یکی از قوانینی که در حساب های مالی حسابداری آنلاین در نظر گرفته می شود قوانین حمایت از حقوق مصرف کنندگان است. حمایت از حقوق مصرف کنندگان همانند سایر مسائل اقتصادی در راستای اهداف تعیین شده از سوی قانون گذار مورد بررسی قرار گرفته شده است. مصوب قوانین حمایت از حقوق مصرف کنندگان در تاریخ 15/ 7/ 1388 در دولت نهم به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.
مطابق قوانین؛ مصرف کنندگان کالاهای تولیدی دارای حقوقی هستند که تولید کنندگان موظف به رعایت آنها می باشند. در ادامه این مقاله قصد داریم تا به قوانین مربوط به حقوق مصرف کنندگان بپردازیم.
مصرف کنندگان یکی از ارکان اقتصادی جامعه می باشند که قانون گذار حمایت از آنها را بر ذمه خود می داند و در مفاد قوانین حمایت از حقوق مصرف کنندگان این مهم را حمایت می کند.
تولید کنندگان سرمایه و توانایی تولید کالا ها را در اختیار دارند. آنان بر حسب قدرت و سرمایه در دست خود می توانند تولید کالا را انحصاری کرده و کیفیت و قیمیت را به دلخواه خود تحت شعاع قرار بدهند. در این صورت حقوق مصرف کننده پایمال خواهد شد.
رعایت حقوق مصرف کننده در کشور های پیشرفته بسیار مورد توجه قرار گرفته می شود. طبق قوانین این کشور ها مصرف کننده در میان کالا های تولیید شده کیفیت و قیمت منطقی و مورد علاقه خود را انتخاب می کند. داشتن این حقوق و الزام در رعایت آن بدون نظارت قانون گذار و قانون امکان پذیر نیست.
هر گونه تحمیل از جانب عرضه کننده به مصرف کننده جرم محسوب می شود؛ بدین وسیله طبق قوانین حمایت از حقوق مصرف کننده هر گونه تبانی و تحمیل شرایط به مصرف کنندگان از سوی عرضه کننده های کالا و یا خدمات جرم تلقی می شود. این موضوع درحالی صدق می کند که تحمیل شرایط منجر به کاهش کیفیت و افزایش قیمت و همچنین کاهش عرضه در کالا و خدمات شود. جرم انگاری موضوع تحمیل مانع از انحصار گرایی میان عرضه کننده و تولید کننده خواهد شد.
قانون گذار طبق قوانین حمایت از حقوق مصرف کنندگان موضوعاتی همچون وجود نمایندگی، ارائه ضمانت نامه کالا، برچسپ قیمت، ارائه اطلاعات لازم مصرف کننده و ... را مطرح کرده است. طبق قنون این موضوعات از حقوق مصرف کننده می باشند. این حقوق از سوی قانون گذار حمایت شده و در صورت عدم رعایت آن از سوی تولیید کننده ممکن است مجازات کیفری برای تولید کننده خاطی نیز اعمال شود.
حمایت قانون از مصرف کننده بسیار مهم است. زیرا رسیدن به بالاترین هدف یعنی رعایت استاندارد های تولیدی و رقابت کیفی میان تولید کنندگان در گرو رعایت این قوانین می باشد. پیش تر نیز گفته شد در دولت نهم و در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد قوانین حمایت از حقوق مصرف کنندگان در ایران به تصویب رسید. این قانون در 5 فصل و 22 ماده قانونی تدوین شد.
طبق قانون مصوب برای بنگاه های اقتصادی و تولید کنندگان الزاماتی تعیین شد. در مفاد قانونی عرضه کننده کالا و خدمات در برابر مصرف کنندگان وظایفی دارند که به صورت کامل وظابف آنها مشخص شده است.
در قوانین مزبور در خصوص نحوه رسیدگی به تخلفات و اعمال مجازات برای متخلفین و مجازات تعیین شده مواد قانونی به تصویب رسیده اند. همچنین در این مفاد قانونی به لزوم تشکیل انجمن حمایت از حقوق مصرف کننده نیز تاکید شده است.
مطالعه بیشتر: نرم افزار حسابداری شرکتی ارزان
بخشی از قوانین حمایت از حقوق مصرف کنندگان به وظایف تولید کننده و عرضه کننده کالا و خدمات پرداخته است؛ عرضه کنندگان کالا و خدمات وظیفه دارند که کالا و خدمات ارائه شده را سالم و بدون عیب ونقص به دست مصرف کننده یا مشتری برسانند.
در صورت وجود عیب و یا خسارتی در کالا و خدمات بایستی تمامی خسارت های معنوی و مادی به دلیل عدم انطباق خدمات و کالا برای مشتری جبران شود. رعایت قوانین علاوه بر احترام به حقوق مصرف کننده به رقابت بنگاه ها نیز منجر می شود. پس تمامی موارد زیر برای رعایت حقوق مصرف کننده نیاز می باشند.
ارائه اطلاعات به مصرف کننده؛ عرضه کنندگان بایستی تمامی اطلاعات لازم و کافی از جمله کمیت و کیفیت کالا، نوع، مدل، دستورات قبل از مصرف، نحوه نگهداری، تاریخ تولید و انقضای محصول و سایر مشخصات را در اختبار مصرف کننده قرار بدهند. در این صورت است که مصرف کننده به تولید کننده کالا و خدمات اعتماد دارد.
داشتن نشان استاندارد: داشتن علامت استاندارد ایران برای کالا و خدمات اجباری بوده و از حقوق مصرف کننده محسوب می شود.
ارائه ضمانت نامه به مصرف کننده: تمامی بنگاه ها و تولید کنندگان با ارائه ضمانت نامه به مصرف کننده علاوه بر رعایت حقوق آنها موظف و مجبور به ساخت و تولید و یا وارد کردن کالاهای با کیفیت می شوند.
الصاق برچسپ قیمت روی کالا؛ مطابق قوانین حمایت از حقوق مصرف کنندگان؛ کلیه عرضه کنندکان خدمات و کالا مکلفند؛ با الصاق یا کپی برچسپ روی کالا و یا نصب تابلو در مکان کسب و یا حرفه همچنین قیمت واحد کالا و یا دستمزد خدمت را به شیوه مکتوب و به صورت واضح اعلام نمایند. بایستی قیمت برای مشتری واضح و شفاف درج شود بدین صورت منجر به جلب رضایت وی خواهد شد.
داشتن نمایندگی رسمی و تعمیرگاه مجاز؛ کلیه تولید کنندگان و عرضه کنندگان همچنین وارد کنندگان کالا های سرمایه ای موظفند اقدامات لازم جهت داشتن نمایندگی رسمی و تامین قطعات یدکی و تعمیرگاه مجاز و ارائه سرویس خدمات پس از فروش را انجام دهند.
رعایت حقوق مصرف کنندگان یکی از شاخصه های مهم اقتصادی است که منجر به پیشرفت اقتصادی یک جامعه می شود. به همین دلیل قوانین حمایت از حقوق مصرف کنندگان مطرح و به تصویب بسیاری از کشور های دنیا رسیده است.
حاکمیت در این موضوع نقش پویایی داشته و برای جلوگیری از انحصارگرایی و افزایش کیفیت کالا و خدمات تولیدی و همچنین کنترل عرضه و قیمت بایستی از قوانین مربوطه حمایت به عمل بیاورد. چرا که رعایت این قوانین به معنی افزایش کیفیت و سطح رقابت میان تولید کنندگان است. در این صورت اقتصاد یک جامعه دچار تحولی مثبت خواهد شد. بنابراین در صورت زیر پا گذاشتن این قوانین جرم انگاری شده و مجازات و عواقبی برای متخلفین این امر پیش بینی شود.
به عنوان سخن پایانی لازم به ذکر است که شورای ملی که مرجع ذی ربط برای رسیدگی به شکایت مصرف کننده است، رقابت در ایران وظیفه کنترل انحصار گری را بر عهده خواهد داشت و افراد برای ثبت شکایت خود می توانند به سامانه این شورا وارد شوند.
