برای همه ما پیش آمده که صبح یک روز کاری وقتی از خواب بیدار شدیم، احساس خستگی شدیدی کردهایم و تمایلی برای رفتن به محل کار نداشتهایم. در چنین روزهایی ترجیح میدهیم تمام روز در رختخواب بمانیم و کسی با ما در مورد کار حرف نزند. اگر این حس منفی به طور مداوم به سراغ شما میآید و نسبت به کار، سازمان و مدیران خود حس منفی پیدا کردهاید، ممکن است خستگی شغلی در کمین شما باشد. بهتر است نشانههای این عارضه شغلی را بدانید تا به محض بروز علائم، به فکر راه حل باشید.
خستگی شغلی یک فرایند فرسایشی است که در طول زمان پیچیدهتر و بحرانیتر میشود و انرژی شما برای کار و حتی زندگی را میبلعد. نظریهپردازان برای روند فرسودگی شغلی پنج مرحله به شرح زیر تعریف کردهاند:
وقتی وارد یک شغل جدید میشوید، از کار جدید و برخورد با آدمهای جدید احساس سرخوشی میکنید و احتمالاً بابت این که سازمان شما را برای انجام شغل مناسب دانسته، به خودتان افتخار میکنید. این مرحله سرشار از غرور، سرخوشی و اشتیاق است.
پس از مدتی ماه عسل تمام میشود و شما با واقعیت روبهرو میشوید. سرخوشی جای خود را به خستگی و کسالت میدهد. نارضایتی شغلی اولین چیزی است که در این مرحله احساس میکنید؛ و این آغاز راه است!
به تدریج نشانههای فیزیولوژیکی آشکار میشوند و این زمانی است که شما به کمک احتیاج دارید. باید به فکر راهحل باشید تا کار به مراحل بعدی نرسد. در این مرحله بیماریهای مزمن و خشم و افسردگی شما را احاطه میکنند.
نشانههای مزمن که در مرحله قبلی آشکار شدهاند، برای مدت طولانی ادامه پیدا میکنند؛ تا جایی که نسبت به خودتان احساسات بد و متناقضی پیدا کنید. در این مرحله بیماریهای مزمن خفیف، جای خود را به مشکلات جسمی جدی مانند زخم معده و فشار خون میدهند.
در این مرحله انرژی شما برای سازگاری با محیط کار به پایان میرسد. ممکن است کارتان را از دست بدهید یا نسبت به محیط بیتفاوت بشوید و با حداقل انرژی به کار ادامه بدهید. بازدهی شما به شدت افت میکند و درگیر عواقب آن میشوید.
خستگی یا فرسودگی شغلی یکشبه رخ نمیدهد؛ بلکه یک فرایند تدریجی است که اگر در مراحل ابتدایی متوجه آن شوید، به سادگی درمان میشود. اگر علائم اولیه فرسودگی را در خود یافتید، راهکارهای جلوگیری از خستگی شغلی را در وبلاگ آوات بخوانید.
اگر هیچ کدام از این کارها موثر نبود، به دنبال یک شغل دیگر بگردید. تغییر شغل ممکن است ترسناک به نظر برسد، اما بهتر است از محیط امن خود خارج شوید و دل به دریا بزنید. آن بیرون شغلهای زیادی وجود دارد که در انتظار شما هستند! شما که درخت نیستید! مطالعه کتاب درباره فرسودگی شغلی بیشتر بدانیم شاید برای شما مفید باشد.