آرین لطیفی
آرین لطیفی
خواندن ۲ دقیقه·۳ سال پیش

آیا انسان مقصر است؟

قوه ی عقل سوالات بسیاری را در ذهن من ایجاد کرده است. عقل را به عنوان ابزاری مناسب برایی تمییز بین خوب و بد قبول دارم. در واقع می پذیرم که عقل بهترین ابزار برای انتخاب است.لاکن سوال هایی در مورد آن مطرح می شوند که حائز اهمیت هستند.

اول آنکه آیا انسان ها از بدو تولد یا بدو بلوغ و یا بطور کلی بعد از زمان معینی در زندگیشان از نعمت عقل بر خوردار میشوند؟ به عبارتی دیگر آیا همه ی آنها زمانی عاقل خواهند شد یا حداقل توانایی انتخاب استفاده از قوه ی عقل خویش را دارند؟ اگر پاسخ به این پرسش مثبت باشد، پس چرا در جامعه ی امروز این مقدار انسان بی عقل وجود دارد؟ شاید بگویید که آنها انتخاب نکرده اند که از عقل خویش استفاده کنند. اما مگر فرض بر این نبود که همه ی آنها در زمانی خاص از زندگیشان از نعمت عقل بهره مند میشوند و کدام انسان عاقلی وجود دارد که عامدانه بی عقل را انتخاب کند چرا که انتخاب بی عقل بودن معقول نیست و از یک انسان عاقل بر نمی آید و اگر آن انتخاب عامدانه نبوده پس ناشی از جبر روزگار است. پس بدین ترتیب اگر فردی اشتباهی از روی بی عقلی میکند خود مقصر نیست و تقصیر بر گردن روزگار و یا بخت و اغبال بد او می باشد. اگر هم که پاسختان این باشد که برخی از انسان ها و نه همه ی آن ها از قوه ی عقل برخوردار خواهند شد باز فرقی نخواهد کرد و فرد خطا کار خود خطا را عامدانه انتخاب نکرده چرا که آن ناشی از بی عقلی اوست و بی عقلی او عمری تصادفی به شمار می آید چرا که او خود انتخابی در این مورد نداشته. . حتی اگر انسانی عاقل به درستی نتواند تصمیم بگیرد باز بار تقصیر بر روی دوش او نیست چرا که خطای او به دلیل عدم کفایت عقل اوست که باز نمی تواند انتخاب عامدانه ی یک انسان عاقل باشد.

فلسفهعقلارادهجبر و اختیار
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید