بیشتر از یک دهه از راه‌اندازی اولین رمزارز جهان می‌گذرد و میلیاردها دلار سرمایه صرف خریداری آنها شده است. این بازار مالی، پرسودترین بازار مالی در دهه اخیر بوده و حتی در بعضی کشورها به اصلی‌ترین روش سرمایه‌گذاری تبدیل شده است. با این حال، بیشتر دولت‌های سراسر جهان، ساز و کاری برای چگونگی رویارویی با این بازار مالی جدید ارائه نکرده‌اند. البته در برخی کشورها نیز توجه ویژه به رمزارزها شده است اما قوانین یکسانی برای استفاده از آنها وجود ندارد. یکی از مهم‌ترین علت‌های کم‌توجهی دولت‌ها به رمزارزها، ماهیت توزیع شدن آنهاست. از آنجا که تراکنش‌های رمزارزها روی کامپیوترهایی در سراسر جهان توزیع شده‌اند، دولت‌ها توانایی ردیابی دقیق تراکنش‌های آنها را ندارند. این ویژگی رمزارزها برای خلافکاران در سراسر جهان جذاب است. دولت‌ها نیز به همین دلیل بیشتر با دیده منفی به این پول‌های دیجیتال نگاه می‌کنند. با این حال، کشورهایی که قانونی در این زمینه دارند سعی کرده‌اند روی شیوه استفاده شهروندانشان از رمزارزها نظارت کنند. برخی از آنها صرفا رمزارزها را به عنوان یک دارایی قبول دارند و بعضی دیگر به عنوان روش پرداخت آن را پذیرفته‌اند. در ادامه، مروری بر قوانین استفاده از رمزارزها در سراسر جهان خواهیم داشت.
انگلستان
انگلستان از جمله کشورهایی است که قوانین دقیقی برای استفاده از رمزارزها وضع کرده است. از آنجا که دولت بریتانیا در قوانین خود سال‌هاست با پولشویی و تروریسم مبارزه می‌کند، رمزارزها را به عنوان پول قانونی قبول نکرده است. با این حال، خرید و فروش رمزارزها در بریتانیا تحت شرایط خاصی قانونی است.
هر شهروند بریتانیا که مالک رمزارزهاست باید اطلاعات مالی خود را در اختیار بالاترین نهاد نظارت مالی یعنی سازمان رفتار مالی قرار بدهد. نگهداری و پرداخت رمزارزها در بریتانیا شامل قوانین مالیات نیز می‌شود و این دولت برای افرادی که اطلاعات مالی خود را پنهان کنند جریمه‌هایی تعریف کرده است.
صرافی‌ها نیز باید با رعایت قوانین مشخصی مانند ارائه اطلاعات مالی به وزارت خزانه‌داری و احراز هویت کاربران خود به فعالیت خود ادامه دهند. در غیر این صورت، جریمه و تعطیل خواهند شد. این قوانین سفت و سخت باعث شده است بسیاری از صرافی‌های مشهور رمزارز به کاربران انگلستان خدماتی ارائه نکنند. با وجود این قوانین، دولت بریتانیا چندان نظارتی بر استخراج بیت‌کوین و سایر رمزارزها ندارد.
ایالات متحده آمریکا
از آمریکا به عنوان کشوری که بزرگ‌ترین مزرعه‌های استخراج بیت‌کوین را در خود جای داده، یاد می‌شود. میلیون‌ها نفر از صرافی‌های رمزارز آمریکایی برای تبادلات رمزارز استفاده می‌کنند. علت این محبوبیت به سیستم دولتی آمریکا برمی‌گردد که ایالت‌های مختلف آن، قوانین متفاوتی با هم دارند. با این حال بیشتر نهادهای دولت فدرال آمریکا، رمزارزها را به عنوان نوعی دارایی (مانند سهام بورس) یا کالا به رسمیت می‌شناسند.
معاملات رمزارزها به شرطی قانونی است که در چارچوب قوانین ایالتی و فدرال باشد و مالیاتی برای نگهداری از رمزارزها در اکثریت ایالت‌های آن وجود ندارد. با این حال اخیرا قوانینی وضع شده که از صرافی‌های رمزارز می‌خواهد کاربران را احراز هویت کنند. تعداد معدودی صرافی‌های غیرآمریکایی (مانند بایننس) نیز برای این‌که بازار خود را به خاطر این قوانین از دست ندهند سرویس‌های جداگانه‌ای (مانند صرافی بایننس-آمریکا) برای کاربران آمریکایی خود راه‌اندازی کرده‌اند.
آمریکا پس از ممنوعیت استخراج بیت‌کوین در چین، به بزرگ‌ترین میزبان کامپیوترهای استخراج کننده بیت‌کوین تبدیل شده است و علت آن نبود قوانین مشخص برای نظارت بر استخراج رمزارزها در آمریکاست.
روسیه
دولت روسیه هم از جمله دولت‌هایی است که شدیدا به دنبال نظارت و کنترل بر دارایی‌های عمومی است. این دولت بیشتر از این که با ماهیت دیجیتال رمزارزها مشکل داشته باشد، با عدم امکان ردیابی تراکنش رمزارزها مشکل دارد. دولت روسیه به صورت کلی رمزارزها را به عنوان دارایی یا روش پرداخت ممنوع کرده است. از آنجا که روس‌ها جزو بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاران رمزارزها هستند، دولت روسیه به دنبال ارائه یک رمزارز ملی است تا هم بتواند بر تراکنش‌ها نظارت داشته باشد و هم فرصت‌های ایجاد شده فناوری بلاکچین را از دست ندهد. به‌رغم ممنوعیت تبادل رمزارزها در روسیه استخراج رمزارز در این کشور ممنوع نیست.
سوئیس
سوئیس کشوری است که بزرگ‌ترین بانک‌های اروپا در آن قرار دارند و دولت سوئیس ظهور رمزارزها را فرصتی برای بهتر شدن سیستم بانکی این کشور می‌داند. این کشور که در مرکز اروپا واقع شده، یکی از معدود کشورهای جهان است که نگاهی کاملا مثبت به رمزارزها دارد. این مساله باعث شده بسیاری از پروژه‌های شناخته شده دنیا مانند اتریوم، پولکادات و سولانا در این کشور مراکزی داشته باشند و از طرف سرمایه‌گذاران سوئیسی کمک‌های مالی دریافت کنند. رمزارزها هنوز در سوئیس به عنوان نوعی پول شناخته نمی‌شوند اما استفاده از آنها در این کشور حتی به عنوان روش پرداخت رواج دارد. سازمان‌های ناظر بر تبادلات مالی در این کشور هم رمزارزها را به عنوان دارایی و روش پرداخت به طور نسبی به رسمیت شناخته‌اند. امکان استخراج رمزارزها نیز در سوئیس وجود دارد.
امارات متحده عربی
جالب است بدانید امارات متحده عربی تا سال ۲۰۱۶ به طور کلی هرگونه فعالیت در زمینه رمزارز را ممنوع کرده بود اما این روزها یکی از معدود کشورهای خاورمیانه و جهان است که به دنبال رشد فناوری‌های جدید مثل بلاکچین بوده و برای این هدفش میلیاردها دلار خرج کرده است.
دولت امارات حالا نگاه مثبتی به رمزارزها دارد و نگهداری، خرید و فروش این پول‌های دیجیتال در امارات ممنوع نیست. مالیاتی هم برای استخراج رمزارزها گرفته نمی‌شود. دولت امارات در زمینه استخراج نیز قانون خاصی وضع نکرده است و استخراج رمزارزها به صورت کلی در این کشور آزاد است.
چین
چین یکی از کشورهایی است که پروژه‌های رمزارز زیادی در آن تاسیس شده‌اند و رمزارزها محبوبیت زیادی میان مردم چین دارند. بسیاری از صرافی‌های بزرگ رمزارز نیز در این کشور قرار دارند. با این حال، اخیرا دولت چین با وضع قوانینی سختگیرانه، استفاده از رمزارزها را به صورت کلی ممنوع کرد. دولت چین که نگاهی نزدیک به دولت روسیه دارد، به دنبال راه‌اندازی سرویسی ملی به منظور استفاده از فناوری بلاکچین برای شهروندان چین است تا بتواند بر تراکنش‌های آنها نظارت داشته باشد.
ایران
پرداخت رمزارزها در ازای کالا و خدمات در ایران مانند بیشتر کشورهای جهان ممنوع است. اگرچه قوانین مشخصی برای نگهداری از رمزارزها وضع نشده است اما خرید و فروش آنها غیرقانونی نیست و مالیاتی هم ندارد. استخراج رمزارزها نیز به صورت کلی ممنوع نیست ولی برای استخراج باید مجوز قانونی از دولت گرفته شود.
{ این مطلب از بنده ۲۷ بهمن ۱۴۰۰ در روزنامه جام‌جم منتشر شد }
