انسان هایی که تغییر مهمی ایجاد کردن، منتظر بقیه نبودن که بهشون یاد بدن چطوری این کارو بکنن. صد در صد از دیگران زیاد یاد گرفتن، ولی منتظر معلم نبودن. خودآموزی یکی از کلیدی ترین مهارت های هر فرد بلند پروازی هست که جرئت آرزو های بزرگ رو داره. تو این مقاله به چند تا از تجربه های کلیدی درباره فرآیند خودآموزی می پردازم.
بین مدیریت یک مجموعه و رهبری کردن یک مجموعه تفاوت های کلیدی ای هست. رهبر کسی عه که علاوه بر یک ارتباط نسبی مدیریتی دارای رابطه کاریزماتیک و عاطفی قوی با اعضای تیم خودش هست. رهبر، رئیس یک مجموعه نیست بلکه به عنوان الگوی مجموعه عمل میکنه. این جاست که بحث «رهبری کردن خود» مطرح میشه.
تفاوت های اصلی رو کسی رقم میزنه که بتونه خودش، خودش رو رهبری کنه.
منظور این نیست که خودرای باشه. منظور اینه که به مهارت هایی نظیر مدیریت استرس، هدف گزاری، ارزیابی کردن، خودآگاهی، تفکر انتقادی و امثال این ها مسلط باشه. پس برای این که در فرآیند توسعه شخصی و خودآموزی بازده بیشتری داشته باشین باید علاوه بر مهارت های فنی مورد نظرتون، مهارت های نرم رو هم یاد بگیرین تا بتونین خودتون رو رهبری کنید.
توانایی شما ارتباط مستقیمی با توقع تون از خودتون داره. اگه توقع تون از خودتون ۲ ساعت یادگیری در روز باشه، بر فرضی هم که توانایی فیزیکی بیشتر از ۲ ساعت کار کردن رو داشته باشین، بعد از ۲ ساعت ذهنتون خاموش میکنه. پس سعی کنین توقعاتی که از خودتون دارین رو مشخص کنین. این طوری نباشه که صبح از خواب پاشین و بگین بسم الله تا هر جایی تونستم! شاید فکر کنین این طوری راحت تره و استرس ندارین ولی مسئله بزرگ جهان ما اینه که موفقیت بر خلاف گذشته، به شدت بلند مدت شده. این استراتژی «تا هر جایی تونستم» در کوتاه مدت قابل تصوره. در بلند مدت هم شاید شکست نخوره ولی قطعا بازده کمتری داره.
هدف گزاری هاتون خیلی وقت ها برای این نیست که دقیقا بهش برسین. هدف گزاری هاتون بیشتر برای اینه که بدونین در چه مسیری باید حرکت کنین.
مثلا وقتی که میخاین وزن کم کنین اگه هدف گزاری تون از اول مشخص باشه که مثلا قصد کاهش ۱۰ کیلوگرم وزن رو دارین، برنامه ریزی تون به این صورت میشه که هوازی بیشتر کار کنین. شاید در انتهای برنامه دقیقا ۱۰ کیلو وزن کم نکنین و اندکی بیشتر زمان ببره (یا شاید هم زودتر از موعد پیش بینی رسیدین به هدف) ولی در هر صورت مهم تر از همه این بوده که مسیر رو گم نکردین.
بعد از این که هدف گزاری کردین باید برنامه ریزی کنین. تو برنامه ریزی از همه چیز مهمتر رسیدن به کوچکترین واحد عملکردی عه. منظور اینه که برنامه ریزی باید به صورت شفاف، بدون ابهام و خلاصه برای شما کاری که همین الان باید انجام بدین رو مشخص کنه.
برای رسیدن به این «کوچکترین واحد عملکردی» باید هدف مون رو تقسیم کنیم به واحد های کوچکتر.
مثلا اگه هدف بزرگ ما اینه که امسال ۴ تا کتاب بخونیم می تونیم این طوری برنامه ریزی کنیم که هر فصل ۱ کتاب بخونیم. مجددا باید ریز تر بشیم (فراموش نکردی که همه این کارا به صورت مکتوب انجام میشه) و هر ماه ۱/۳ کتاب اون فصل رو بخونیم. برای مثال اگه هر کتاب مون ۱۰ قسمت داشته باشه می تونیم تو ماه اول این فصل ۳ قسمت از کتاب، ماه بعدی ۳ قسمت بعدی و ماه بعدی هم ۴ قسمتش رو بخونیم. حالا اگه فرض کنیم این ماه باید ۳ قسمت از کتاب رو بخونیم، این ماه ۴ هفته داره. پس هر هفته اگه ۱ قسمت رو بخونیم تموم میشه. در نهایت به این جا می رسیم که ۵ روز از هفته، روزی ۵ صفحه از کتاب رو بخونیم و ۲ روز دیگه رو هم استراحت کنیم (استراحت و تفریح هم قطعا اهمیت دارن و میشه براشون هدف گزاری و برنامه ریزی کرد) . به همین راحتی میشه یک کتاب ۳۰۰ تا ۴۰۰ صفحه ای رو در یک فصل خوند.
یادگیری چه خودآموزی باشه چه در قالب یک کلاس درسی، اگه به صورت فعال انجام بشه بازده بالاتری خواهد داشت. زمانی که به خودآموزی میرسه، فعال بودن فرآیند اهمیت بیشتری هم پیدا میکنه. چون در این جا دیگه معلمی نیست. به همین خاطر حتما سعی کنین علاوه بر مطالعه مبحثی که درش به خودآموزی می پردازین، فعالیت های مرتبط باهاش رو هم انجام بدین. این فعالیت ها از همون لحظه ای که شروع با یادگیری می کنین با نوت برداری، پاک نویس کردن نوت ها، تفسیر و تشریح نوت ها به طور مفصل توسط ذهن خودتون و غیره شروع میشه. در گام بعدی حل کردن تمرین (مثلا اگه برنامه نویسی رو یاد می گیرین می تونین توی اینترنت کلی تمرین مربوط بهش رو پیدا کنین) و مرور پاکنویس ها. می تونین با یک جست و جوی ساده تو تلگرام یا اینترنت گروه های مرتبط با اون زمینه رو هم پیدا کنین و توی event هاشون شرکت کنین. از دید اون ها هم به قضیه نگاه کنین و سعی کنین ازشون یاد بگیرین.
شاید یکی از عوارض جانبی نظام آموزش همین منتظر معلم موندن باشه. بعد از فارغ التحصیلی دیگه منتظر معلم موندن به جز ضرر حاصلی نداره.
در جهان امروز سرعت تغییرات بیشتر از هر زمانی شده پس بسیار مهمه که خودمون رو به روز نگه داریم.
تسلط به مهارت های خودآموزی و پیدا کردن یک چهارچوب انعطاف پذیر اختصاصی سازی شده با اندکی تمرین به دست میاد. هر کسی بعد از مدتی قلق خودش رو پیدا میکنه ولی این ۴ نکته قطعا برای هر کسی راهگشا خواهد بود: رهبری کردن خود، هدف گذاری، برنامه ریزی، یادگیری فعال.
