1. اوضاع میتونه تا چه حد بد بشه؟ نمی‌دونیم
2. احتمالاتی که ممکنه پیش بیاد و شکست بخوریم چیه؟ احتمالا این موارد ...
تفاوت پاسخ به این دو سوال میتونه دو مفهوم عدم قطعیت و ریسک رو از هم تمیز بده. مهمه که یک مدیر یا رهبر بدونه که مخاطراتی که ممکنه در ادامه باهاش مواجه بشه از چه جنسیه؟ آیا داره ریسک می‌کنه یا دچار عدم قطعیته؟
تصمیم‌گیری کار سختیه، حتی وقتی قطعیت وجود داره، اما تصمیم گیری با عدم قطعیت، از اون هم سخت‌تره. در این شرایط، مثل وقوع اتفاقات پیش بینی نشده، تصمیم‌گیری بدون شناخت گزینه‌های موجود میتونه به فاجعه منجر بشه.
داده‌های این تصمیم‌گیری میتونه بر اساس تجریبات گذشته و پیشبینی الگوها باشه. رخدادهایی که از این الگو پیروی می‌کنن در زمره رخدادهای قطعی قرار می‌گیرند. اما همه رخدادها در این دسته نیستند:
اگر به طور خلاصه بخوایم تفاوت ریسک و عدم قطعیت رو بخوایم مطرح کنیم به مثال معروف تاس می‌شه اشاره کرد. اگر یک تاس 6 وجهی رو یک بار بیاندازیم احتمال به دست آمدن عددی مشخص 1/6 است و اگر سه بار بندازیم این احتمال 1/216 خواهد بود. یعنی احتمال، قابل پیش بینی و قابل اندازه گیری است.
اما عدم قطعیت شبیه انداختن تعداد نامعلومی تاس و تلاش برای به دست آوردن سه عدد "5" خواهد بود؛ اگر صد تاس داشته باشید، احتمال اتفاق افتادن اون زیاده، اما اگر یک یا دوتاس داشته باشید، رخ دادن اون غیر ممکنه. انجام این کار یک ریسک نیست، بلکه مثالی از عدم قطعیت در عمله. پس عدم قطعیت چیزیه که به خاطر نبود داده‌های کافی نمی‌تونه مشخص و تعیین بشه. وقتی می‌گیم کسی متحمل ریسک شده یعنی از تمام خروجی های ممکن مطلع بوده، اما برای رخدادهای غیرقطعی، آدم حتی نمی‌دونه اوضاع تا چه حد میتونه بد بشه، این یعنی تقریبا غیرممکنه که برای اتفاقاتی که قراره بیفته برنامه ریزی کنه، چون هر گزینه و خروجی‌ای ممکنه در آینده پیش بیاد.
ما در کسب و کار با ریسک مواجهیم یا عدم قطعیت؟ هردو:
اداره یک کسب و کار ریسک داره و متغیرهای مختلفی میزان و شکل این ریسک‌ها رو تعیین می‌کنن. در شرایط عادی هم امکان درگیر شدن با عدم قطعیت وجود داره و با میزانی از اون درگیر هستیم. عدم قطعیت حتی میتونه مزایایی داشته باشه، مثل کمتر بودن رقابت و امکان نوآوری.
در سال‌های اخیر، برنامه‌ریزی میان مدت و بلند مدت به دلیل شرایط نابسامان اقتصادی و سیاسی و... برای اکوسیستم کسب و کار دیجیتال بسیار دشوار بوده، اما علی رغم همه این‌ها فعالان این حوزه تلاش کردند که تا جای ممکن، در تمام ابعاد، ریسک و عدم قطعیت موجود رو بشناسند و برنامه‌ریزی کنند. اما اتفاقات اخیر، از جمله فیلترینگ گسترده نشون داد منطق حاکم بر شرایط از الگوی خاصی پیروی نمی‌کنه، بنابراین هر آن ممکنه این عدم قطعیت دامن شما رو بگیره و زمین گیرتون کنه. سیاست‌گذاری‌هایی که در بی‌ملاحضه‌ترین اشکال، در تضاد با مدل کسب و کارهای دیجیتال صورت می‌گیرن، تنور عدم قطعیت رو داغ‌تر می‌کنند.
ما در این فضا با عدم قطعیتی مواجه شدیم که مثل آب پایه‌های اکوسیستیم کسب و کارهای دیجیتال رو سست کرده و بسیاری از کسب و کارها رو در مرز فروپاشی قرار داده و پاسخی که شنیده می‌شه نه تنها جواب‌گوی این معضلات نیست، بلکه تقلیل دادن این عدم قطعیت به یک ریسک شناخته شده است که از قبل باید در نظر گرفته می‌شده!
شما عدم قطعیت رو در فضای کاریتون تجربه کردین؟ واگر آره چطور؟
اینجا، سه راهکار مقابله با عدم قطعیت درمورد آینده کسب و کار خود را بخوانید.
اینجا، سه جزء رهبری اجرایی، در مواقع عدم قطعیت را بخوانید.
