سلامی مجدد به شما.
توی این قسمت از سری "نور چیست؟" میخوایم به بحث شکست نور بپردازیم. پس بررریم که داشته باشیم...
چیزی که ویکی پدیا میگه اینه :
شکست نور یک پدیده نورشناسی است که در آن نور رسیده از یک منبع نورانی (مانند لامپ، خورشید و ستارگان) به خاطر تغییر سرعت در دو محیط با ضریب شکست متفاوت تغییر مسیر میدهد. هنگامی که شخص به این نور نگاه میکند گویی که نور دچار شکست شدهاست.
یکم فارسی تر :
در واقع شکست نور باعث کند شدن سرعت نور میشود. نور زمانی که در خلا حرکت میکند، سرعتی حدود 300 میلیون متر بر ثانیه دارد. وقتی که پرتوی نور از خلا وارد محیطی مثل آب میشود، شکسته میشود؛ زیرا آب از خلا غلیظ تر است؛ پس یعنی سرعت نور در آب باید کمتر از خلا باشد.
زمانی که نور از جایی وارد یک محیط غلیظ تر یا یک محیط رقیق تر میشود، شکست نور اتفاق میافتد.
وقتی نور از محیط رقیق تری مثل هوا وارد محیط غلیظتری مانند آب میشود، مانند شکل مسیرش تغییر میکند و مقداری از مسیر اصلی اش فاصله میگیرد.
حالا شاید از خودتان بپرسید پس چه فرقی میان آب و الماس دارد. یعنی چطور میتوانیم بفهمیم که نور در آب یا الماس چقدر شکسته میشود.
هر محیط شفافی که نور بتواند از آن عبور کند، یک ضریب شکست دارد. با استفاده از ضریب شکست میتوانیم تشخیص دهیم که نور در چه حد شکسته میشود.
آیا از بلندی قد خود رنج میبرید؟! با رفتن به استخر، قد خود را، البته از دید ناظران بیرون استخر، کوتاه کنید! چگونه؟!
به علت شکست نور، عمق یک استخر کمتر از آن چیزی که هست دیده میشود. همانطور که گفتیم چشم ما تصویر جسم را در امتداد پرتوهایی که وارد چشم میشوند میبیند!(نگفتیم:) ولی حالا بدونید) به ارتفاع آب درون استخر، عمق واقعی و به عمقی که از بیرون مشاهده میشود عمق ظاهری میگویند.
در واقع زمانی که به یک جسم درون یک استخر نگاه میکنیم، جسم را بالاتر از چیزی که هست میبینیم. زیرا چشم ما تصویر جسم را در امتداد پرتوهایی که وارد چشم میشوند میبیند!(شکل بالا رو ببینید)
موارد مورد نیاز :
یک لیوان غیرشفاف را بردارید و یک سکه را در آن بیاندازید. آدمی زاد را جلوی لیوان بیاورید و تا زمانی که سکه را درون لیوان میبیند، آن را از لیوان دور کنید.
سپس در لیوان آب بریزید. به نظرتون چه اتفاقی میافتد؟
به دلیل شکست نور(شکل بالا رو ببینید)، میتوانیم سکه را ببینیم. یعنی شکست نور در این آزمایش باعث میشود که ما سکه را بالاتر از چیزی که هست ببینیم.