اشاره: عنوان این مطلب «چند نوع بدحجاب داریم؟» بود که پس از تذکر یکی از خوانندگان واژه بدحجاب را تغییر دادم. هدف این بود که توصیفی از انواع پوشش در جامعه زنان ارائه دهیم که البته شاید جستار کاملی نباشد.
حجاب ضعیف یعنی نوع پوششی که کمی تا حدودی با حجاب کامل فاصله دارد. حجاب ضعیف دلایل متعددی میتواند داشته باشد. واژه حجاب ضعیف اولین بار توسط رهبر معظم انقلاب در دیماه 1401 مطرح شد.
«آن کسانی که حجاب را به طور کامل رعایت نمیکنند، را نباید متّهم کرد به بیدینی و ضدّانقلابی... چرا گاهی بعضی از شما این خانمی را که حالا فرض کنید یک مقداری موهایش بیرون است یا به تعبیر رایج بدحجاب است ــ که حالا باید گفت ضعیفالحجاب؛ حجابش ضعیف است ــ متّهم میکنید [به بیدینی]؟... اینها دخترهای خودمانند»
در یکی از صفحات مجازی مطلبی دیدم که بانوان را از نظر حجاب و پوششی که در خیابان دارند به هشت دسته تقسیم کرده بود. این تقسیمبندی به فهم مسأله حجاب در جمهوری اسلامی ایران کمک شایانی میکند، از اینرو تصمیم گرفتم دستهبندی ایشان را با اندکی تغیر بازنشر کنم.
طیف بانوان جامعه از نظر نوع پوشش در ماههای اخیر عمدتا به ۸ دسته قابل تقسیم هستند:
حجاب عرفی-قانونی: خانمهایی که در خانوادههایی بدون تقیدات اسلامی متولد شدهاند و تحت تاثیر فرهنگ خانوادگی و محلی نه اعتقادات مذهبی دارند و نه مقید به حجاب هستند؛ اما پایبند به اخلاق و همینطور پایبند به قانون هستند. لذا در فضای خانوادگی و دوستانه، بدون حجاب و در محیطهای رسمی بدلیل احترام به قانون کشور، [به نظر من احترام به عرف] باحجاب هستند.
حجاب فطری: خانمهایی که اگرچه اعتقادی به پوشاندن مو ندارند اما برهنه بودن بدن را خط قرمز خود میدانند و از آنجاییکه پایبند به رعایت قانون هم نیستند لذا با موهای برهنه و بدن پوشیده ظاهر میشوند.
برخورد سیاسی با حجاب: خانمهایی که اگرچه معتقد به حجاب هستند اما از بیحجابی به عنوان اهرمی برای فشار بر حکومت استفاده میکنند و در واقع بیحجابی شان در اعتراض به شرایط اقتصادی و سیاسی حاکم بر جامعه است. این دسته هم عمدتا با بدن پوشیده و موی برهنه در اجتماع مشاهده میشوند.
بیحجابی تستی: دختران نوجوانی که صرفا به اقتضای سنشان از جلوه گری و جلب توجه لذت میبرند و بیحجابی شان دلیل سیاسی ندارد. پوشش این گروه بسیار متغیر است.
بیحجابی از روی اعتقاد: افرادی که تحت تاثیر فضای مجازی و یا بنابر اعتقادات شخصی، مطلقا اعتقادی به پوشش ندارند و مقید به قانون حجاب هم نیستند و لذا پس از وقایع سیاسی سال گذشته، و با سوء استفاده از مسامحه حکومت، دیگر هیچ حد و مرزی برای بیحجابی قائل نیستند و نیمه عریان در جامعه ظاهر میشوند! (اقلیت جامعه)
حجاب عرفی: خانمهایی که پوششی در حد عرف جامعه دارند. این افراد اگرچه حدود شرعی را رعایت نکردهاند اما پوششی را انتخاب کردهاند که ضمن رعایت قانون، در آن پوشش احساس امنیت میکنند(اکثریت جامعه). [با این تفکیک میشود گفت دسته اول و ششم تقریبا یک گروهند]
حجاب شرعی: بانوان محجبهای که چادری نیستند ولی کاملا حدود شرعی رارعایت کردهاند.