سلام ، تصمیم گرفتم پیش نویس هایی که مدتی پیش تو ویرگول نوشته بودم اما منصرف شدم از انتشارش باهاتون به اشتراک بزارم و دومین قرعه به نام این متد در اومد
ارزیابی اکتشافی یک متد برای پیدا کردن مشکلات (Usability) در یک رابط کاربری هست که اوناهم هم بعنوان بخشی از فرآیند تکرار پذیر طراحی تصحیح و بهبود پیدا میکنن و این کار به این صورت هست که افرادی یا اشخاصی براساس اصول توافق شده از قبل یا اصول کاربرد پذیری (Usability) ، محصول رو ارزیابی میکنن و این کار از فرآیند عدم موفقیت محصول پس از انتشار جلوگیری میکنه.
توضیح نوشته چیزی که تو اکثر سایت ها جستجو میکردم ارزیابی کاربردپذیری بوده و بیشتر این موضوع مطرح شده اما ارزیابی اکتشافی میتونه در جنبه های مختلفی باشه نسبت به ویژگی های محصول مثلا میتونه ارزیابی ما اصول اولیه طراحی تعاملی یا ... باشه و مورد ارزیابی قرار بگیره اما بحث این نوشته متمرکز بر ارزیابی کاربردپذیری است
ارزیابی های کاربرد پذیری (Usability) ، و بطور معمول تست ها میتونه فرآیند طولانی سخت و پر هزینه باشه و چشم پوشی میشه ازش و اینجا بود که آقای جکوب نیلسن ( یکی از خوبهای تست های کاربرد پذیری) متد های تست کاربرد پذیری اما به صرفه( زمانی ، هزینه ای و...) معرفی کرد که ارزیابی اکتشافی هم از اینجا سرچشمه میگیره
ارزیابی اکتشافی میتونه از پابین تر سطح پروسه دیزاین مثل اسکچینگ و وایرفریمینگ مورد استفاده قرار بگیره و ارزیابی اکتشافی قبل از UserTesting مورد استفاده قرار میگیره تا در وقت و هزینه ها صرفه جویی بشه و اشکالات آشکاری که با ارزیابی های ساده میشه جلوگیری ازش کرد رو به مرحله تست کاربری نرسونیم و در نهایت هردو این موارد از زاویه و بینش های متفاوت خطاهارو رو تصحیح میکنن .
فاکتور های ارزیابی کاربرد پذیری استفاده 10 مورد هست که ما تو این نوشته 3 مورد رو توضیح میدیم اما بد نیست که همه رو با عنوان یکبار ببنیم :
قابلیت مشاهده وضعیت سیستم
حتما سایت هایی رو باهاشون سرکار داشتید که درخواستی رو کردین و یا عملی رو انجام دادین اما چند ثانیه یا دقیقه انتظار کشیدین تا نتیجه ای رو مشاهده کنید یک مثال رایج این بحث مثال فیچر آپلود کردن هست که پیشنهاد میشه در این فیچر امکانی رو که پیشرفت آپلودش در چه وضعه و بطور کلی کاربر بدونه داره چی میگذره و برای این کار ما میتونیم با تغییررنگ ، نوار پیشرفت ، لودر یا اعلان در جریان قرارش بدیم
مطابقت سیستم و دنیای واقعی
به زبان راحت و پایه کاربر حرف بزنید مثال لندینگ پیج سایت نیل پاتیل که میتونست بنویسه داخل دکمه CTA بنویسه ثبت نام کنید اما میدونست کسی که اومده توسایت یک از موفق ترین کارآفرین های دنیا ، اومده که تغییری بده یا خودشو یا کسب و کارش رو پس بجای ثبت نام نوشت : "بله ، من میخوام نیل به من یاد بده که چگونه کار خود را توسعه دهم!"
کنترل و آزادی کاربر
کنترل کاربر و آزادی در مورد دادن امکان آزادی برای انجام کارها به کاربر است و آزادی برای خنثی کردن اقداماتی که تصادفی انجام میشود برای دادن این ویژگی ما میتونیم امکان بازگشت یا لغو عمل انجام شده رو داشته باشیم
7 مورد باقیمانده این گایدلاین برای ارزیابی رو میتونید از اینجا بخونید
10 Usability Heuristics with Examples / Heuristic Evaluation