دربارۀ «صمد بهرنگی» می‌شود بسیار گفت و نوشت. از معلمیِ دلسوزانه‌اش در روستاهای آذربایجان گرفته تا آثار ارزشمند و فعالیت‌های سیاسی و مرگ مرموزش. خیلی‌ها صمد بهرنگی را با داستان معروف «ماهی سیاه کوچولو» می‌شناسند. اثری که یکی از مهم‌ترین و بهترین آثار کودک در ادبیات معاصر ایران است. این کتاب علاوه بر اینکه کتاب برگزیدۀ کودک در سال چهل‌وهفت شد، جایزۀ نمایشگاه کتاب کودک بولونیای ایتالیا را هم از آن خود کرد.
اما اهمیت این کتاب، به عنوان شاهکاری در ادبیات معاصر ایران، فقط در این حد نبود؛ ماهی سیاه کوچولو در زمان خودش یک جورهایی تبدیل شد به نمادی برای جنبش و مبارزه با ستم. گرچه همچنان جنبۀ کودکانه و ارزش ادبی این اثر بر جنبه‌های دیگرش رجحان دارد. کتابی که جسارت، تفکر، تصمیم‌گیری و شجاعت را به کودکان می‌آموزد. جایی در این داستان از زبان ماهی سیاه کوچولو می‌خوانیم: «همه‌اش که نباید ترسید. راه که بیفتیم ترسمان می‌ریزد.» جملات و عبارات زیادی از این کتاب در جاهای مختلف نقل شدند.
در آن زمان کتاب کودک خوب کم بود، یا اگر بودند اغلب حالتی نصیحت‌گر و تعلیمی داشتند. صمد از اولین کسانی بود که نگاهی نو به این عرصه داشت و درونمایه‌ها و افکار جدیدی را وارد ادبیات کودک کرد. و این، در کنار گیرایی و جذابیت قصه‌هایش، بزرگترین دلیل محبوبیت و ماندگاری آثار اوست. آثاری که خیلی بیشتر از عمر کوتاه صمد زنده ماندند. مثل الدوز و کلاغ‌ها، بیست‌وچهار ساعت در خواب و بیداری، پسرک لبوفروش و غیره.
صمد گاهی افسانه‌های عامیانه را دستمایۀ خلق آثار کودکانه می‌کرد. و بزرگترین هدفش در نوشتن برای کودکان این بود که در کنار سرگرمی، «آگاهی» را به دنیای شیرین و بی‌خیال کودک وارد کند و از این طریق از همان ابتدای کودکی نیروی تفکر و هشیاری او را برانگیزد. چه هدفی درست‌تر و بزرگ‌تر از این می‌توان برای آثار هنری و ادبی، به خصوص برای کودکان، برشمرد؟ هدفی که آثار بزرگترین نویسندگان ادبیات کودک در دنیا شامل آن است. هدفی که صمد هم در دستیابی به آن موفق بود. چرا که آثارش همچنان بین کودکان و همینطور بزرگسالان محبوب و یگانه است. بی‌دلیل نیست که عده‌ای او را «هانس کریستین اندرسنِ ایران» نامیدند.
در این روزها یک کتاب صوتی از مجموعه داستان‌های صمد بهرنگی منتشر شده به نام «صدای قصه‌ها»، که تلاش خوبی است برای زنده کردن نام این نویسنده و آشنا کردن کودکان امروز با آثار ارزندۀ او. در این کتاب صوتی، «الهام پاوه‌نژاد»، «مهدی پاکدل»، «فاطمه نقوی» و «پیام دهکردی» قصه‌های صمد را خوانده‌اند و موسیقی و تدوین آن بر عهدۀ «بهرنگ بقایی» بوده است. این کتاب صوتی شامل بیست‌ویک قصه از صمد بهرنگی است که توسط موسسۀ فرهنگی‌هنری «آواخورشید» منتشر شده. فرصت خوبی است که این اثر فرهنگی را به کودکانمان هدیه دهیم و آنها را با ادبیات ارزشمند معاصر ایران و با چهرۀ تاثیرگذاری مثل صمد بهرنگی آشنا کنیم.
برای دانلود کتاب صوتی «صدای قصه‌ها» می‌توانید از طریق این لینک اقدام کنید.
