یکی از عادتهای کلیدی که در افراد موفق شاهدش هستم و مکررا اون رو دیدم، اینه که اونا به شکل بیرحمی توجهشون رو مدیریت میکنن.
این روزها چیزهایی که مایهٔ انحراف توجه و پرت شدن حواسمون هستند فراوانن و با دیجیتالی شدن همه چیز دائم در حال افزایش هستند. ذهن شما مثل تخمکه و آماده باور شدن، و هر پیام، پوش نوتیفیکیشن، ایمیل، تماس، اسمس و … فرصتیه که یک حواس پرتی به ذهنتون دخول و اون رو مشغول خودش کنه.
ما دوجین شبکه اجتماعی داریم که جوری قاطی زندگی روزمرهمون شدن که استفاده ازشون مثل مسواک زدن برامون عادی شده. میلیونها سایت وجود داره، از سرگرمی تا مقالات پورنوی فکری (مقالاتی مثل این، که باعث میشه ما احساس کنیم که داریم کار مفیدی انجام میدیم در صورتی که فقط استفاده کننده صرف هستیم). مواجه دائمی ما با محرکهای دیجیتالی فراتر از اونی رفته که تکامل انسان انتظارش رو داشته.
اگر یک روز تعطیل سری به مراکز خرید، سوپرمارکت و حتی رستوران و کافه بزنید، آدمهای زیادی رو میبینید که خیلی عادی به صفحههای موبایلشون زل زدن.
این رفتارها انقدر برای ما عادی شده که دیگه به خودمون زحمت نمیدیم تا به پیامدهای منفی احتمالیش فکر کنیم. اما بعد از گفتگوهای متعدد با مربیان، روانشناسان و دانشمندان علوم اجتماعی، من کاملا متقاعد شدم که پرت شدن حواسمون ریشه در بسیاری از مشکلات شخصی و حرفهای ما داره.
ذهنی که حواسش پرته، ذهنی نیست که در زمان حال فعالیت میکنه. ما گذشته رو نشخوار میکنیم و نگران آیندهایم. در نتیجه، اضطراب و دلواپسیمون بیشتر و بیشتر میشه. منابع حواسپرتی نه تنها باعث آسیب توانایی شناختی ما میشن، بلکه سلامت روانیمون رو هم تهدید میکنن.
میدونستید اکثر اپهایی که روزانه استفاده میکنید جوری طراحی شدن تا در مصرف کننده ایجاد عادت و حتی اعتیاد کنن؟ بهترین متخصصین روانشناسی رفتاری دنیا با توسعه دهندههای نرمافزار همکاری میکنن تا مطمئن بشن کاربرها بیشتر و بیشتر وقت صرف اون اپ کنن و بیشتر بهش اعتیاد پیدا کنن. تنها یکی از پیامدهای فرعی این کار افزایش ترشح دوپامینه. به ازای هر نوتیفیکیشن، چک کردن ایمیل، پیام رسان، یا مچ شدن تو یک اپ دوستیابی، شما کمی دوپامین دریافت میکنید.
چون لذت این کار سریع از بین میره، لازمه که دائم برگردید تا بیشتر سر حال بیاید. اگر دوست دارید رضایت درونی و موفقیت بیشتری داشته باشید، اینایی که گفتیم رو خاموش کنید. وقتی خاموششون کنید کمکم شروع به توسعه رابطهای خودآگاهانه و سنجیده با فناوری میکنید. شما کنترلش میکنید به جای اینکه اجازه بدید اون شما رو کنترل کنه.
در شبکههای اجتماعی، ما سعی میکنیم نسخهای بینقص از خودمون ارائه بدیم. اگر به عکسهای چند هفته گذشته من در اینستاگرام نگاهی بندازید فکر میکنید من هیچ کار دیگهای جز اسکی کردن، کتاب خوندن و لذت بردن از آب و هوای گرم جنوب کالیفورنیا ندارم. ما در شبکههای اجتماعی شروع به مقایسه زندگی خودمون با زندگی دیگران میکنیم. و در نتیجه این عمل، احساس رضایت نسبت به زندگی خودمون کاهش پیدا میکنه. تک تک روزهایی که شما فیدتون رو ورق میزنید:
لیست همچنان ادامه داره. و صد البته، چیزی که نمیبینید اینه که شما گول ظاهرسازیای رو خوردید که باعث شده حقیقت پشت ماجرا رو نبینید.
مدتی قبل من با جاستین ماسک درباره روانشناسی ِ افراد رویاگرا مصاحبه کردم. خیلی از کارآفرینهای جاه طلب جوان فکر میکنن که میخوان مثل ایلان ماسک باشن. اما همونطور که جاستین به من گفت «مردم واقعا نمیبینند که این دستاوردها به چه بهایی به دست میاد. هزینه اونا به معنای واقعی کلمه از دست دادن هر چیز دیگهای توی زندگی شما هستند.»
ما تمایل داریم اون چیزی که جلوی رومون هست رو ببینیم، بدون در نظر گرفتن تمام چیزهایی که از جلوی چشمای ما مخفیه. ما خودمون رو با هرکس و ناکسی مقایسه میکنیم و اینطوری کمک شایانی به بیشتر عذاب کشیدن و بیچارگیمون میکنیم.
مقایسه کردن ممکنه شما رو ترقیب کنه آشغالهایی رو بخرید که بهشون نیاز ندارید تا افرادی رو تحت تاثیر قرار بدید که به هیج جاتون نیستن. کمتر مقایسه کنید و بیشتر خلق کنید.
وقتی با کسی هستیم، ولی حواسمون اینجا نیست، دائم داریم گوشیهامون رو چک میکنیم، در حقیقت ما اونجا نیستیم. روابط اجتماعی یکی از پیش نیازهای خوشبختی ماست، و حواس پرتی راه ارتباط برقرار کردن رو سد میکنه.
تا اینجا ما درباره نقاط تاریک حواس پرتی صحبت کردیم، حالا بیاید با نگاهی مثبت، قدرتمند و سازنده بهش نگاه کنیم.
اگر یاد بگیرید که چطور توجهتون رو مدیریت کنید، زمانتون خود به خود مدیریت میشه، و مزیت رقابتی بزرگی رو نسبت به اکثر مردم به دست میارید. همونطور که کل نیوپورت در کتاب Deep Work گفته، توانایی تمرکز بر روی یک کار ذهنی برای مدت طولانی به سرانجام رسوندنش، معادل یک قدرت ماورا طبیعی توی قرن ۲۱امه. مدیریت کردن توجهتون شما رو در هر کاری پرکار میکنه، مثل نویسنده پرکار و خواننده حریص شدن.
اگر افرادی که اعدا میکنن مشکل مدیریت زمان دارن، در واقع مشکل مدیریت توجهشون رو دارن. همون افرادی که از کمبود زمان گلایه میکنن روزانه چندین و چند بار توییت میکنن و دو جین استوری و عکس تو اینستاگرام میذارن. ۱۰ دقیقه اینجا و اونجا بلاخره جمع میشه و زمان زیادی ازشون میگیره، تازه اگر به پاره شدن تمرکز بعد از هر ریپلای و کامنتی اشاره نکنیم.
بهش اینطوری نگاه کنید. تصور کنید که توجه شما یه نوع وجه رایج بین المللیه. در طول روز میتونید اون رو خرج چیزهای گرون قیمت و یا ارزون قیمت کنید.
این پارادوکس عجیب و غریب توجه به عنوان یک واحد پولیه. هرچیزی که کمتر نیاز به صرف توجه و تمرکز شما داشته باشه، از نظر مزایای شناختی براتون پرهزینه میشه. هرچیزی که توجه بیشتری بخواد هزینه کمتری براش لازمه.
منظور از مزایای شناختی، بدست آوردن دانش، فهم یا هر چیز ارزشمندی از طریق تفکر، تجربه، و حواسه.
چیزهای کوچکی که ما مرتبا انجامشون میدیم، باعث تغییرات بزرگ در زندگی ما میشن. تمام اون حواس پرتیهای کوچیک روی هم جمع و از نظر شناختی معادل ورزشکارهایی میشن که سیگار میشکند.
مدیریت توجه یک مهارته. مثل هر مهارت دیگهای با تمرین توسعه پیدا میکنه. حالا چطوری باید تمرین توجه کنیم؟ خوشبختانه تو زندگی روزمرهمون فرصتهای زیادی برای انجام این کار وجود داره.
شروع کردن روزتون داخل اینترنت باعث صدمه زدن به مغز و شروع روز با استفاده از دستگاههای دیجیتالی باعث صدمه زدن به محدوده توجه شما میشه. برای همینه که من روزم رو با خودن کتابهای فیزیکی و نوشتن داخل دفترچه یاداشت کاغذی شروع میکنم. هیچکس دنیا رو با چک کردن ایمیل یا شبکههای اجتماعی تغییر نداده، پس چرا روزتون رو با این کار شروع میکنید.
مهم نیست قصد سرانجام رسوندن چه کاری رو دارید، چه نوشتن یه کتاب باشه، تولید پول برای شرکتی که براش کار میکنید یا کم کردن وزن، تنها یه سری از فعالیتها هستند که باعث میشه چرخ دهندهها حرکت کنن. وقتی ما این فعالیتهای مهم رو شناسایی نمیکنیم و راحت ازشون میگذریم، در نهایت فقط سرمون گرم میشه، اما فعالیتهامون پربار نمیشن. پربار بودن ربطی به میزان زمانی که روی کاری صرف میکنید نداره، بلکه رابطه مستقیمی با کیفیت زمانیه که صرف چیزی میکنید. و کیفیت اون زمان صرف شده رو تنها یک چیز مشخص میکنه، توانایی شما برای مدیریت کردن توجهتون. حرفهایها توجهشون رو مدیریت میکنن. آماتورها در مقابله با حواس پرتیها شکست میخورن.
بارها و بارها این در این مورد هشدار داده شده. چندوظیفگی نه تنها بهرهوری شما رو کاهش میده، بلکه باعث صدمه دیدن محدوده توجه شما هم میشه. متاسفانه اکثر مردم روی اراده خودشون برای جلوگیری از چندوظیفگی زیادی حساب میکنن، در صورتی که محیط تاثیر و قدرت خیلی بیشتری نسبت به اراده داره. بنابراین اگر دوجین تب باز دارید، یه مشت نوتیفیکیشن، و گوشیتون هم کنار دستتون توی اتاقه، دارید ناخودآگاه خودتون رو تبدیل به یک معلول ذهنی میکنید. ممکنه فکر کنید یه نیم نگاهی انداختن به اینباکس، یا فید اینستاگرام یا توییتر ضرری نداره.
اون چک کردنهای کوتاه باعث معرفی یک هدف جدید برای توجه شما میشه. و حتی بدتر، با دیدن پیغامی که فعلا نمیتونید دربارهاش کاری انجام بدید (که اکثر مواقع همینطور هم هست)، مجبور میشید به کار اصلیتون برگردید در صورتی که کار ثانویهای که دیدید رو بدون اینکه تموم کنید باز نگه داشتید
– کل نیوپورت
یک ساعت کار متمرکز انجام دادن، بیشتر از ۸ ساعت کاری که وسطش با وقفه مواجه میشه بازدهی داره.
ما اونقدر که باید به استراحت کردن اهمیت نمیدیم. در حقیقت به محض اینکه میخوایم استراحت کنیم، یا ایمیل چک میکنیم یا شبکههای اجتماعی، ما استراحت نمیکنیم.
اگر میرید پیادهروی ولی تو راه همش دارید توییتر رو چک میکنید، ارزش پیادهروی رو پایین میارید. اگر به دل طبیعت زدید و قصد دارید با غرق کردن خودتون داخلش ازش انرژی بگیرید، و احساس کردید که نیاز هست این لحظهها رو با عکس گرفتن و انتشار در اینستاگرام مستند کنید، مزایای و تاثیر بودن در طبیعت رو کاهش میدید.
ذهن ناخودآگاه ما در طول زمان استراحت فعالیت زیادی میکنه. به همین دلیله که اکثر ما تو زیر دوش و یا دور از کار ایدههای خوبی به ذهنمون میرسه.
وقتی شب قبل، برای فرداتون برنامهریزی میکنید، نه تها باعث افزایش بهرهوریتون میشد، بلکه از فرسودگی تصمیم گیری در روز بعد و زوال اراده هم جلوگیری میکنید. چون تمام ساعت روز یکسان نیستند و بازه تمرکز شما در ساعتی از روز بیشتر و کمتر میشه. برای همینه که پیشنهاد میشه ساعتهای اول روز رو به انجام کارهایی که بیشترین تاثیر رو روی پروژههاتون داره اختصاص بدید.
اگر قصد دارید توجه و تمرکزتون رو مدیریت کنید باید بتونید به هرچیزی که با الویتهای شما همسو نیست نه بگید. همین یک مهارت، مدیریت توجه، مسیر زندگیتون رو جوری تغییر میده که با تمامی لایف هکهایی که تا به حال خوندید و انجام دادید برابری میکنه. همچنین ذخیره کردن توجهتون برای کارهایی که اهمیت بیشتری دارن باعث میشه شکوفاتر و خوشحالتر باشید. از همین امروز شروع کنید، متعجب میشید که بعضی چیزهای تو زندگی چقدر سریع میتونه تاثیر بذاره.
برگرفته از Learn to Manage Your Attention and Managing Time Will Take Care of Itself نوشته سیرنواس رائو
اگر مطلب بالا براتون جالب بود؛ لطفا دکمه قلب قرمز ❤️ پایین رو فشار بدید. با این کار خوندن این مطلب به افراد بیشتری پیشنهاد میشه.
همچنین میتونید بنده رو در ویرگول دنبال کنید تا از طریق بخش «نوشتههای دوستان» راحتتر به نوشتههای جدیدم دسترسی داشته باشید.