راز خوشحالی آزادیه و راز آزادی, شجاعت! _کری جونز_
تعاریف خیلی خیلی خیلی زیادی برای خوشحالی وجود داره که انتخاب یکیشون برای شروع پست, کار سختی بود, ولی اینو انتخاب کردم چون پست کاربردیه, و نتیجه گیری ازش نیاز به اقدام داره, و برای اطمینان از اقدام هیچی ضروری تر از شجاعت نیست.
احتمالا شما هم مثل من بارها از روزمرگی, از به سرانجام نرسیدن کارها, از رخ ندادن اتفاق های هیجان انگیز دچار کسالت, سختگی, یا عدم خوشحالی شدید. از اون حالت هایی که دقیقا نمیدونید چرا خوشحال نیستید, فقط خوشحال نیستید. این خوشحال نبودنه به خودی خود ایرادی نداره! لزومی نداره از خودمون بدمون بیاد که خوشحال نیستیم فقط باید مراقب باشیم این وضعیت تبدیل به یه چرخه خود تقویت شونده مخرب نشه. ولی اگه ترجیح میدید کمتر این شکلی باشید, با یه سری عادت ها و رفتار های ساده میشه جلوشو گرفت, در این پست به هویت خوشحالی میپردازیم و امیدوارم بتونیم در ادامه راهکار های کسب خوشحالی رو پست کنیم.
خوشحالی در مغز با مولکول جذابی به نام سروتونین شناخته میشه, البته نگاه خیلی تقلیل گرایانه ایه ولی کار ما رو فعلا راه میندازه, به این متن از مرکز ملی اطلاعات بیو تکنولوژی موسسه ملی سلامت آمریکا توجه فرمایید:
Serotonin is a neurotransmitter that mediated satisfaction, happiness and optimism. Serotonin levels are reduced in depression, and most modern anti-depressant drugs, known as serotonin reuptake inhibitors (SSRIs), act by increasing the amount of serotonin available to brain cells. However, what is the relationship between serotonin and positive mood? Researches indicated that increased of serotonin level was related to positive mood.
سروتونین یک ناقل عصبیه که در مغز به عنوان واسط رضایت, شادی, و مثبت نگری عمل میکنه. سطوح سروتونین هنگام ابتلا به افسردگی کاهش پیدا میکنه و بسیاری از دارو های ضد افسردگی معروف هستن به (SSRI) ها, یعنی از باز جذب سروتونین در مغز جلوگیری میکنن (باز جذب چیه؟ مواد منتشر شده در مایع مغزی توسط ارگانیسم های مشخصی جذب (خورده) میشن تا مواد ترشح شده برای خودشون داخل مغز ول نگردن), در نتیجه مقدار سروتونینی در اختیار نورون ها قرار میگیره بالا میره و نشانه های افسردگی کمتر میشن. مطالعات زیادی نشون داده که بالا رفتن سطح سروتونین تاثیر افزاینده بر خلق و خوی مثبت افراد داره.
توجه بفرمایید که از نظر تکاملی, حس های مثبت و خوشایند پاداش کار هایی هستن که به بقا, و بقای نسل گونه های اولیه کمک کردن.
خوشحالی مثل بقیه احساس ها کمک کرده که انسان و گونه های تکامل یافته بتونن به زندگی اجتماعی دست پیدا کنن, خوشحالی اون لحظه ایه که یه گوریل فریاد میزنه غذا پیدا کردم! اون موقع هم بقیه گروه از پیدا شدن غذا خوشحال میشن, هم معمولا با تشویق کسی که غذا پیدا کرده, موجب خوشحالیش میشن تا بازم از این کارا بکنه!
از طرفی مغز ساختاری داره که خاطره های دارای هیجان (چه مثبت و چه منفی) رو بهتر ذخیره و بازیابی میکنه (چون به خاطر اوردنش به بقای نوع کمک میکنه, نمونش سگی که چون یبار بهش غذا دادید تا بو و چهره شما رو شناسایی کنه میاد خودشو لوس میکنه), پس وقوع هیجان ناشی از خوشحالی باعث اولویت پیدا کردن خاطره های مربوط به لحظه تجربه خوشحالی میشه و موجود رو برای تصمیم گیری های بهتر آینده آماده میکنه.
انسان مدرن به مقدار خیلی زیادی معنا دست پیدا کرده و مقدار زیادی در اون سردرگم شده, دیگه کارکرد خوشحالی در انسان منحصر به مسائل ابتدایی مثل پیدا کردن غذا, جفت یابی, حمایت شدن, و غیره نیست, هرچند سیستم عصبی انسان همچنان ریشه در همون دوران کهن داره و میتونید در کودکان صورت ساده و ابتدایی خوشحالی رو ملاحظه کنید, یا کافیه آموزش, معنا و تمدن رو دو نسل از بشر بگیرید تا به همون ساختار ابتدایی برگرده, بگذریم! پس انسان میتونه نسبت به گونه های اولیه تر از چیز های پیچیده تر و انتزاعی تری مثل فارغ التحصیلی در دانشگاه, برنده شدن تیم محبوب (این یکی خیلی هم تکامل یافته نیست), حل کردن یک معادله پیچیده ریاضی و غیره لذت ببره. علاوه بر اون, بشر راه های مصنوعی برای ایجاد خوشحالی مقطعی ساخته که در ایــــــــن پــــــست حسابی توضیحش دادیم. اما اینا لزوما به این معنا نیست که نتونیم از چیزای کوچولو تر خوشحال بشیم و براش سروتونین ترشح کنیم, فقط لازمه یخورده تمرین داشته باشیم, تمرین چی؟ تمرین شناختن عامل های کوچولوی تولید سروتونین!
بشر یک ویژگی ذاتی داره به اسم نارضایتی یا Dissatisfaction, وظیفش اینه که مارو به کار وادار کنه و اجازه نده از وضعیت فعلی بیش از حد راضی بشیم. وقتی این نارضایتی بر خوشحالی غلبه میکنه (رسانه و تبلیغات برای اینکه شما رو وادار به خرید محصول کنه مرتب اینکارو با شما انجام میده) خوشحالی رو از دست میدیم و در گودال نارضایتی میوفتیم که در طولانی مدت تبدیل به سگ سیاه افسردگی میشه.
دراز کشیدن به تنهایی خیلی موجب احساس خوب نمیشه, ولی استراحت بعد یه روز خسته کننده میتونه کلی حس رضایت بهمون بده, خاروندن جایی که نمیخاره خیلی خوشایند نیست ولی امان از وقتی که جای جوراب رو میخارونی :)) , غذا خوردن به نظر روتین میاد, ولی گاز زدن راحت غذا بعد مدتی تحمل دندون درد واقعا لذت بخشه! همین چیزای کوچولو مدار تولید سروتونین در مغز رو فعال میکنن, تنها کاری که باید بکنیم اینه که به مغزمون یاد بدیم این چیزای کوچولو رو دست کم نگیره. راهش؟ تهیه لیست, یا دفتر قدردانی.
این صرفا یه مطلب روانشناسی مثبت نگر نیست, هرچند ممکنه اینطور به نظر بیاد, و اشکالی هم نداره. ما صرفا داریم به روش هایی میپردازیم که به سالم ترین شکل ممکن کارکرد مغزمون رو به حالت مطلوب در بیاریم.
گربه قشنگی که امروز صبح با چشمای گردش نگاهتون کرد و گفت میو! بوی خوش عطر همسایه که تو آسانسور پیچیده بود, نسیم سبکی که وقتی از خونه زدین بیرون صورتتون رو نوازش کرد, همکاری که سر کار با انرژی و صمیمیت بهتون صبح به خیر گفت, ادراک عمیقی که موقع گوش دادن به توضیحات معلم یا استاد بهش دست پیدا کردید, بچه کوچولویی که موقع رد شدن از داخل ماشین براتون دست تکون داد و خندید, زوج سالخورده بامزه ای که دست همو گرفته بودن و تو پارک قدم میزدن, همین چیزایی که توییت میکنید و میگید روزمو ساخت: صدای بارون, زنگ دوست قدیمی بعد مدت ها, موسیقی قشنگ به انتخاب آقای اسنپ! مسخره بازی شخصیت های سیاسی! همه اینا که متوجه میشید باعث احساس خوشحالی, رضایت و در کل ترشح سروتونین میشن, اینا رو یادداشت کنید و سر افزایش تعدادشون با خودتون رقابت کنید, اگه روز اول هیچی پیدا نکردید, یا فقط یکی دوتا بود هیچ اشکالی نداره, همه چی با تمرین بهتر میشه, نا امید نشید و دفتر قدردانی رو بسازید. دفتر قدردانی, اولین قرص خوشحالیه, میتونید هرشب قبل خواب بنویسید, یا اگه یادتون میره هر چند ساعت یکبار تکمیلش کنید, برای نوشتنش هم میتونید از مداد و کاغذ که بعضی وقتا حس بهتری داره استفاده کنید, یا نرم افزار های مختلفی که میتونید رو گوشی نصب کنید, شاید دلتون بخاد توییت کنید یا پست ویرگول بنویسید, پیشنهاد میکنم یک لیست اولیه برای خودتون داشته باشید و بعدا از اون پست ها رو تدوین کنید.
امیدوارم بتونم و بتونید این تمرین رو جدی بگیرید و قطعا تاثیرش رو در زندگی احساس کنید, با قسمت های بعدی مجموعه قرص های خوشحالی دوباره برمیگردیم.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16962146/
https://www.youtube.com/watch?v=WPPPFqsECz0
https://www.livehappy.com/lifestyle/10-best-happiness-quotes-all-time?nopaging=1
