انتخابهای ما در زندگی چگونه روال و مقصد زندگی ما را مشخص میکنند ؟
امشب یک ویدئو از TED TALKS در یوتیوب دیدم که پیشنهاد میکنم این ویدئوی کوتاه اما مفید از David Döbele را ببینید .
ِHow Making Choices Can Change Your Life | David Döbele | TEDxFHNW
نکته مهمی که در این ویدئو به آن اشاره شد بحث سلسله انتخابها یا همان تصمیمگیریهای مثبت یا منفی ماست .
ما در زندگی هر روز با تعداد زیادی انتخاب برای تصمیمگیری و تعیین مسیر مواجه هستیم و مجموع این انتخابها هدایتگر ما در زندگی هستند. به تصویر زیر نگاه کنید، مشخص است که با هر انتخابی خواه مثبت، خواه منفی سناریوهای متعددی پیش روی ما گشوده میشوند و در صورتی که ما به انجام انتخابها و تصمیمگیریهای آگاهانه عادت کنیم، عمده انتخابهای ما در ادامه مثبت خواهند بود چون به هر حال ما به این سمت و سو حرکت کردیم.
به عنوان مثال وقتی که هر روز از خواب بلند میشویم، از اول صبح میتوانیم انتخاب کنیم که ساعت رو خاموش کنیم و دقیقههای بیشتر را به استراحت اختصاص بدیم و یا این که با انگیزه از خواب بلند شویم و از وقت اول صبح برای ایجاد نشاط و شادابی در خودمان به روشهای متنوع استفاده کنیم. قطع به یقین وقتی اثر یک انتخاب رو در یک روز خودمان میبینیم و بعد از چند روز و یا مثلاً در پایان یک هفته به خودمان میآییم و متوجه میشویم که این هفته در مقایسه با هفته گذشته حالمان، بهرهوری مان و خلق و خویمان بهتر بوده و به قولی بیشتر کیفمان کوک بوده، بیشتر ترغیب میشویم که چنین تصمیمهای خوبی که حالمان رو خوب میکنند را دوباره تکرار کنیم و به نوعی تصمیمگیریهای خوب انجام دهیم.
یا مثلاً فرض کنید امروز در سن سی سالگی هستید و به کمک پس انداز و سرمایهگذاریهایی که انجام دادهاید قدرت خرید بخش یا کل یک دارایی با ارزش مثل مسکن یا یک دارایی معمولی مثل یک خودرو را پیدا کردهاید. خوب این موضوع نشان دهنده همان بحث تصمیمگیری و انتخابهای تکرار شونده دورهای شما بوده، یعنی این که شما در سن بیست سالگی با پیشنهاد اولیه کسانی از نزدیکان مثل پدر، مادر یا خود شما به واسطه مطالعه یا شرکت در یک دوره آموزشی سرمایهگذاری، اولاً تصمیم گرفته بوید برای تأمین مالی خرید یک دارایی با ارزش شروع به سرمایهگذاری و پسانداز کنید و این تصمیم اولیه بوده و این که در ادامه هر ما تصمیم بگیرید که چه بخشی از درآمدهای خود را حتماً و قطعاً طبق تصمیم اولیه خود به بحث پسانداز و سرمایهگذاری اختصاص دهید تا در نهایت به هدف نهایی خود برسید که همان موضوع خرید یک خانه یا یک خودرو بوده است.
شاید برخی بر این باور باشند که ما که در جامعهمان یا در خانوادهمان هزاران هزار مسئله حل نشده داریم که فکرمان را مشغول کرده و رمقی برای هیچگونه فعالیت اضافی نمیماند و فقط بایستی روزمرگی یا همان روز مرگی داشته باشیم و غیر از آن هیچ !
همینجا دوست دارم روی این باور اشتباه خط بکشم ! مطمئن هستم اصلاً در چنین شرایطی نیاز روحی ما برای ایجاد حال خوب، تحول در خود و در یک کلام تغییر فضای ذهنی به شدت بالاست و این میتواند یک شروع خوب باشد و خود این موضوع که شما با تجسم تصویر بالا در ذهنتان تصمیم میگیرید تا وارد فرایند مثبت ذهنی و سلسله تصمیمهای درست شوید، خود یک تصمیم خوب است و یکی از نقاط و یکی از سناریوهای مثبت و آگاهانهای است که در ذهن خود و در واقع در دنیای حقیقی ایجاد میکنید.
تصمیمهای ما در زندگی به دو نوع کلی خلاصه میشوند :
تصمیمهایی که نتیجه آنها برای ما تقریباً یا کاملاً مشهود است، مثلاً اگر غذاهای چرب یا باکالری بالا بخوریم، ولی به میزان کافی تحرک یا مصرف انرژی در بدنمان وجود نداشته باشد، احتمال چاق شدن در ما بیشتر است.
تصمیمهایی که نتیجه آنها در ابتدای کار خیلی مشخص و واضح نیست و ما بر اساس سناریوهای مختلف با چاشنی از امیدواری و گردآوری اطلاعاتی که توسط خودمان انجام شده است آن تصمیمها را میگیرم، مثلاً شروع راهاندازی یک استارتاپ با یک موضوع خاص که میتواند بعد از مدتی کوتاه شما را با انبوهی از بدهی و تعهدات سخت مواجه کند و یا این که میتواند با توجه به پتانسیل رشدی که میتواند داشته باشد، منبعی از تولید ثروت برای آینده کوتاه مدت و بلندمدت شما را رقم بزند.
ما انسانها میتوانیم با انجام تصمیمگیریهای صحیح نوع اول که به آنها اشاره کردیم، در خود الگوها و ذهنیتهای صحیح و مثبتی را ایجاد کنیم که انتخابهای صحیحتری را جلوی پای ما و پیش روی ذهن ما متصور خواهیم دید. به نوعی وقتی تصمیمهای خوبی میگیریم، ذهن خودمان را برای تصمیمگیری بهتر و چابکتر به طور ناخودآگاه تربیت میکنیم.
در واقع برای انجام کارهای خوب و یا ایجاد عادتهای سالم به نوعی اول تصمیمگرفتن را در خود تقویت میکنیم و در مرحله بعد بحث تصمیمگیریهای خوب و منطقی را در خود توسعه میدهیم و از این طریق بر اساس علم احتمالات و بر اساس تصویری که در بالاتر شرح دادیم، خود را در معرض سناریوهایی قرار میدهیم که بیشتر آگاهانه و مثبت هستند و خواهناخواه احتمال موفقیت را در تصمیمگیریهایی که از نوع دوم هستند و در نگاه اول برآیند یا نتیجه آنها شفاف نیستند، را برای خود و به نوعی شبکه افرادی که با آنها در ارتباط هستیم بالا میبریم، چون اگر توجه کنیم این منطبق و رویکرد فقط مختص یک موضوع خاص از تصمیمگیری برای موارد شخصی، یا حرفهای نمیباشد و میتواند تقریباً برای همه انواع تصمیمگیریها مؤثر و مفید باشد.
برای شفافتر شدن تصویر ذهنی آن چه شرح دادیم، میتوانیم کل فرایند را از رویکرد انتخاب نکردنها، تصمیم نگرفتنها و گرفتن تصمیمهای نادرست هم مرور کنیم که به این ترتیب، خود را دائماً در معرض سناریوهای غلط و اشتباه قرار میدهیم و به نوعی خودمان را به سمتی سوق میدهیم که فاصله ما با گزینهها و راههای مثبت و صحیح و آگاهانه زیاد شده و به نوعی خود به خود احتمال موفقیت را برای خود به این ترتیب به تدریج و با ضریب فزایندهای کاهش میدهیم و اگر هرگز این فرایند متوقف نشود و به خودمان نیاییم، متأسفانه خود را به جایی خواهیم رساند که تقریباً مسیر برگشتی برای آن متصور نخواهیم بود و پس بهتر است از همین الان به فکر باشیم.
پس اولاً از امروز انتخاب کنیم که در زندگی با نیمنگاهی به اثرات مثبت یا منفی برای امور خودمان تصمیمگیرنده باشیم و دوم اینکه با انجام تصمیمگیری های آگاهانه، الگوهای تصمیمگیری خوبی را برای ذهنمان ایجاد کنیم که عیناً همان الگو یا بخشی از آن در سایر تصمیمگیریها به کمک ما بیاید.
نظر شما چیه؟ با این دسته بندی انواع تصمیم و انتخابها در زندگی موافق هستید؟ تصور میکنید آیا چنین نگاهی به مقوله تصمیمها و سناریوهایی که بر اساس تصمیمگیریهای ما ایجاد میشوند، برای ما کمک کننده هستند؟ خوشحال میشم نظرات خودتان را در زیر همین پست با من و بقیه به اشتراک بگذارین.
آیا راهکارها یا دستهبندیهای دیگری برای این موضوع سراغ دارید یا موردی که بشه این مطلب رو تکمیل کرد؟
طراحی نمودار:سید امین افصحی