اگر به دنبال فروش قطعات کامپیوتر خود هستید احتمالا قصد دارید از پول آن برای خرید کامپیوتر جدیدتر یا یک لپتاپ استفاده کنید. اما پیش از آن باید چند قدم ساده اما مهم را انجام دهید تا هم اطلاعات شخصی شما به خطر نیفتد و هم ارزیابی درستی از قطعات کامپیوتر خود داشته باشید تا بتوانید آنها را با بهترین قیمت به فروش برسانید.
برای فروش قطعات کامپیوتر چهار قدم اساسی را میتوان نام برد:
1. تهیه نسخه پشتیبان از اطلاعات
2. ارزیابی دقیق شرایط و قیمت تک تک قطعات
3. پاک کردن ایمن اطلاعات
4. انتخاب روش فروش کامپیوتر
تهیه نسخه پشتیبان برای فروش قطعات کامپیوتر
قبل از هر اقدامی لازم است یک نسخه پشتیبان از تمام اطلاعات مورد نیاز تهیه کنید. برای این کار روشهای مختلفی از جمله انتخاب دستی فایلها تا استفاده از نرمافزارهای شخص ثالث وجود دارد، همچنین به لطف امکانات جدید اکثر سیستم عاملها میتوانید از خود سیستم عامل هم بکاپ بگیرید و با بازیابی کردن آن روی کامپیوتر جدیدی که خریدهاید، سیستم عامل قبلی خود را با محتویات و تنظیمات قبلی خود به نحوی تحویل بگیرید که انگار همان کامپیوتر قدیمی است.
برای تهیه بکاپ چهار روش وجود دارد:
· بکاپ دستی روی هارد اکسترنال
· بکاپ روی فضای ابری
· بکاپ با نرمافزار شخص ثالث
· ساختن system image
بکاپ دستی روی هارد اکسترنال
این روش سادهترین روش است. برای این کار شما تنها نیاز دارید که هارد اکسترنال یا همان حافظه جانبی را به کامپیوتر وصل کنید و سپس فایلهای مورد نیاز را انتخاب و به هارد انتقال دهید. در این روش به دلیل اینکه انتخاب توسط خودتان انجام میگیرد باید توجه کنید که چیزی از قلم نیفتد. علاوه بر اطلاعات معمولی میتوانید بوکمارکها، پسوردهای آنلاین و تاریخچه جستجوهای ذخیره شده در مرورگر خود را نیز ذخیره کنید و در مرورگر بعدی خود وارد کنید. به طور مثال در مرورگر فایرفاکس میتوانید به بخش مدیریت تاریخچه (manage history) رفته و با انتخاب علامت دو فلش معکوس، نتایج جستجو و بوکمارکهای خود را به کمک دو گزینه Backup و Export Bookmark to HTML استخراج کنید و همچنین به کمک سه گزینه Restore، Import Bookmarks from HTML و Import Data from another Browser به مرورگر فایرفاکس جدید انتقال دهید.
بکاپ روی فضای ابری
در این روش احتمال از دست رفتن اطلاعات با مثلا گم یا خراب شدن هارد اکسترنال وجود ندارد به همین دلیل گزینه خوبی به نظر میرسد اما ما میدانیم که به دلیل شرایط ایران، مثل روشهای دیگر قابل استفاده نیست. بکاپ گرفتن از یک کامپیوتر قدیمی مثلا با حافظه ۱ ترابایت روی فضای ابری ممکن نیست زیرا نه سرعت اینترنت ما جوابگو است، نه قیمت اینترنت مصرفی مقرون به صرفه است. تازه برای آپلود چنین حجمی از اطلاعات نیاز به خرید اشتراک یک سرویس فضای ابری داریم که از داخل ایران ممکن نیست. پس با وجود این همه مشکل چرا باز هم این روش را پیشنهاد میدهیم؟
پیشنهاد ما این است که از این روش فقط برای آپلود اطلاعات حساس، مهم و کم حجم خود استفاده کنید. مثلا اگر یک مهندس باشید احتمالا فایلهای خروجی نرمافزارهای تخصصی که با آنها کار میکنید حجم زیادی ندارند اما حاصل ساعتها کار شما هستند یا مثلا میتوانید فایل پسوردهای آنلاین خود را آپلود کنید (البته قبل از آن، فایل پسوردها را فشرده کرده و روی آن رمز بگذارید چون قویترین فضای ابری هم همواره در معرض هک و نفوذ است).
استفاده از این روش هم هیچ پیچیدگی خاصی ندارد، کافی است ابتدا یکی از سرویسهای ذخیرهسازی ابری معروف مثل Google Drive یا Microsoft OneDrive را انتخاب کرده و در آن یک اکانت بسازید و سپس وارد آن شده و فایلهای مورد نظر را آپلود کنید. تقریبا همه این سرویسها مقداری فضا حدود ۵ تا ۱۰ گیگابایت به صورت رایگان به هر کاربر میدهند.
بکاپ با نرمافزار شخص ثالث
به طور عمومی برای آماده شدن قبل از فروش قطعات کامپیوتر نیازی به استفاده از این روش ندارید اما به هر حال استفاده از نرم افزار چند مزیت دارد. نرم افزارها مراحل را قدم به قدم مشخص کرده و اگر اطلاعات کافی ندارید به شما کمک میکنند، قابلیت کپیبرداری از یک درایو به صورت image دارند و همچنین میتوانند فایل بکاپ شما را رمزگذاری کنند.
چند تا از بهترین نرمافزارها، Acronis True Image ، EaseUS Todo Backup و StorageCraft ShadowProtect Desktop نام دارند. با کمی جستجو به گزینههای زیاد دیگری هم میرسید.
ساختن system image
در انتها کاملترین روش که به کمک آن میتوانید کل سیستم عامل را به صورت یکجا پس از خرید کامپیوتر جدید به آن منتقل کنید. این روش تنها از طریق خود سیستم عامل ممکن است. مثلا در سیستم عامل ویندوز ۷ باید در کنترل پنل، بخش backup and restore را پیدا کرده و Create a system image را انتخاب کنید. در این روش به شما سه محل هارد دیسک اکسترنال، DVD و فضای ابری برای ذخیرهسازی پیشنهاد میشود که طبیعتا هارد اکسترنال بهترین گزینه است.
ارزیابی دقیق شرایط و قیمت تک تک قطعات کامپیوتر برای فروش
اگر قصد فروش کیس کامپیوتر دست دوم را داشته باشید یک راه خوب، فروش قطعات آن به صورت مجزا است. حتی اگر قصد فروش کیس کامپیوتر به صورت کامل دارید یا اصلا قصد فروش لپتاپ دارید، باید اول ارزش و شرایط تک تک قطعات مشخص شود تا به ارزش کلی دستگاه برسیم. برای این کار اول باید از مشخصات قطعات خود آگاه باشید و دوم از شرایط سلامت آنها مطلع باشید. منتشر کردن نتایج تستها برای فروش یک قطعه اتفاق رایجی است و شما میتوانید در مرحله فروش مستقیما این نتایج را ذکر کنید. حتی اگر این کار را نکرده باشید هم ممکن است مشتری قبل از خرید، از شما اسکرین شات نتایج تست سلامت قطعات کامپیوتر را بخواهد؛ پس بهتر است قبل از پاک کردن سیستم عامل این کار را انجام دهید تا به زحمت نیفتید.
دریافت مشخصات فنی:
برای اینکه مشخصات فنی قطعات خود را دریافت کنید از مراحل زیر پیروی کنید:
ویندوز ۷ و ویندوز ۱۰:
منو start را باز کنید و system information را جستجو کنید. برنامه را باز کنید (اگر چنین برنامهای وجود نداشت msinfo32 را جستجو کنید). پس از باز شدن برنامه در منوی سمت چپ گزینه components را انتخاب کنید تا لیست قطعات ظاهر شود. روی هر کدام که کلیک کنید مشخصات دقیق آن نمایان میشود. در صورت لزوم میتوانید با انتخاب گزینه Export در منوی File از این اطلاعات خروجی بگیرید.
لینوکس:
در لینوکس دستورات زیادی در خط فرمان میتواند اطلاعات را نمایش دهد که ما دو تا از آنها را به دلیل جامع و واضح بودن انتخاب کردهایم.
hwinfo اطلاعات جامع و خوبی در مورد برند و مشخصات فنی قطعات مختلفی از جمله پردازنده، رم، حافظه و کارت صدا را استخراج کرده و نمایش میدهد.
Inxi یک اسکریپت bash است که به طور خودکار از دستورات مختلفی برای استخراج همه اطلاعات استفاده میکند و سپس آنها را با ظاهری زیبا و خوانا نمایش میدهد.
مک:
در مک خیلی راحت میتوانید در نوار بالای صفحه از منو اپل (لوگو سیب) گزینه About This Macرا انتخاب کنید. در پنجره باز شده چند تب وجود دارد که اطلاعات اولیه در مورد سختافزارهای مهم دستگاه میدهد.
در تب overview گزینه System Reportرا بزنید تا برنامه system information مک باز شود. در منو سمت چپ با انتخاب گزینه hardware لیست قطعات ظاهر میشود و میتوانید جزییات آنها را ببینید یا با انتخاب گزینه File>Save آنها را ذخیره کنید.
تست سلامت برای فروش قطعات کامپیوتر
پس از اینکه مطلع شدید چه نوع قطعاتی در اختیار دارید میتوانید با بررسی سایتهای فروش قطعات کامپیوتر از قیمت آنها مطلع شوید اما ابتدا باید وضعیت سلامت هر یک از قطعات دست دوم خود را بررسی کنید. برای بررسی و چک سلامت هر یک از قطعات ابزار متفاوتی وجود دارد.
حافظه:
امروزه کامپیوترها از دو نسل متفاوت حافظه استفاده میکنند: HDD یا هارد دیسک و SSD. هارد دیسک یکی از در معرض خطر ترین قطعات است، استفاده از آن در حرکت، ضربه خوردن یا ویروس میتواند به آن آسیب بزند و مبتلا به شکستگی یا بدسکتور و غیره شود. همچنین دیسک جامد یا SSD هم برای تعداد دفعات مشخصی میتواند پر و خالی شود و پس از آن عمرش به پایان میرسد؛ به همین جهت تست سلامت آنها واجب است.
برای تست سلامت هارد در ویندوز میتوانید Hard Disk Sentinel یا HD Tune را نصب کنید. در مک میتوانید از برنامه disk utility که در سیستم موجود است استفاده کنید و در لینوکس هم برنامههای تحت ترمینالی مثل Smartctl و برنامههای گرافیکی مثل Gnome Disks موجود است که راهنمای استفاده از آنها در اینجا موجود است.
پردازنده مرکزی و مادربورد:
پردازنده مرکزی مغز هر کامپیوتری است و از مهمترین قطعاتی که هنگام فروش قطعات کامپیوتر مورد توجه قرار میگیرد. مادربورد هم محل قرارگیری تمام قطعات کیس است. هر مادربوردی با هر پردازندهای کار نمیکند پس این دو قطعه باید هم بررسی و شاید فروخته شوند.
برای بررسی این قطعات میتوانید اگر پردازنده اینتل و سیستم عامل ویندوز دارید از Intel Processor Diagnostic Tool استفاده کنید. این نرم افزار برای شما بهترین گزینه است اما اگر به هر دلیلی دنبال نرم افزار دیگری بودید در ادامه برنامههایی برای بررسی سلامت همه قطعات معرفی میکنیم.
در mac osهم میتوانید از ابزار Prime95 استفاده کنید.
یک مسئله مهم در بررسی سلامت مادربورد و CPU سلامت ظاهری آنها است. در کیس را باز کنید و بعد از گردگیری یک عکس واضح از مادربورد و خصوصا خازنهای آن بگیرید. سپس با احتیاط فراوان CPU را از جای خود خارج کنید و از پیمهای آن عکس بگیرید (اگر در باز و بسته کردن CPU تجربهای ندارید حتما با کمک یک فرد مسلط انجام دهید). باد کردن خازنها یا کج بودن پیمهای پردازنده دو ایراد مهم در خرید قطعات کامپیوتر دست دوم است.
کارت گرافیک:
برخلاف تفکر بعضی افراد، کارت گرافیک فقط برای بازی نیست. البته که گیمرها نمیتوانند بدون آن زندگی کنند اما برای معمولیترین کارها با کامپیوتر هم نیاز به کارت گرافیک است. برای بررسی تازه نفس بودن کارت گرافیک خود میتوانید از تست استرسهایی مثل Cinebench، Geekbench و LuxMark استفاده کنید که GPU شما را در حداکثر فشار قرار میدهند تا قدرت نهایی آن را بررسی کنند.
همه قطعات:
ابزارهایی وجود دارند که میتوانند تست جامعی از همه قطعات اجرا کنند و اطلاعات خوبی در اختیار شما بگذارند. اپل از سال ۲۰۱۳ ابزاری به نام General Apple Diagnostics در مک های خود قرار داده است که برای تست سلامتی همه قطعات به کار میرود و اکثرا هر خریداری قبل از خرید کامپیوتر اپل دست دوم آن را بررسی میکند. همچنین PC-doctor و Ultra-X دو نرم افزار کامل در دسترس برای سیستم عاملهای مختلف هستند که ابزارهای پر قدرتی دارند.
قیمتگذاری
پس از بررسی همه قطعات خود وقت آن است که آنها را قیمتگذاری کنید. اکنون یک قدم دیگر به دریافت پول نزدیک شدهایم. منطقا هرچه پول بیشتری در ازای فروش قطعات کامپیوتر خود بگیریم خوشحالتر میشویم اما گذاشتن قیمت بالا هم میتواند مشتریها را فراری کند وقت شما را هدر دهد.
با کمی جستجو در گوگل و سایتهای شناختهای مثل ایمالز، ترب، دیجیکالا یا مقداد آیتی میتوانید قیمت آکبند قطعات خود را اگر هنوز در بازار باشند پیدا کنید. با بررسی نمودار قیمت مطمئن شوید قیمتی که میبینید تثبیت شده است و با روزهای قبل تفاوت چشمگیری ندارد، نظرات کاربران را بخوانید و دنبال نظر آنها در مورد قیمت بگردید.
در سایتهای فروش قطعات دست دوم مثل دیوار، شیپور و ایسام به دنبال قطعات کامپیوتر دست دوم مشابه خود بگردید و قیمت آنها را بررسی کنید. قیمتگذاری در اینجا توسط افراد غیرمتخصص صورت میگیرد پس دقت کنید که توسط بعضی قیمتهای پرت و پلا گمراه نشوید. اگر عینا قطعه شما موجود نبود به دنبال قطعات نزدیک باشید؛ مثلا یک قطعه از یک شرکت مشابه اما با قدرت متفاوت.
همچنین میتوانید از یک فرد متخصص مورد اعتماد مشورت بگیرید.
در آخر این شما هستید که قیمت نهایی را تعیین میکنید. با اینکه قطعات کامپیوتر نو همه مثل هم هستند اما قطعات کامپیوتر دست دوم از برند و مدل و تکنولوژی یکسان میتوانند شرایط بسیار متفاوتی داشته باشند. پس به نتایج تستهای سلامت خود و طول عمر قطعات دقت کنید. اگر کامپیوتر شما کمتر از ۴-۵ سال سن داشته باشد همچنان امکان دارد کسی آن را برای استفاده شخصی بخرد؛ اما اگر سن آن بیشتر است ممکن است به کار تعمیرکارها یا حتی در بدترین شرایط به درد اوراقیها بخورد.
پاک کردن ایمن اطلاعات قبل از فروش قطعات کامپیوتر
برای فروش قطعات کامپیوتر لازم است که ابتدا اطلاعات آن را پاک کنیم تا برای استفاده صاحب بعدی آن آماده باشد اما نه به روش معمول. شاید شما هم تاکنون با مشکل پاک شدن اطلاعات مورد نیاز خود به هر دلیلی برخورد کرده باشید و حتما میدانید که در این مواقع باید دست به دامن روشهای ریکاوری اطلاعات شد. اگر شما میتوانید اطلاعاتی که از روی هارد کامپیوترتان پاک شده است را بازگردانی کنید پس کسی که قطعات دست دوم کامپیوتر شما را خریده هم میتواند این کار را کند و این اصلا خوب نیست. راه حل، استفاده از روشهای پاک کردن ایمن اطلاعات است؛ در این روشها کل فضای هارد یک یا چند بار با اطلاعات بی معنی تولید شده توسط نرم افزار پر و خالی میشود تا بازیابی اطلاعات قبلی شما تقریبا غیر ممکن شود.
در گذشته این کار تنها با استفاده از نرم افزارهای شخص ثالث انجام میشد که دشواریهایی داشت اما در ویندوز ۱۰ این کار به سادگی و بدون نیاز به نرم افزار اضافی ممکن است. کافی است وارد بخش Settings/Update & Security/Recovery شوید و زیر بخش Reset this PC section دکمه Get started را بزنید. در صفحه باز شده Remove everything را بزنید. در صفحه بعد گزینه Change settings را انتخاب کنید. حالت Data erasure را روشن کنید. در انتها دکمه Confirm را بزنید تا از بخش Change settings خارج شوید؛ ادامه مراحل را طی کنید تا اطلاعات شما به طور کامل حذف شود و یک ویندوز ۱۰ خام دوباره نصب شود.
همانطور که گفتیم استفاده از نرم افزارهای شخص ثالث دشواریهایی دارد زیرا خود نرم افزار در محیط سیستم عامل اجرا میشود و نمیتوان تمام اطلاعات از جمله سیستم عامل را پاک کرد در حالی که خود نرم افزار پاک کننده اطلاعات به سیستم عامل احتیاج دارد. به همین دلیل دو روش و دو دسته نرم افزار برای این کار وجود دارد: استفاده از نرمافزارهای معمولی در محیط سیستم عامل برای پاک کردن تمام اطلاعات شخصی به جز سیستم عامل و استفاده از نرم افزارهای bootable برای پاک کردن ۱۰۰ درصد اطلاعات.
اگر سیستم عامل شما امکان حذف امن اطلاعات را ندارد یا قصد ندارید مشابه روش قبلی پس از پاک شدن اطلاعات دوباره ویندوز روی آن نصب شود یا اطلاعات شما فوقالعاده حساس است و میخواهید احتمال بازیابی آنها را به صفر برسانید دو روش زیر را مطالعه کنید.
برای روش اول در ویندوز نرم افزارهای معروفی مثل Kernel File Shredder و Eraser و برای مک او اس نرم افزارهایی مثل Stellar Wipe Mac MacClean’s File Eraser وجود دارند اما این روش را اصلا توصیه نمیکنیم. همانطور که گفتیم در این روش فقط امکان پاک کردن فایلهای شخصی وجود دارد اما فایلهای سیستم عامل هم آنچنان بیاهمیت نیستند. بسیاری از اطلاعات شخصی چنان در تار و پود فایلهای سیستمی پیچیده میشوند که انتخاب و حذف تک تک آنها غیرممکن است. این روش حتی برای مشتری قطعات کامپیوتر شما هم مورد پسند نیست.
روش دومی که پیشتر به آن اشاره کردیم استفاده از نرمافزار bootable است. بوتیبل بودن به طور ساده و خلاصه به قابل حمل بودن و مستقل از سیستم عامل بودن اشاره دارد. در این روش ابتدا باید فایل نرم افزار مورد نظر را دانلود کنید و سپس با کمک نرم افزار بوتیبل سازی مثل refuse نرم افزار را روی یک فلش یا سی دی قرار دهید. سپس باید در حالی که فلش یا سی دی مذکور به کامپیوتر وصل است آن را ریبوت کنید. بسته به نوع کامپیوتر شما قبل از بوت شدن یا اصطلاحا بالا آمدن سیستم عامل صفحهای ظاهر میشود و از شما میپرسد قصد ورود به سیستم عامل را دارید یا ورود به نرم افزار bootable شناسایی شده. نرم افزار را انتخاب کرده و مراحل حذف کامل اطلاعات را در آن طی کنید تا اطلاعات و سیستم عامل شما به طور ایمن حذف شوند. پیشنهاد ما به شما برای این کار استفاده از مورد اعتمادترین نرم افزار این حوزه یعنی DBAN است، البته این تنها گزینه نیست.
برای حذف امن اطلاعات الگوریتمهای مختلفی وجود دارد که هر کدام سرعت اجرا و میزان امنیت متفاوتی دارند. الگوریتم استفاده شده در ویندوز، در اکثر مواقع کافی است اما نرم افزارهای سوم شخص ذکر شده در بالا با استفاده از روشهای خیلی حرفهای که حتی بعضی از آنها ساخت ارتش آمریکا است، اطلاعات شما را چنان پاک میکنند که برای بازیابی آنها نیاز به غول چراغ جادو است نه نرم افزار ریکاوری.
انتخاب روش فروش کامپیوتر
بخشهای سخت ماجرا گذشته است و به قول معروف وقت آب کردن جنس است. اگر کسی از آشنایان شما خریدار کامپیوتر است اولویت را به او بدهید. هرچند ممکن است پول کمتری بگیرید اما ریسک کلاهبرداری و مشکلات این چنینی به حداقل میرسد.
اگر قصد فروش قطعات به صورت حضوری به یک فروشنده قطعات کامپیوتر دارید، با اطلاعات کامل به سراغ او بروید و حتما پس از گفتگو با چند فروشنده و بررسی پیشنهاد آنها، تصمیم به معامله بگیرید.
در آخر ممکن است تصمیم به فروش قطعات کامپیوتر خود به صورت آنلاین بگیرید. خیلی مهم است که با صرف وقت و حوصله کافی، عکسهایی واضح، زیبا و تمیز از تمام زوایای قطعات کامپیوتر خود بگیرید و حداکثر توضیحات و جزئیات را در آگهی خود فراهم کنید. شاید فکر کنید کمتر اطلاعات دادن به نفع شما باشد اما در محیط آنلاین هزاران مورد در لحظه در دسترس مشتری است و فرصت بررسی دقیق همه آنها را ندارد در نتیجه ترجیح میدهد وقت خود را برای سوال پرسیدن از شما هدر ندهد و به سراغ کسی برود که از قبل سوالهایش را پاسخ داده است. همچنین اطلاعات کامل شانس این را بالا میبرد که موتورهای جستجو آگهی شما را بیشتر به مخاطبان نشان دهند.
آگهی خود را میتوانید به صورت رایگان در پلتفرمهای مختلف فروش اجناس دست دوم ثبت کنید. سایتهایی مثل دیوار و شیپور صرفا پخشکننده آگهی هستند و برای انجام معامله باید خودتان به صورت حضوری با خریدار دیدار کنید و طبیعتا نیاز به مراقبت بیشتری است. سایتهایی مثل ایسام هم مشابه سایت خارجی ebay هستند و در نقش میانجی عمل میکنند یعنی مشتری وجه را به سایت پرداخت میکند و سپس شما کامپیوتر دست دوم را برای او در هر جای ایران میفرستید و پس از تایید مشتری، سایت پول را به حساب شما میریزد اما در این روش درصدی از پول به سایت میرسد. توجه کنید که امکان خرید و فروش امن کالا مشابه روش ایسام در شیپور هم راهاندازی شده است.
اگر بنا به ارسال کالا شد، از هزینه ارسال غافل نشوید، پرداخت هزینه ارسال توسط شما تاثیر خیلی زیادی در جلب مشتری دارد.
جمعبندی
فروش قطعات کامپیوتر اصلا کار سختی نیست؛ فقط نیاز به کمی زمان برای محافظت از اطلاعات شخصی شما دارد و پس از آن هرچه بیشتر روی بررسی محصول خود و روش فروش وقت بگذارید به سود بیشتری خواهید رسید و ریسک ضرر کمتر خواهد شد. در این مقاله سعی کردم قدم به قدم فروش قطعات کامپیوتر در کنار شما باشم، ممنون که تا اینجا دنبال کردید. اگر شما هم تجربهای در این زمینه دارید که فکر میکنید برای دیگران مفید است در بخش نظرات به اشتراک بذارید.
امین میرلوحی