توی آخرین شب‌های سرد پاییز که ویروس کرونا مارو از خیلی از لذت های زندگی محروم کرده، تماشای بارش شهابی جوزایی ۹۹ که در نبود نور ماه قراره حسابی دلبری کنه، می‌تونه برای چند ساعت لحظات خوش و بکری برامون رقم بزنه.
در ادامه، مطلب رو بصورت پرسش و پاسخ ادامه میدیم تا به خوبی پاسخگو سوالاتی که احتمالا با خواندن تیتر یادداشت در ذهن شما عزیزان ایجاد می شود، باشم.
اصلا داستان چیه؟
توی کل سال ما بارش‌های شهابی متفاوتی داریم که می‌تونیم بدون داشتن امکانات خاصی برای رصدشون برنامه‌ریزی کنیم. بارش شهابی جوزایی یکی از بارش‌های پرفروغ سالیانه است که فعالیتش از حوالی ۱۴ آذر آغاز میشه و تا ۳۰ آذر ادامه داره. امسال بخاطر عدم حضور ماه و نور مزاحمش، خوبه که برای دیدن این پدیده جذاب نجومی حتما برنامه ریزی کنیم تا از آتیش بازی طبیعت نهایت لذت رو ببریم.
شهاب ها همون ستارهای دنباله دار هستند؟
مطلقا، خیر!
شهاب ها تیکه سنگ های سرگردون فضایی با اندازه های مختلف از یک سر سوزن بگیر تا توپ بستکبال هستند؛ که در دام جاذبه زمین می افتند، به سرعت وارد جو می شوند و می سوزند. همین سوختن برای لحظاتی منظره جذابی رو برای ما، ساکنین زمین، رقم می زنه.
درواقع اصلا ما چیزی به اسم ستاره دنباله دار نداریم. البته اجرامی دیگری به اسم دنباله دار در خانواده منظومه شمسی حضور دارند که از قضا این اجرام که مثل یه گلوله برف گل آلود هستند، سرچشمه اصلی خیلی از بارش شهابی هستند.
منظورت از «دنباله دارها سرچشمه اصلی بارش های شهابی هستن» چیه؟
ببینید همونجور که گفتم دنباله دارها شبیه گلوله های برفی گل آلود هستن. این اجرام وقتی تحت تاثیر گرانش خورشید قرار میگیرن به سمت اون شروع میکنن به حرکت که همین موضوع باعث میشه هسته دنباله دار دچار تصعید بشه و ذرات غبارش مثل یه دم پشتش رها بشن. این ذرات همینجور سرگردون تو فضا می مونن و صد البته مقداریشون هم توی مدار زمین جا خوش میکنن. برای همین در ایامی خاص از سال وقتی زمین از اون نقطه از مدارش رد میشه شزوع میکنه به جذب کردن این ذرات و در اون زمان هست که ما شاهد پدیده جذاب بارش شهابی هستیم.
اما بارش های شهابی منشا دیگه ای هم دارن و اون سیارک ها هستن!
ممکنه یه سیارک به جرمی مثل خودش برخورد بکنه و حاصل این تصادف فضایی ذراتی رو در فضا به یادگار بذاره.
اصلا تماشای بارش شهابی بدون تلسکوپ شدنی هست ؟
قبلا گفتم رصد بارش شهابی هیچ امکانات خاصی نمی خواد. فقط کافیه یه مکان با آسمون صاف و آلودگی نوری کم پیدا کنید. زیر انداز مناسب شب‌های سرد پاییزتون رو روی زمین پهن کنید، دراز بکشید و منتظر بمانید تا هر از چندی یک شهاب جوزایی توجه شما رو جلب کنه.
اصلا هم نیاز نیست فقط به یک نقطه از آسمون زل بزنید، احتمال دیده شدن شهاب توی کل پهنه آسمون وجود داره. اگر خوش‌شانس باشید، ممکنه شهابی را ببینید که خیلی درخشان باشه. اون وقت می‌تونید پز این رو بدین که یک «آذرگوی» دیده‌اید. اگر شهابی از زهره(پرنور ترین جرم آسمان بعد خورشید و ماه) درخشان‌تر باشد به آن آذرگوی می‌گوییم.توی شب‌های بارش شهابی جوزایی، دیدن آذرگوی چیز عجیبی نیست!
کی بریم تماشا خوبه؟
امسال، بارش شهابی جوزایی پرفروغ ترین بارش شهابی سال می باشد. بارشی که از شامگاه یکشنبه، ۲۳ آذر ماه، تا صبحگاه دوشنبه، ۲۴ آذر ماه، به اوج خودش می‌رسه.
توصیه می‌کنم انرژی و تمرکزتون رو برای ساعات پس از نیمه شب به وقت محلی، بذارین چون بعد از نیمه شب شانس خیلی بیشتری برای دیدن شهاب دارین.
کجا بریم خوبه؟
برای دیدن بارش شهابی جوزایی باید از آلودگی نوری شهرها دور بشیم. منطقه‌ای وا پیدا کنیم که در اطراف شهر قرار داشته باشه و تا آنجا که ممکنه از نورهای مزاحم دور باشه.خب ممکنه همچین جایی سراغ نداشته باشین، راه حل چیه؟ سری به سایت Light Pollution Map بزنید. این سایت با نمایش شدت تقریبی آلودگی نوری نواحی مختلف، راهنمای مناسبی براتون هست.
حتما توجه داشته باشید که فاکتور مهم در مکان یابی امنیت می باشد نه هیچی دیگه!
پاییزه و شرایط جوی ناپایدار.پس توصیه می کنم حتما از سایت های هواشناسی و اخبار محلی شرایط جوی رو چک کنین تا بارندگی و ابری شدن آسمان محل رصد کام تون رو تلخ نکنه. اگر به ابر خوردین بدونین که منجمان بهترین افراد برای همدردی باهاتون هستن!
سایت پیشنهادی من برای چک کردن شرایط جوی :accuweather
حالا خداییش قراره مثل بارون، شهاب بباره؟
قطعا، نه!
انتظار نداشته باشین در شب اوج بارش هر لحظه هر طرف رو نگاه کنین شهاب ببینین!
واقعیت اینه که در بهترین حالت شما توی اون شب اگر پیگیر باشین چیزی حدود ۲۰۰ شهاب بتونین ببینین.
امیدوارم تونسته باشم با این یادداشت توجه شما عزیزان رو به آسمان شب، طبیعت فراموش شده، جلب کنم؛ و به قول گفتنی سر به هواتون کنم!
پذیرای تمامی نظرات شما عزیزان هستم، پس رحم نکنین!
براتون آسمونی صاف، پرستاره و پر از شهاب آرزو می کنم...
