عبارت پایانی) از یک قطعه گیتار متعلق به دوره رومانتیک برداشت شده است.
اگر اطلاعات موسیقی ندارید مهم نیست فقط بخش آنالیز را می توانید نادیده بگیرید و به پرسش های بعدی برسید.
آنالیز: میزان اول (کادر قرمز) درجه V می باشد در حالت پایگی شروع میشود و حرکت ملودیک با پرش به درجات vii و ix و سپس تثبیت در iii آکورد V. از طرفی نت E در بخش Bass نقش یک Suspension (منقطع - بدون خط اتحاد) ایفا می کند و زمینه اتصال بهتر را برای درجه V به IV را فراهم می کند. تحرکات ملودیک را نمی توان به صورت یک برودری دوبل بسط داده شده در دو اکتاو نگاه کرد ولی برای سادگی در آنالیز می توان کلیه نت ها را در یک اکتاو اجرا کرد تا ارزش هارمونیک آنها راحت تر بررسی شود. نت E درجه اول تبدیل به درجه vii آکورد معکوس درجه IV در میزان دوم میشود؛ در این میزان هم بخش ملودیک بر روی درجات vii و xiii آکورد IV حرکت می کند و در نهایت به روی آکورد درجه I فرود میاد. این روش تحلیل و درجه گذاری را «مناسب تر» دانستم و به معنای مطلق بودن یا غلط بودن تحلیل های دیگر نیست. به طور مثال شما می توانید کل میزان اول و دوم مشخص شده را درجه V بگیرید و ساده تر نگاه کنید.
چرا شرکت نوکیا تصمیم گرفت یه بخشی از Gran Valse اثر Francisco Tárrega را به عنوان «هویت برند» شرکت استفاده کنه؟
داستان از بین سالهای ۳-۱۳۷۲ و سرمایه گذاری های شرکت نوکیا شروع شد از آنجایی که نوکیا میلی برای درگیری با وکلای سمج شرکت های بزرگی مانند Sony و Warner Bros را نداشت تصمیم می گیرد ringtone هایی را از بین قطعاتی موسیقی انتخاب کند که از قوانین کپی رایت خارج شده اند؛ با این کار کسی نمی توانست مدعی شود که قطعه استفاده شده به عنوان ringtone به نوعی مشابه قطعات تحت مالکیت اوست. در اکثر کشورها حدود ۷۵ سال بعد از فوت صاحب اثر و در صورت نداشتن مدعی کارهای هنری از مالکیت خصوصی به زیرمجموعه آثار ملی/بین المللی منتقل میشود و عموم مردم با ذکر نام مولف اجازه استفاده آزادانه را خواهند داشت. البته همیشه داستان به این راحتی نیست چون به طور مثال ممکن است یک آهنگساز طی قراردادی حقوق چاپ و انتشار یک یا چند اثرش را برای چندین دهه به یک ناشر منتقل کند و خودتون می تونید تصور کنید که چه دعاوی بعد مرگ مولف بین ناشران و وراث اقامه می شود!
چرا Ringtone استاندارد گوشی های نوکیا در اذهان عمومی ماندگار شد؟
نوکیا از سال ۱۳۷۲ تا الان که دارم این مطلب می نویسم تلفن همراه تولید و روانه بازار می کنه؛ حالا به کم و زیادش کاری نداریم ولی همه میدونیم که برای چند سال بازار جهانی هم قبضه کرد و بعدش سامسونگ و اپل در رقابتی سخت موفق به گرفتن موقعیت شرکت نوکیا شدند.
دلیل اول:
ماندگاری Ringtone نوکیا در اذهان عمومی می تونه حضور و تداوم پیوسته این شرکت در بازار گوشی های موبایل باشد؛ تمامی مدل های بعدی و پیشرفته تر از این تم بهره برده و بهبود بخش سخت افزاری کیفیت پخش و امکانات پخش این تم روز به روز بیشتر و بهتر شد. Ringtoneهای مدل های اولیه به دلیل محدودیت های سخت افزاری در قالب Chiptune ارائه شد و با پیشرفته شدن بردها،افزایش حافظه و سرعت محاسباتی بردها این تم از حالت تک صدایی (Monophonic) به چند صدایی (Polyphonic) ارتقا یافت. همچنین با پیشرفت تکنولوژی امکان استفاده از فرمت های پیشرفته تر با ظرفیت بالاتر و اسپیکرهایی با دامنه صوتی بیشتر به وجود آمد و همگی باعث افزایش کیفیت پخش Ringtone ها و مکالمات شد؛ شرکت نوکیا هوشمندانه در طی این سالها همیشه لوگوی صوتی خودش را حفظ کرده و با پیاده سازی یک تم مشترک در مدل های بالاتر آن را به بخش جدایی ناپذیری تبدیل کرده است.
دلیل دوم:
پیشکسوت (Pioneer) در زمینه سرمایه گذاری بر روی بخش صدا چه در بخش سخت افزار و چه در زمینه طراحی، انتخاب و شناخت درست از بخش صدا؛ خیلی از ما اولین گوشی که گرفتیم به احتمال زیاد یکی از مدل های اولیه نوکیا بوده که امکانات زیادی نداشته و حتی تعداد زنگ ها و بازی های گوشی هم بسیار محدود بوده است. همین محدودیت و نداشتن انتخاب های زیاد و پیشکسوت بودن باعث تثبیت این تم در سالهای اولیه پیدایش این صنعت شد. فراموش نکنیم که در آن سالها امکان اتصال به اینترنت و دانلود و تغییرات Ringtone را نداشتیم.
دلیل سوم:
من مصاحبه Thomas Dolby یکی از افرادی که در انتخاب این تم دخیل بوده را گوش کردم؛ از سالهایی تعریف می کند که شرکت نوکیا فقط یک ساختمان چند طبقه بوده و تازه فعالیت تولید تلفن های همراه را آغاز کرده بود. او اعلام می کند که این تم از قطعه Gran Valse برداشت شده ولی متاسفانه در طی مصاحبه نه تنها نام و ملیت Tárrega را به یاد نداشت حتی به اشتباه می گوید « یکی تو مایه های Richard Strauss آهنگساز معاصر» این کار را ساخته بوده! و در ادامه اضافه می کند بیشتر دنبال یه آهنگساز متوفی (Dead Body) میگشتیم که فردا برامون مشکلی پیش نیاد! برای همین تو داستان انتخاب تم نوکیا به نظر شخص بنده نه تنها خیلی بخش طراحی مطرح نبوده (قرار نیست همیشه و به هر قیمتی از طراحی و طراح صدا تعریف و تمجید بشه!) بلکه بیشتر دنبال یه انتخاب بی دردسر بوده اند. انتخاب شرکت نوکیا در این بخش را اگر هوشمندانه نخوانیم ولی حفظ، ثابت قدمی شرکت و تثبیت تم در مدل های بالاتر را می توان هوشمندانه و هدفمند نامید و این چنین بود که «کادانس تم اصلی Gran Valse اثر Tárrega جهانی شد!