کایفوپلاستی یا تزریق سیمان یک جراحی کم تهاجمی است که برای درمان شکستگی فشاری ستون فقرات استفاده میشود. شکستگیهای فشاری ستون فقرات عمدتا در مهرههای ستون فقرات که در اثر پوکی استخوان ضعیف شدهاند، رخ میدهد. بدون این درمان، این شکستگیها میتوانند باعث کوتاه شدن ستون فقرات و خمیدگی به جلو شوند.
کایفوپلاستی یکی از روشهای درمان کم خطر شکستگی ستون فقرات است که بوسیله تزریق سیمان انجام میشود. این روش یک عمل جراحی پیشرفته است که جهت درمان شکستگی ناشی از فشردگی مهرههای ستون فقرات انجام میشود. با این روش جراحی میتوان استخوان مهرهها را ثابت نگه داشت و اندازه ستون فقرات و یا مهره شکسته را بازسازی کرد.
عمل کایفوپلاستی یا تزریق سیمان به داخل مهره برای کاهش درد و برای تقویت مهرهها در شکستگی فشاری انجام میشود. این روش جراحی در بیمارستان و با استفاده از بیحسی موضعی یا بیهوشی عمومی صورت میگیرد.
مزایای کایفوپلاستی با توجه به سایر درمانها شامل:
پیش از انجام عمل کایفوپلاستی، پزشک به شما توصیههایی داشته و داروهایی را تجویز میکند. یکی از داروهایی که در طول دوره درمان خود باید مصرف کنید داروی تقویت تراکم استخوان است. قبل از شروع درمان، لیستی از داروهایی که مصرف میکنید را در اختیار پزشک قرار دهید و در مورد حساسیتهای دارویی خود به او بگویید.
استفاده از موادی چون شیر، خامه، آب پرتقال و … در روز جراحی ممنوع است. اگر دارویی مصرف میکنید، ترجیحا ۳ ساعت قبل از عمل آن را به همراه مقدار کمی آب مصرف نمایید. ممکن است پزشک از شما بخواهد چند ساعت قبل از انجام جراحی از خوردن مواد غذایی و یا نوشیدن مایعات خودداری نمایید.
قبل از جراحی انجام آزمایش انعقاد خون صورت میگیرد تا پزشک از لخته شدن طبیعی آن مطمئن شود، همچنین توصیه میشود که مصرف الکل و تنباکو قطع گردد، چون شانس بهبودی استخوان بعد از جراحی کاهش پیدا میکند. حدودا یک هفته قبل از کایفوپلاستی، مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروییدی و رقیق کنندهی خون به دستور پزشک منع میگردد.
انجام ورزشها و حرکتهای انقباضی مانند دراز و نشست و کرانچ ممنوع میباشد. اما به توصیه فیزیوتراپیستها ورزشهای افزایش قدرت محوری پشت با توجه به میزان تحمل درد در بیمار موثر میباشد. علاوه بر آن ورزشهای آبی و تمرینهای تعادلی پیشنهاد میگردد.
عمل جراحی کایفوپلاستی معمولا یک تا دو ساعت با توجه به میزان شکستگی و شیوهی کار پزشک برای هر مهره زمان میبرد.
به جهت پیشگیری از احساس درد در طول عمل جراحی کایفوپلاستی، پزشک متخصص بیهوشی با استفاده از دو روش بیمار را بیهوش میکند.
برای انجام جراحی کایفوپلاستی، ابتدا بیمار بیهوش شده و به شکم بر روی تخت جراحی خوابانده میشود. سپس جراح با کمک فلورسکوپ (نوعی دستگاه تصویر برداری کامپیوتری در اتاق عمل که تصاویر تهیه شده را بر روی مانیتور نشان میدهد) و از طریق شکاف کوچکی در پشت کمر با استفاده از سر متهی بلندی در مهره حفرهای ایجاد میکند.
پس از خارج کردن سر مته، لولهی باریکی که روی آن بالن کوچکی قرار دارد را از طریق حفرهی ایجاد شده به درون جسم مهره فرستاده و بالن را با هوا باد میکند. با اتساع بالن، جسم مهره دوباره شکل اولیهی خود را به دست می آورد. پس از آن جراح باد بالن را خالی کرده و آن را از مهره خارج میکند و از طریق همان حفرهی ایجاد شده، تزریق سیمان با مادهی خاصی به نام سیمان استخوانی را که به شکل خمیر است به درون حفره میفرستد. این سیمان در عرض چند دقیقه سفت و سخت شده و موجب میشود شکل مهره در حالت اصلاح شده باقی بماند.
بیمار بعد از بهوش آمدن میتواند از بیمارستان مرخص شود. بعد از جراحی نیازی به پوشیدن کمربند خاصی نیست. بیمار بعد از جراحی میتواند فعالیتهای معمولی روزمرهی خود را انجام دهد ولی به وی توصیه میشود تا مدتی حرکات سنگینی انجام ندهد. توصیه میشود به جهت جلوگیری از یبوست در روزهای اولیه آب فراوان بنوشد و غذاهای سرشار از فیبر استفاده نماید. دقت داشته باشید که بلافاصله بعد از جراحی بیمار قادر به رانندگی نیست و بهتر است شخص دیگری او را به منزل برساند. همچنین به منظور جلوگیری از عفونت ممکن است آنتی بیوتیک توسط پزشک تجویز شود.
این عمل جراحی مانند هر جراحی دیگری میتواند با عوارض احتمالی همراه باشد که مهمترین آنها عبارتند از:
در صورتی که با هر یک از علائم زیر مواجه شدهاید حتما به پزشک مراجعه نمایید:
کایفوپلاستی برای درمان درد ناشی از شکستگیهای فشاری که به علت پوکی استخوان در افراد مسن به وجود آمده است به کار میرود. افراد مسن که از این نوع شکستگی در ستون فقرات رنج میبرند، تحرکشان کمتر میشود و کاهش تحرک باعث سرعت گرفتن تحلیل استخوان میگردد و همینطور برای بیمارانی که در اثر تومور بدخیم دچار تخریب مهره شدهاند، عمل کایفوپلاستی مفید است.
پزشک از طریق روشهای مختلف این نوع شکستگی را میتواند تشخیص دهد. در ابتدا سابقهی پزشکی بیمار مورد بررسی قرار گرفته و سوالاتی از او پرسیده میشود. پزشک معاینات جسمی را بر روی بیمار انجام داده و محل درد را مورد بررسی قرار میدهد. عکسبرداری اشعهی ایکس، سیتی اسکن و ام آر آی مراحل بعدی هستند که پزشک برای تشخیص دقیقتر تجویز میکند. با توجه به این که این شکستگی اغلب به دلیل پوکی استخوان اتفاق میافتد، پزشک تراکم مواد معدنی استخوان بیمار را نیز مورد بررسی قرار میدهد تا وجود پوکی استخوان را تایید کند.
شکستگیهای ستون فقرات ممکن است باعث ایجاد علائم ناراحت کنندهای شود. وقتی چند مهره دچار شکستگی شوند، ممکن است قد فرد از ۲-۱ سانتیمتر تا حدود ۱۵ سانتیمتر یا بیشتر کوتاه شود. این کوتاه شدن قد معمولا در عرض چندین سال اتفاق میافتد. کوتاه شدن قد اغلب همراه با خمیدگی ستون فقرات و ایجاد قوز میباشد. این تغییر شکل در ستون فقرات باعث میشود که سینه و شکم به سمت داخل کشیده شوند، شکم برآمده شود و خط کمر از بین برود. این تغییرات باعث مشکلات بدنی و روانی زیادی برای شخص میگردد.
ترکیب درد و تغییر شکل ستون فقرات اغلب ایجاد محدودیتهایی در فعالیتهای روزانه مثل خرید کردن، خانهداری ، باغبانی و ایستادن یا نشستن به مدت طولانی میکند. در موارد شدید، سینه به قدری به سمت پایین کشیده میشود که دندههای تحتانی در تماس با استخوان لگن قرار میگیرند و تغییر شکل شدیدی ایجاد میکنند. به علاوه قفسهی سینه کوچکتر شده و برای اتساع ریهها فضای کافی وجود ندارد و در نتیجه تنگی نفس به خصوص در هنگام فعالیت ایجاد میشود و به دلیل ایجاد این مشکلات، افسردگی در این بیماران شایع است.