آرزوی هر کسب وکاری هست که شناخت خوبی نسبت به تمام اتفاقاهای اطراف خود داشته باشد، در اولین گام برای رسیدن به چنین شناختی شروع به نصب دوربینهای مدار بسته میکند تا هر اتفاقی که رخ میدهد 24 ساعته در 7 روز هفته به او نمایش دهد، اما متاسفانه در کسبوکار آفلاین به همین راحتی نمیتوانید تشخیص دهید که فلان مشتری شما دقیقاً از کجا ، با چه وسیلهای، و با چه علاقهای برای خرید میآید. برای کسبوکارهای دیجیتال گوگل آنالتیکس مثل همان دوربین اما با کارآیی بیشتر هست که نه تنها به تمام این سوالات پاسخ میدهد بلکه به شما ایراد کسبوکار را مثل یک عکس رادیولوژی با جزئیات بیشتر نشان میدهد. با خواندن این مقاله و دیدن ویدیوهایی آموزشی، بدون تردید شما میتوانید به راحتی مشکل پیدا کردن مخاطب خود را حل کنید و در بوجه تبلیغاتی خود صرفه جوئی نمائید و اوضاع کسب و کار خود را تنها با یک گزارش ساده از همان ابتدای کار تحلیل کنید.مهمترین موضوع در دیجیتال مارکتینگ فهم درست کار با ابزار هست.
در این مقاله چه میخوانیم
Publisher: وب سایت هایی که کار آنها انتشار محتوای متنی و ویدیوئی است، مثل همین وب سایت که در خصوص دیجیتال مارکتینگ مشغول به فعالیت هست. مدل درآمدی آنها اغلب ایجاد ترافیک و تبلیغات است. با کمک گوگل آنالتیک به راحتی میتوان متوجه شد که ویزیتورها اغلب از چه کانالی وارد وب سایت شدهاند، به کدام صفحهها ورود پیدا کردن، چقدر زمان برای دیدن صفحه مورد نظر صرف کردن، و علایق آنها اکثراً به کدام مطلب انتشار یافته هست.
Lead Generation: ماهیت این وب سایتها در ابتدا جمع آوری اطلاعات خاص در خصوص برخی از کارها و خدماتی هست که بعداً به فروش میرسد. مثلاً برای آکادمی دیجیتال مارکتینگ پرکردن فرم ثبت نام دوره 200 ساعته و حضور در جلسه اول بصورت رایگان مهم هست. کمکی که گوگل آنالتیک به این وب سایتها میتواند نشان دهد که چند نفر از این افراد فرم مربوط به ثبت نام را پر کردن و چه تعداد فیلیم مربوط به دوره مربوطه را دیدن همه اینها برای مدیر دیجیتال مارکتینگ مجموعه و تصمیم سازی در این خصوص اهمیت ویژه دارد.
یا مثلاٌ اکثر شرکتهای ساختمانی و یا شرکتهای نفتی این موضوع اهمیت دارد که برخی از مشتریان وارد وب سایت آنها شده و در خصوص آن محصول فرم پرسش نامه را پرکنند چون بعداً قرار هست همین افراد آن محصول خاص را خریداری کنند ولی قبل از آن اطلاعات مخاطب برای آنها اهمیت بسیار دارد. پس وب سایتهای که اول اطلاعات خاصی را جمع آوری میکنند و بعد کالا و خدمات خود را به فروش میگذارند را اصطلاحاً Lead Generation مینامند.
E-commerce: برخی از خدماتی که گوگل آنالتیک قادر هست برای این وب سایتها انجام دهد به این صورت هست: مشخص کردن محبوب ترین کالا، میزان فروش آن، چه افرادی به این کالا علاقه نشان میدهند، مشتریها در چه رده سنی قرار دارند، و… دانستن این اطلاعات برای هر فروشگاه دار بسیار پر اهمیت هست. چراکه اگر آنها بدانند اغلب مشتریان از چه کانالی وارد وب سایت میشوند و در چه ردی سنی هستند، تبلیغ
خود را برای آن رده سنی خاص و در آن کانال خاص به نمایش میگذارند و به این صورت بوجه تبلیغاتی خود را درست مدیریت میکنند.
نصب آنالتیکس راه های مختلفی دارد از نصب آن با استفاده از افزونههای مختلف وردپرسی گرفته تا بوسیله گوگل تگ منیجر همه اینها راه های نصب آن هست. اما ابتدایی ترین روش نصب گوگل آنالتیک استفاده از یک کد مخصوص هست که میبایست روی وب سایت کپی شود. پس از کپی کردن آن از این به بعد هر اتفاقی که در سایت شما رخ دهد توسط همین کد به سرورهای گوگل آنالتیک گفته میشود و آنها هم اطلاعات را تقسیم بندی میکنند و در قالب گزارش به شما نمایش میدهند.
جمع آوری اطلاعات اولین کاری هست که گوگل آنالتیک انجام میدهد اما چگونه؟ گوگل آنالتیک با ارسال یکسری کوکی(cookie) (اصطلاحاً به فایلهای گفته میشوند که هر سایت بر روی مرورگر برای ارتباط برقرار کردن با همدیگر ارسال میکند.) تشخیص میدهد که مرورگر شما چیست، از چه زبانی استفاده میکنید از کدام کانال وارد شدهاید… برای شما یک ID اختصاصی درست میکند و اگر با همان مرورگر دوباره وارد سایت شوید به شما به چشم یک کاربر بازگشتی نگاه میکند.
ایرادی که اینکار دارد دقیقاً همین هست که اگر با یک مرورگر دیگر با همان سیستم وارد سایت بشوید شما را یک فرد دیگر میشناسد نه کاربرد قدیمی چون روش کار آن اینگونه هست. و خیلی وقت ها هم با پاک کردن همان کوکی ها از روی مرورگر میتوانید خود را یک کاربرد جدید معرفی کنید. اما باز هم با همچین ایرادی که آنالتیک دارد درصد ورود کاربران همزمان از دو مرورگر و حتی بسیار کم و خطایی قابل چشم پوشی است.
پس از نصب گوگل آنالتیک از این به بعد هر کاربری که وارد سایت بشود و کار خاصی مانند: ورود به سایت، دیدن صفحهای از سایت، رفتن به قسمتی از سایت، و حتی خرید یک کالا که باعث انجام یک تراکنش میشود بصورت مرتب به سرورهای اصلی گزارش میشود انجام کلیه کارهایی که پس از ورود کاربرتا خارج شدن آن در سایت انجام میگیرد اصطلاحاً Hit گفته میشود.
مرحله دوم: Processing
پس از آنکه اطلاعات بصورت دسته بندی گفته شده جمع آوری شد. حالا باید پردازش بشود در این مرحله گوگل آنالتیک چهار موضع اصلی را مشخص میکند.
اول: آیا ویزیتورهای که وارد سایت شدند کسانی هستند که قبلاً وارد شدند یا خیر؟
دوم: مقدار بازدید (Session) آنها از وب سایت بالا رفته یا پایین آمده؟
سوم: از چه طریق / و از کجا (source/medium) وارد سایت شدند؟
چهارم: آیا فیلتر خاصی هست که باید اعمال شود یا خیر؟
فرض کنید وارد یک وب سایت فروشگاهی شدید و قصد خرید کالائی را دارید پس از جستجوی فراوان درآن سایت نهایتاً کالائی را انتخاب میکنید و خرید انجام میشود مدت زمانی که شما در سایت بودید تا خرید کنید هم حدوداً 25 دقیقه و یا حتی کمتر بوده در این صورت شما یک بازدید انجام دادهاید. حالا فرض کنیم که شما کالائی را انتخاب کرده ولی همان موقع دکمه خرید را نمیزنید 30 دقیقه بعد از آخرین فعالیت در سایت، اینکار را انجام میدهید در این صورت شما 2 بازدید انجام دادهاید.
30 دقیقه عددی هست که بصورت پیش فرض در گوگل آنالتیک تعریف شده و برای همه کسب و کارها درست نیست و هر وب سایتی متناسب با موضوعی که دنبال میکند میتوانید متفاوت عمل کند. این عدد از 1 دقیقه تا 4 ساعت 59 دقیقه قابل تغییر هست. اما در کل هدف این هست که بازدید هر کاربر در سایت ثبت شود و نیازمند تعریف زمانی از آخرین فعالیت کاربر روی سایت است. اگر از آخرین فعالیت کاربر روی سایت 30 دقیقه گذشت و کاربر وارد سایت نشود انگار یک بازدید صورت گرفته و اگر بعد از 30 دقیقه برگشت و کاری را انجام داد یک بازدید جدید صورت گرفته.
قبلاً در مفهوم آمیخته بازاریابی و 4 تحلیلی که به کاهش هزینه ها کمک میکند گفته بودم که خاصیت گوگلآنالتیکس این هست که به شما کمک میکند تا درست ببینید کدام یک از تبلیغات شما سودآوری داشته و باعث فروش شما شده. این یک آرزوی دست یافتی هست که به کمک گوگل آنالتیک میشود برآورده کرد. اما باید بدانیم که خود گوگل آنالتیک به چه صورت کانالهای تبلیغاتی را معنی میکند.
Medium: رفتن به مشهد با قطار، هواپیما، ماشین شخصی و عمومی امکان پذیر هست. یعنی از چه طریقی وارد سایت شما شدند. این کانال چه نام دارد؟ آیا(CPC)بوده؟ آیا از طریق سئو (organic)وارد سایت شما شدند؟ آیا از شبکه های اجتماعی وارد سایت شما شدند؟ آیا از طریق قرار دادن لینک در سایت
دیگهای(referral) وارد سایت شدند؟ آیا از طریق ایمیل وارد سایت شما شدند؟ و اینکه هیچکدام از اینها (none) مثلاً آدرس سایت شما را تایپ میکند و بالا میآید.
Source: تا الان راههای رفتن به مشهد را فهمیدیم اینکه مشخص کنیم برای رفتن به مشهد با هواپیما چند شرکت هوائی وجود دارد و کیفیت پروازی کدام مناسب هست را میتوان تعریفی از سورس نامید. ما میدانیم که
کاربران میتوانند از طریق سئو (organic) وارد سایت ما بشوند اما از کدام موتور جستجوگر بیشتر برای ما ورودی می آورد برای ما اهمیت دارد.
Source+ Medium= Chanel: فرض کنید میخواهید برای تبلیغ به یک پیج پول پرداخت کنید باید حتماً برای گوگل آنالتیک مشخص کنید که از چه طریق و به چه کسی قرار هست لینک تبلیغ را ارسال کنید پس Medium میشود اینستاگرام Source میشود نام صفحه مورد نظر و خود، گوگل آنالتیکس بصورت خودکار این نوع
تقسیم بندی را جمع میزند و جواب آن میشود کانال Social و بعداً به شما آمار افرادی که از این طریق وارد وب سایت شما شدند نشان میدهد.
به زبان خیلی ساده اگر بخواهیم محصولی را به فروش برسانیم باید دیگران را خبردار کنیم. به افرادی که در اینستاگرام هستند تا افرادی که در وب سایتهای مختلف مشغول جستجوی چیزی مشابه با کالای ما میگردن همه باید بدانند که ما چنین محصولی را داریم و باید نسبت به آن آگاهی پیدا کنند پس باید صفحهای مخصوص برای کالای مورد نظر بسازیم که از خصوصیات کالا گرفته تا قیمت و مزایایی آن همه را توضیح دهد که نهایتاً این عمل باعث خرید افراد شود. به چنین کاری اصطلاحاً کمپین تبلیغاتی گفته میشود یعنی خبردار کردن افراد برای محصول و یا سرویس خاص. در حالت عادی اگر نخواهیم کمپین تبلیغاتی برویم تنها راه فروش کالا فقط انجام سئو سایت هست که به علت اینکه سئو سایت دیر جواب میدهد گزینه مناسبی برای خبردار کردن در یک زمان کم نیست.
چگونه گوگل آنالتیکس کمپین تبلیغاتی را شناسایی و پردازش میکند؟
چگونه با یک نگاه اوضاع کسبوکار خود را بررسی کنیم؟
چگونه هزینه تبلیغات و زمان سفر مشتری را خود را با گوگل آنالتیکس کاهش دهیم؟
مرحله سوم: Reporting
آنالتیکس هر 24 ساعت یکبار بعد از انجام collection و Processing کلیه اطلاعات را بصورت یکسری گزارش در قالب اعداد، ارقام و جداول گوناگون در اختیار شما قرار میدهد. در کل او میتواند 62 گزارش مختلف را در اختیار قرار دهد.
در این آموزش سعی شد تا بجای کار کردن با منوهای مختلف گوگل آنالتیکس موضوعاتی اصلی که در ابتدای کار هر کسبوکاری با آن سروکار دارد را بررسی کنیم چراکه یادگیری منوها کار سخت و پیچیدهای نیست و در حین کار با خود نرمافزار قابل یادگیری و آموزش است. مهم این هست که در این آموزش شما مفاهیم اصلی از قبیل سنجیدن کسبوکار در چند روز اول، چگونگی محاسبه Session برای تغییر آن، چگونگی پیگیری کمپین تبلیغاتی، و اینکه اصلاً کمپین تبلیغاتی چیست را یاد گرفته باشید. اگر آموخته باشید که از همان ابتدا چگونه میتوانید هزینه تبلیغاتی خود را کاهش دهید بسیار ارزشمندتر از یادگیری منوها هست. پس برای یادگیری اصولی اقدام کنید.