سه شنبه سوم آبان 1401 رو فراموش نکنین که خورشید گرفتگی در پیش داریم. خورشید گرفتگی جزئی از ساعت حدود 13:20 شروع میشه و تا ساعت 16:20 ادامه داره. زمان شروع و پایان برای هر شهر متفاوته و ساعت دقیق رو میتونین از اینجا ببینین.
خورشید گرفتگی بصورت کامل نیست، یعنی ماه، کل خورشید رو نمی‌پوشونه و خورشید کاملاً تیره نمیشه و فقط حدود 50 درصد خورشید گرفته میشه.
توضیحات دقیق تر زمان و مناطق خورشید گرفتگی
خواستم توضیحاتی در مورد خورشید گرفتگی و نحوه بی‌خطر دیدنش بگم که یادم افتاد حدود 2 سال پیش مطلبی در این خصوص نوشتم که میتونین بهش مراجعه کنین.
همونطور که توی نوشته قبلی بهش اشاره کردم، برای دیدن خورشید گرفتگی به ابزار و لوازم خاصی احتیاج ندارین. فقط باید حسابی مواظب باشین که بطور مستقیم به خورشید نگاه نکنین که خیلی خطرناکه.
اگه تلسکوپ یا دوربین‌دوچشمی دارین که فبها و خوشبحالتونه، اما حتماً حتماً از فیلتر مخصوص (یا فیلترهای مامان دوز، ببخشید فیلترهای دست‌ساز که توی اون پست توضیح دادم) استفاده کنین. من معمولاً از فلاپی دیسک‌های قدیمی استفاده می‌کنم، میگن خطرناکه و با اینکه شدت نورو خیلی خیلی کاهش میده، اما اشعه ماوراء بنفش و مادون قرمز رو رد میکنه و به چشم آسیب میزنه. داخل این فلاپی دیسک‌ها یه صفحه تیره رنگه که باهاش فیلتر درست می‌کنم. چون شدت نور خورشید زیاده، با یدونه در شیشه مربا یا یه مقوای دایره‌ای، چیزی شبیه دیافراگم دوربین درست کردم که بجای اینکه نور به کل لنز دوربین دوچشمی یا تلسکوپ بخوره، از اون سولاخ (سوراخ) کوچیک رد میشه تا میزان ورود نور به دوربین یا تلسکوپ کمتر بشه.
همینطور میتونین بجای دیدن خورشید گرفتگی ازش عکس بگیرین تا به چشمتون آسیب نزنه.
برای عکس گرفتن هم حتماً از فیلتر استفاده کنین. چون نور مستقیم به حسگر گوشی یا دوربین آسیب میزنه. عکس زیر مربوط به خورشید گرفتگی تیرماه 99 هست که با گوشی از پشت تلسکوپ گرفتم.
مجله نجوم توصیه کرده که از فیلترهای جوشکاری شماره 14 به بالا استفاده کنین، اگه این شماره‌ها پیدا نکردین، میتونین از دو تا شماره 7 استفاده کنین. عکس زیر رو خانم NewBorn#1001 با فیلتر جوشکاری گرفتن (البته بدون ادیت). ته رنگ سبز عکس بخاطر استفاده از این فیلترهاس. با ته رنگ قرمز فیلترهای فلاپی دیسک مقایسه کنین.
فیلترهای مخصوص و بی خطر، فیلترهای مایلاره که قیمت بالایی داره. نشنیده بگیرین که میشه از فیلم های رادیولوژی هم استفاده کرد.
خودتون میتونین دست بکار بشید و با یه ذره‌بین و یا شیشه عینک، یه تلسکوپ ساده برای خورشید گرفتگی درست کنین. لینک توضیحات و آموزش هاش توی این پست هست. همینطور توی اینترنت مطالب بیشتری میتونین پیدا کنین. روش مشاهده غیرمستقیم هم از جمله بهترین روشهاس. یعنی بجای اینکه با تلسکوپ و یا مستقیم به خورشید نگاه کنین، تصویر خورشید رو روی کاغذ بندازید. مثلاً توی این عکس، یه کاغذ گذاشتم پشت چشمی تلسکوپ و تصویر خورشید روی کاغذ قابل مشاهده‌اس(عکس مربوط به زمان خورشید گرفتگی نیست):
از روش های دیگه مشاهده غیر مستقیم، میشه به ساخت اتاق تاریک اشاره کرد که توی کتاب‌های علوم دبستان توضیحاتش هست. یه همچین چیزی:
می تونین وسط یه تیکه مقوا یا کاغذِ ضخیم، با سوزن یه سوراخ اینجا کنین و جلوی خورشید بگیرین و تصویر خورشید رو روی کاغذ بندازین. از این ساده تر؟
می تونین سوراخ‌هایی با فواصل حدود 1 سانت ایجاد کنین و نوشته‌ای، عکسی چیزی باهاش بکشید. این عکس‌ها مربوط به خورشید گرفتگی تیرماه 1399 هست:
از فاصله نزدیک تر:
میتونین کارهای عشقولانه هم انجام بدین (یکم خز بازیه):
از ظروف سوراخ دار آشپزخونه هم میتونین استفاده کنین (البته با اجازه همسر یا مادر که بعداً مشکلی پیش نیاد):
سایه درخت ها موقع خورشید گرفتگی هم تغییر میکنه:
سایه درخت نخل:
اگه همه اینارو در اختیار ندارین، میتونین از دستتون استفاده کنین:
یه سری توضیحات بیشتر در مورد خورشید گرفتگی از سایت ها و کانال ها نجومی:
این خورشیدگرفتگی از حوالی ساعت ۱:۳۰ ظهر به‌وقت ایران، شروع شده و تا حدود ساعت ۴ بعدازظهر ادامه دارد. اوج گرفت، حوالی ساعت ۳ بعدازظهر خواهد بود. خورشیدگرفتگی جزئی ۳ آبان ۱۴۰۱، در شرق اروپا و غرب آسیا قابل مشاهده است و بیشترین میزان گرفت در کشورهای روسیه و قزاقستان، رخ خواهد داد.
? در صورتی که از تلسکوپ یا دوربین دوچشمی استفاده می‌کنید، از سوراخ نبودن فیلتر خورشیدی اطمینان حاصل کنید و آن را به شکل مطمئی بر روی دهانه‌ٔ تلسکوپ یا دوربین نصب کنید؛ به شکلی که در زمان تماشای کسوف در داخل چشمی، به وسیلهٔ ضربهٔ اتفاقی یا وزش باد، جدا نشود. تماشای کسوف در داخل تلسکوپ بدون فیلتر خورشیدی، در کسری از ثانیه موجب نابینایی دائمی می‌گردد❗️
? عکس‌های خود از خورشیدگرفتگی را به این آدرس (https://t.me/ashkan_arefi) برای ما ارسال کنید تا به‌نام خودتان در کانال تلگرام مجلهٔ نجوم منتشر شود. به‌خصوص تصاویر خلاقانه‌ای که می‌توانید از تصویر خورشید بر سطح زمین به وسیلهٔ موبایل ثبت کنید.
☀️ تماشای اولین خورشیدگرفتگی قرن را از دست ندهید.
این پدیدهٔ نجومی، در سراسر ایران و با چشمان غیرمسلح قابل مشاهده است. اما فراموش نکنید که تماشای خورشیدگرفتگی بدون استفاده از فیلترهای مخصوص خورشیدی یا فیلتر جوشکاری نمرهٔ ۱۴ (یا دو لایه نمرهٔ ۷)، می‌تواند موجب آسیب جدی به چشم گردد❗️ فیلتر جوشکاری را می‌توانید از ابزارفروشی‌ها تهیه کنید.
اگر برای تماشای کسوف، موفق به تهیهٔ فیلتر نشدید، می‌توانید تصویر خورشید را با یک آینهٔ گرد بر روی دیوار اتاق منعکس کرده و بدون هیچ خطری آن را مشاهده کنید. به همین ترتیب، با تماشای نواحی سایهٔ زیر درختان، می‌توانید انبوهی از تصاویر خورشید هلال‌مانند را که به خاطر عبور نور از روزنه‌های بین شاخ و برگ درخت ایجاد شده، تماشا کنید.
تاسف نوشت: کامنت‌های مربوط به پست دو سال پیش رو دیدم، یاد دوستانی که این همه محبت داشتن و دیگه نمی‌نویسن بخیر.
