برای درمان آرتروز زانو نیاز است تا عواملی همچون تغذیه، کنترل وزن، فعالیت‌های ورزشی و فیزیوتراپی را پیگیری کنیم تا بتوانیم درد زانو را بهبود دهیم. آرتروز جزو بیماری‌های شایع و مزمن به ویژه در دوران میانسالی است که میلیون‌ها نفر را درگیر خود می‌کند.
در این مقاله قرار است به چیستی آرتروز زانو، علائم و علت آن نگاهی گذرا داشته باشیم و انواع روش های معالجه آرتروز زانو را مورد بررسی قرار دهیم. روش‌هایی بر پایه ورزش، سبک زندگی، جراحی و هر موردی که می‌تواند در کاهش درد آرتروز زانو تاثیرگذار باشد.
آرتروز عارضه‌ای است که طی آن بافت غضروفی بین مفاصل فرسایش می‌یابد که سبب درد، سفتی و تورم مفاصل و حساسیت به لمس یا فشار می‌شود. این تعریف کلی آرتروز است. حال اگر با افزایش سن، غضروف‌های زانو که بین ران و ساق پا قرار گرفته‌اند دچار فرسودگی شوند، آرتروز زانو به وجود آمده است. ساییدگی مفصل زانو جزو عارضه‌های شایع زانو و از رایج‌ترین انواع آرتروز است که باعث می‌شود افراد به دنبال درمان زانودرد خود بروند.
به بیان ساده، در آرتروز زانو، ضربه‌گیرهای طبیعی مفصل زانو یعنی غضروف‌ها، ساییده شده و از بین می‌روند و این موضوع سبب زانودرد می‌شود. با پیشرفت این اختلال، غضروف به مرور زمان نازک شده و در بعضی موارد به‌طور کامل از بین می‌رود. آرتروز زانو می‌تواند فعالیت‌های روزانه فرد را مختل کند زیرا یکی از اصلی‌ترین ارکان حرکتی پا و بدن، زانوها هستند.
آرتروز عامل اصلی مشکلات جسمانی ۵۲ میلیون آمریکایی است. برآورد شده است که بیش از ۸۰ درصد افراد بالای ۵۵ سال در آزمایش‌های اشعه ایکس، نشانه‌هایی از آرتروز نشان می‌دهند. درمان زانودرد در این افراد بسته به منشا ایجاد عارضه، متفاوت است.
بروز آرتروز مستقیماً متناسب با سن است و همچنین عوامل خطر شناخته شده‌ای مانند جنسیت، چاقی، ضربه به زانو و سابقه خانوادگی در بروز آن دخیل هستند. آسیب کندروسیت‌ها کلید افزایش تخریب در ماتریس غضروف خارج سلولی هستند که از ویژگی‌های بیومکانیکی بافت‌هایی نظیر زانو پشتیبانی می‌کند.
غضروف بافتی بدون عروق خونی و فاقد عصب است و به علت آنکه خونرسانی در این بافت وجود ندارد، بازسازی خود به خودی غضروف اتفاق نمی‌افتد. به علت نبود عصب در حالت آسیب، دردی حس نمی‌شود، بنابراین فرایند تخریب غضروف سریع و بدون علامت است. با توجه به اینکه آرتروز زانو به طور قطعی درمان ندارد، پیشگیری از بروز این عارضه و شناخت علل بروز آن حائز اهمیت است تا شخص دچار زانودرد نشود.
چاقی یک عامل خطرناک برای ابتلا به آرتروز زانو است چون وزن اضافی می‌تواند مفاصل را تحت فشار قرار دهد و شخص را درگیر روند درمان زانودرد می‌کند.
علائم اغلب به آرامی ظاهر می‌شوند و با گذشت زمان بدتر خواهند شد. علائم و نشانه‌های آرتروز عبارتند از:
مفاصل مبتلا ممکن است در حین یا بعد از حرکت آسیب ببینند.
سفتی مفصل ممکن است بیشتر هنگام بیدار شدن یا بعد از غیرفعال شدن قابل توجه باشد.
هنگامی که به مفصل شما فشار وارد می‌شود، ممکن است حساس شود.
ممکن است نتوانید مفصل خود را به میزان دامنه کامل حرکت آن به شکل همیشگی حرکت دهید.
ممکن است هنگام استفاده از مفصل احساس سوزش کنید و صدای ترک خوردن یا همان صدای تق تق زانو را بشنوید.
این تکه‌های اضافی استخوان که شبیه توده‌های سفت هستند، می‌توانند در اطراف مفصل آسیب دیده ایجاد شوند.
این حالت ممکن است در اثر التهاب بافت نرم اطراف مفصل ایجاد شود.
?
برای کمک به تعیین نوع آرتروز
اشعه ایکس
از اشعه ایکس اولیه برای تحقیق در مورد تجزیه غضروف، تنگ شدن فضای مفصل، تشکیل خارهای استخوانی و حذف سایر علل درد در مفصل آسیب دیده استفاده می‌شود.
Arthrocentesis
این یک روش است که می‌تواند در مطب پزشک انجام شود. از یک سوزن استریل برای گرفتن نمونه مایع مفصلی استفاده می‌شود که سپس می‌توان غضروف، عفونت یا نقرس را بررسی کرد.
آرتروسکوپی
یک روش جراحی است که در آن یک دوربین در مفصل آسیب دیده قرار می‌گیرد تا اطلاعات بصری در مورد آسیب ناشی از OA به مفصل وارد شده را بتوان دریافت کرد.
MRI تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
نمایی ارائه می‌دهد که تصاویر بهتری از غضروف و سایر ساختارها برای تشخیص ناهنجاری‌های اولیه معمول آرتروز دیده شود.
اگر درد زانو دارید، شما نیز مانند بسیاری دیگر به دنبال تسکین و راهی برای بهبود تحرک خود و درمان زانودرد هستید. درمان دارویی همیشه نمی‌تواند معضل آرتروز زانو را حل کند به ویژه با توجه به میزان زیاد عوارض جانبی برخی داروها ممکن است مصرف آن‌ها روش مناسبی برای رفع این مشکل نباشد. علاوه بر این، افزایش خطر خونریزی معده، عارضه قلبی و عروقی و نارسایی کلیوی از جمله عوارض طولانی مدت مصرف داروها هستند.
مخدرها هم برای تسکین درد زانو استفاده می‌شوند اما با عوارض جانبی متعددی همراه هستند به ویژه در افراد مسن. در سوی دیگر جراحی زانو هم همیشه امکان پذیر نیست و می‌تواند عوارضی مانند هماتوم، عفونت و آسیب به بافت اطراف ایجاد کند. فرکانس رادیویی پالسی، تکنیک‌های تنظیم کننده عصبی یا نورولیتیک هم جزو سایر گزینه‌های درمان آرتروز زانو هستند.
به طور کلی در حال حاضر، هیچ درمان قطعی وجود ندارد که پیشرفت بیماری را به تاخیر بیاندازد. استاندارد فعلی، مراقبت برای کاهش علائم آرتروز زانو و استفاده از کورتیکواستروئیدها است. درمان آرتروز زانو اغلب شامل موارد زیر است:
از آنجا که چاقی یک عامل خطر شناخته شده برای آرتروز است، مدیریت بهتر وزن ممکن است به جلوگیری و درمان آرتروز زانو کمک کند. کاهش وزن در افراد دارای اضافه وزن مبتلا به آرتروز باعث کاهش استرس و میزان درد مفاصل تحمل کننده وزن می‌شود. همچنین تعدیل فرآیندهای التهابی که به OA کمک می‌کند را فراهم خواهد کرد.
استفاده از ماهی‌ها برای بهبود شرایط یکی از گزینه‌های مهم است. ماهی‌هایی مانند ساردین، سالمون، خال‌مخالی به علت داشتن مقادیر بسیار امگا ۳ و خاصیت ضدالتهابی مفید هستند.
روغن‌های طبیعی مانند روغن زیتون هم مقدار فراوانی اولئوکانتال دارد که رفتاری مانند مشابه داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی از خود نشان می‌دهد. همچنین روغن آووکادو هم می‌تواند موثر باشد.
مصرف لبنیات به دلیل داشتن مقادیر بسیار زیاد کلسیم و ویتامنی D فواید بسیاری دارد. لبنیات می‌توانند بر تقویت استخوان تاثیر داشته باشند و به دلیل داشتن پروتئین در عضله‌سازی موثر هستند.
استفاده از انواع سبزیجات سفارش می‌شود، مواردی مانند اسفناج، کلم پیچ، چغندر برگ، کلم کولارد و کلم بروکلی را در رژیم غذایی خود قرار دهید.
تمامی غذاهایی که ترکیبات بیان شده در بالا در آن‌ها استفاده شود، می‌توانند برای درمان آرتروز زانو مفید باشند. همچنین در کنار این موارد مصرف چای سبز، سیر و انواع آجیل فواید بسیاری دارد.
غذاهایی که دارای قند فراوری شده هستند برای این بیماری مضر به شمار می‌روند، مواردی مانند انواع آبمیوه غیرطبیعی، نوشابه و قهوه‌های آماده در این گروه قرار می‌گیرند.
غذاهای دارای چربی‌های اشباع شده هم برای آرتروز مضر هستند. انواع پیتزا و غذاهایی که درآن سوسیس و کالباس وجود دارد می‌توانند آسیب زننده باشند.
ورزش برای بهبود انعطاف‌پذیری، ثبات مفصل و قدرت ماهیچه‌ها مهم است. برنامه‌های ورزشی مانند شنا، ایروبیک در آب و تمرینات قدرتی با ضربات کم توصیه می‌شود. نشان داده شده است که این داروها میزان درد و ناتوانی مبتلایان به آرتروز را کاهش می دهند.
بهتر است از برنامه‌های ورزشی بسیار شدید اجتناب شود، زیرا ممکن است علائم آرتریت را افزایش داده و به طور بالقوه پیشرفت بیماری را تسریع کند. درمانگران فیزیوتراپی یا کاردرمانگر می‌توانند رژیم‌های ورزشی مناسب را برای افراد مبتلایان به آرتروز ارائه دهند.
درمان‌های کایروپراکتیک مانند تکنیک‌های کششی بسیار پیشنهاد شده است. ماساژ برخی از نقاط کلیدی بدن، تکنیک‌های درمان سونوگرافی و دستکاری‌ها و تنظیمات ملایم کایروپراکتیک می‌تواند به مفاصل دردناک کمک کرده و فشارهای ناخواسته و بی‌دلیل را در ناحیه زانو، کشاله ران و ران کاهش دهد.
درمان خط اول برای همه بیماران مبتلا به آرتروز زانو علامت‌دار شامل آموزش بیمار و فیزیوتراپی است. ترکیبی از تمرینات تحت نظارت و یک برنامه ورزش خانگی که نشان داده شده بهترین نتایج را دارد. در صورت توقف تمرینات، این مزایا پس از ۶ ماه از بین می رود.
برای داشتن این تمرینات یا استفاده از دستگاه‌های تمرینی یا نخصصی فیزیوتراپی باید به یک متخصص مراجعه کنید و با توجه به شرایط بیماری درمان‌ها و ورزش را دریافت کنید.
درمان‌های جراحی برای OA زانو شامل آرتروسکوپی، ترمیم غضروف، استئوتومی و آرتروپلاستی زانو است. تعیین اینکه کدام یک از این روش‌ها مناسب‌تر است به عوامل مختلفی بستگی دارد. از جمله محل، مرحله آرتروز زانو و… که می‌توانند برای برای انتخاب نوع جراحی موثر باشد.
یکی از روش‌های ممکن برای حمایت از کشکک زانو در حین فعالیت و کاهش درد، زانوبند است. زانوبند طبی یک بند پارچه‌ای کشسان است که روی زانو را می‌پوشاند. یک مطالعه منتشر شده نشان داد که زانوبند یک راه موثر و فوری برای کاهش درد، بهبود ثبات زانو و افزایش اعتماد به نفس در حین فعالیت است.
به گفته گروهی از فیزیوتراپیست‌ها در نیوجرسی آمریکا، زانوبند برای افرادی که دچار آسیب جزئی یا زانودرد خفیف هستند و به دنبال افزایش حمایت از مفصل بدون حجیم شدن و تحرک محدود هستند، ایده آل است.
نتایج منتشر شده تحقیقات محققان در هوستون تگزاس نشان داد که تزریق لوکوسیت (PRP) در مفصل زانو به طور قابل توجهی در بهبود تحرک و عملکرد زانو، کاهش درد و کیفیت زندگی پس از شش هفته تاثیر دارد.
اگرچه به نظر می‌رسد استروئیدها در کوتاه مدت برای تسکین درد مفید هستند، اما شواهد جدید نشان می‌دهد که استفاده طولانی مدت از استروئید برای درمان آرتروز، با از بین رفتن غضروف ارتباط دارد. بنابراین استروئیدها نمی‌توانند بهترین گزینه برای درمان زانودرد باشند.
افراد مبتلا به آرتروز زانو می‌توانند از هیدروتراپی استفاده کنند. اشخاص مبتلا به آرتروز زانو، پس از ۸ هفته ورزش در آب نشانه‌های درد کمتر و بهبود عملکرد زانو را گزارش کرده‌اند.
تزریق نانوذرات به زانوهای دچار آرتروز می‌تواند به کند شدن تخریب غضروف‌ها یاری رساند. دانشمندان در این روش یک یون یا مولکول فاکتور رشد را به نانوذرات مصنوعی متصل کرده‌اند که می‌تواند برای کاهش سرعت تخریب غضروف به زانو تزریق شود.
?
آرتروز شایع‌ترین علت این بیماری در افراد ۵۰ سال به بالا است. در کنار درد که می‌تواند ناتوان کننده باشد، مشکلات زانو می‌تواند بر تحرک و کیفیت زندگی فرد تأثیر بسزایی بگذارد. جراحی تعویض مفصل زانو درمانی استاندارد است زیرا اکثر مردم پس از آن کاهش چشمگیری در درد و در نتیجه بهبود توانایی خود برای زندگی عادی تجربه می‌کنند.
مینیسک یک غضروف هلالی شکل در مفصل زانو است که در جذب ضربه نقش دارد. آسیب ناشی از افزایش سن به منیسک اغلب منجر به پیشرفت آرتروز زانو می‌شود. به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا (CDC)، درد مزمن زانو یک مساله مهم در پی افزایش سن است و تقریباً 25 درصد از کل بزرگسالان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
پیوند سلول های بنیادی مزانشیمی خود بیمار (MSCs) به زانوی آسیب دیده، ایجاد تومور نمی‌کند. نتایج تحقیقاتی در ژاپن نشان داد که پیوند سلول‌های بنیادی خود بیمار به زانوی آسیب دیده او، باعث شده که پنج سال پس از پیوند، پارگی‌های مربوط به آرتروز در مینیسک زانو بهبود یابد. هیچ یک از بیمارانی که با این روش درمان شدند، عوارض جانبی جدی ناشی از درمان زانودرد را تجربه نکرده‌اند.
آرتروز التهاب‌هایی ایجاد می‌کند که در بلند مدت باقی می‌مانند یا به صورت مکرر عود می‌کنند و ممکن است سبب آسیب رسیدن به بافت‌های بدن شوند. مشکلات شایع زانودرد را می توان به سه نوع تقسیم کرد:
گیاهان زیادی در طبیعت وجود دارند که در گذشته و طب سنتی برای معالجه آرتروز زانو مورد استفاده قرار میگرفته اند. برخی از این گیاهان عبارتند از :
۱: سرکه سیب
۲: زنجبیل
۳: زردچوبه
۴: دارچین
۵: زیره سیاه
۶: رازیانه
۷: تخم شنبلیله
۸: ماساژ با روغن خردل
برای درمان آرتروز زانو؛ کلسیم ارزش فراوانی دارد. هنگامی که کلسیم با ویتامین ث همراه باشد می‌تواند درد‌های آرتروز زانو و پا را کاهش دهد. برای این کار می‌توانید مکمل استفاده کنید؛ البته با مجوز پزشک. جهت کاهش درد مفاصل باید علاوه بر جذب کلسیم و ویتامین ث به فکر تأمین پتاسیم مورد نیاز بدنتان هم باشید.
پتاسیم به مقدار فراوانی در میوه‌ها و سبزیجات موجود است. این فاکتور معدنی جلوی نابودی کلسیم را می‌گیرد و فرم اسیدی بدن را خنثی می‌کند. ویتامین دی و ویتامین کا هم به جذب و نگهداری از کلسیم در استخوان‌ها یاری می‌رسانند.
آرتروز می‌تواند به طور طبیعی با بالا رفتن سن اتفاق بیفتد اما حتی جوانان هم به زانودرد دچار می‌شوند. چاقی یک فاکتور ریسک جهت آرتروز زانو است چون وزن اضافی می‌تواند مفاصل را تحت فشار قرار دهد. آرتروز باعث درد و التهاب می‌شود که این عارضه فعالیت‌های روزانه شخص را دچار اختلال می‌کند. برای کاستن درد و التهاب، انواع گوناگون درمان آرتروز زانو که در این مقاله به آن‌ها اشاره کردیم، می‌تواند برای بیماران مناسب باشد
منبع : درمان آرتروز زانو | 12 روش موثر معالجه آرتروز زانو | سیوطب (sevteb.com)
