سلام به تویی که داری این محتوا رو می‌خونی. خیلی خوشحالم که هر روز به تعداد افرادی که به وگن بودن و گیاه‌خواری علاقه نشون می‌دن بیشتر میشه. حتی اگه وگن نیستی هم به جمع ما خوش اومدی!
توی این مثلا مقاله، قراره از گیاه‌خواری و وگن بودن برات بگم و با چند تا دستور پخت ساده که در ادامه یادت میدم، لبخند بیارم رو لبت و درهایی نو به سوی “اگه وگن بشم چی بخورم؟!” به روی ماهت باز کنم.
همیشه وقتی یکی‌می‌گه وگن هستم، افرادی پیدا میشن که قیافشون تو هم میره و می‌پرسن: “ای بابا! دوروز دنیا رو به خودت سخت نگیر. اینجوری اصن چیزی واسه خوردن می‌مونه مگه!؟”
در جواب دندان‌شکنی باید گفت: “بلهههه!” بیا تا بهت بگم چطوری جواب من همیشه یه بله جوندار و مشتیِ.
«جرج برنارد شاو میگه: “تا زمانی که بدن ما گور زنده حیوانات کشته شده است، چطور میتوانیم انتظار هر گونه شرایط ایده آل را بر روی زمین داشته باشیم؟”
کلمه وگن (به انگلیسی : vegan) کوتاه شده کلمه گیاهخوار از کلمه انگلیسی vegeterian است. اما وجترین بودن و وگن بودن باهم یه فرق‌هایی دارن. وجترین‌ها محصولات گوشتی حیوانات رو مصرف نمی‌کنن، یعنی گوشت و مرغ و ماهی، اما وگن‌ها هیچ فراورده‌ی حیوانی رو مصرف نمی‌کنن. یعنی نه تخم‌مرغ، نه ژلاتین، نه شیر، نه عسل!
حالا چراشو از خودشون بپرسید اما می‌تونه به خاطر دلایل زیر هم باشه:
1 – اخلاقیات
از عمده ترین دلایل وگن شدن افراد پرهیز از خوردن گوشت حیوانات است. به قول دوست بزرگوارمون که می‌‌گفت: “بدن خود را گورستان حیوانات نکنید و فلان.”
2 – سلامتی بدن
مورد دوم برای وگن شدن، حفظ سلامتی بدن با پرهیز از خوردن غذاهای چرب و گوشتی و فرآوری شده است و معتقدن این غذاهای ناسالم رو اگر از تغذیه خود حذف کنن بدنی سالم‌تر و شادابتر خواهند داشت. واقعا هم درست میگن.
3 – حفظ محیط زیست
برخی از گروه‌های محافظ محیط زیست معتقدن فعالیت‌های دامداری صنعتی، از بین بردن جنگل‌ها برای کاشت علوفه مورد نیاز حیوانات و کلا هر فعالیتی که به نحوی به پرورش حیوانات به طور صنعتی می‌پردازه یکی از مهم ترین عوامل از بین رفتن جنگل‌ها و محیط زیست است و با گیاه‌خواری میشه از تخریب محیط زیست جلوگیری کرد.
علاوه بر همه اینها، بحث فقط بحث خوردن_نخوردن نیست. یه آدم وگن، دغدغه محیط زیستی داره، یعنی از هیچ محصول حیوانی و آسیب‌زننده ای استفاده نمیکنه. مثلا چرم و خز نمی‌پوشه و نمی‌خره. پس حواستون به اینم باشه. به همین الکی‌ها نیست. ۰__۰
شاید باورتون نشه ولی افراد وگن همه چی می‌خورن! همانطور که در عکس بالا می‌بینین، هرم غذایی یه آدم وگن شامل خیلی چیزها میشه. مهم اینه که حتما در وعده‌های غذایی به مصرف هر کدوم از اینا دقت کنین.
تا جایی کار نشتی نده و بعدا با حجوم “من بهت گفته بودم”ها روبرو نشید. پس چی شد؟ اینجوری شد که یه وگان از حبوبات، مغذیجات، سبزیجات، دانه‌ها، غلات، لبنیات گیاهی و میوه‌ها استفاده میکنه. یه گوشت و مرغ و ماهی ناقابله که اونم فاکتور بگیریم کلی چیز واسه خوردن می‌مونه. بحث اینجا بحث خلاقیته!
معمولا وگن‌ها خودشون زیاد دست به آشپزی میشن. یعنی باید بشن و الا گشنه می‌مونن. :))
این که یهو شیفت کنی روی گیاه‌خواری کار عاقلانه ای نیست طبیعتا. پیشنهاد من به شما کاری که خودم انجام دادم و با تجربه ۸ سال وجترین بودن و ۲ سال وگن بودن، بهتون می‌گم جواب می‌ده.
خب اول کار باید آگاهی‌تون رو افزایش بدید و بعد نیت کنید. نه جدی نیت خیلی مهمه. اینکه تو کجای این ماجرا وایسادی و هدفت چیه؟ بعد که هدفت معلوم شد، می‌ری میبینی کدوم مدل گیاه‌خواری روی تو کار میکنه. شاید بخوای اُوو وگن بشی؛ یعنی تخم‌مرغ رو بخوری. شاید دلت خواست لاکتو وگن بشی؛ یعنی تخم‌مرغ نخوری ولی شیر، ماست و پنیر بخوری. خیلی مدل‌هاش زیاده سرتو درد نیارم. دوست داشتی برام کامنت کن ازشون برات می‌گم حتما.
خلاصه که وقتی فهمیدی با خودت چند چندی، حتما حتما Detox کن! برنامه سه روزه دتاکس کردن یا سم‌زدایی، واسه شروع کار از نون شب واجب‌تره. چطوریشم اینطور که سه روز فقط مایعات مصرف کن. مایعاتی که خیلی سرد نباشه. شامل اسموتی، چای، قهوه، دمنوش، عرقیجات گیاهی، آب میوه طبیعی و قطعا مقدار غول‌آسایی آب مایع حیات!
اینجا یدونه صبحانه، یدونه ناهار (نهار یعنی روز و عربیه) و یدونه شام به سبک وگن یادت میدم که همه اعضای خوشمزه اون، تو همین ایران عزیزمون در دسترسه! پس جایی واسه غر زدن نمی‌مونه دوستِ دوست‌دار محیط زیست من. :))
دمتم گرم که تا اینجا خوندی مقالمو. جایی نرو و به قول خارجی‌ها Stay Tuned!
مواد لازم برای یک نفر:
طرز تهیه:
موز رو با چنگال له کنید و دونه دونه مواد رو اضافه کنید و به خوبی هم بزنید. حالا تابه رو گرم کنید. کره گیاهی بریزید. بعد یهو کل مایع پنکیک رو بریزید یا قاشق قاشق بریزید و بهش شکل بدید. دو طرف‌ش رو ۲-۳ دقیقه سرخ کنید که طلایی بشه. تاادااا! به همین راحتی وخوشمزگی پنکیک شما آمادست. روش شیره انگور و ارده، یا هر سیروپ دیگه‌ای که دوست دارید بریزید و با میوه مورد علاقتون تزیینش کنید. نوش جان!
گل کلم سوخاری با سس باربیکیو برای نهار:
مواد لازم برای چند نفر:
طرز تهیه:
فر رو تو دمای ۱۸۰ درجه گرم می‌کنیم. گل کلم‌ها رو به اندازه کوچیک برش می‌دیم. بعد تو یه کاسه بزرگ آرد و شیر و آب و ادویه‌ها رو مخلوط می‌کنیم. حالا گل‌کلم‌ها رو یکی یکی تو مایع غلط می‌دیم و بعدش می‌بریم تو پودر سوخاری. (یه ویدئو دیدم، یکی کرانچی رو پودر کرد و به عنوان پودر سخاری استفاده کرد. می‌تونی امتحانش کنی.) سینی فر رو کاغذ روغنی می‌ذاریم و گل‌کلم‌های نازنین رو با فاصله می‌چینیم.
۲۵ دقیقه تو فر با دمای ۱۸۰ درجه کارش تمومه. ولی کار ما تموم نیست چون اینجا سس رو باهم ترکیب می‌کنیم، مثلا بالزامیک و اینا هم بزنیم جالب میشه. سس رو میریزیم روی کلم‌ها و دوباره می‌ذاریم تو فر، اما این بار ۲۰ دقیقه کافیه. بعد که ساعت گفت تیک! روشون پیازچه ریزریز شده میریزیم و دوربین‌ها رو آماده می‌کنیم.
طرز تهیه:
قارچ‌ها رو تمیز بشور و عدس رو خیس کن. یک عدد پیاز رو پوست بکن و ریز خرد کن. این کار رو با هویج و کرفس هم بکن. بعد یه قابلمه بزرگ بردار و یک‌ونیم قاشق غذاخوری روغن زیتون داخل‌ش بریز و روی حرارت متوسط قرار بده. پیاز، هویج و کرفس خرد شده رو داخل قابلمه بریز و سرخ کن. کمی نمک اضافه کن. همه رو به مدت 10 دقیقه هم بزن تا نرم بشن.
در مرحله بعدی چهار حبه سیر رو پوست بکن و خرد کن. سیر خرد شده و مقداری برگ آویشن به ماهیتابه اضافه کن. یک دقیقه تفت بده. اینجاست که ممکنه بگی چقدر سخته، ولش کن! اما ایستادگی کن ارزششو داره.
حالا پوره گوجه فرنگی (رب)، عدس و گوجه فرنگی خرد شده رو اضافه کن و هم بزن و صبر کن تا سس قل بزنه. حالا حرارت رو کم کن و در قابلمه رو بذار تا سس حسابی بپزه.
حالا برو قارچ‌هاتو سرخ کن. قارچ اینجوریه که یه پاتیل می‌ریزی، در عرض سه ثانیه، اندازه یه مورچه، قارچ ته ماهیتابه تحویلت می‌ده، پس فکر نکن اوووو چخبره!
قارچ‌ها که قهوه‌ای شدن، سس سویا رو اضافه کن و باهم دیگه بریزشون تو اون یکی موادت.
با حرارت کم بذار سس 30-45 دقیقه بپزه. هر چند دقیقه هم بزن تا غلیظ بشه و عدس‌ها کاملا پخته بشن.
حالا سیب‌زمینی‌ها رو تو آب و یکم نمک، آبپز کن و وقتی پخت پوست بکن .
تو مرحله بعد سه تا بادمجان را پوست بکن و به درازا برش بزن.
یک کاسه کوچک بردار و پنج قاشق غذاخوری روغن زیتون و آویشن رو باهم ترکیب کن و روی برش بادمجان ها بمال. یکم نمک بزن بهشون و سرخشون کن.
فر را روشن کن و روی درجه حرارت 180 درجه سانتیگراد قرار بده تا گرم بشه. سیب زمینی‌ها را له کن تا پوره بشن. شیر سویا را گرمکن و کم کم به پوره سیب زمینی اضافه کن و خوب هم بزن. به مقدار لازم نمک و فلفل اضافه کن اینجا.
و تو مرحله‌ی آخر یک ظرف مناسب فر بردار و مقداری از سس رو کف ظرف پخش کن طوری که همه سطح ظرف رو بپوشونه. روی اون رو با بادمجان‌های سرخ شده و پوره سیب زمینی لایه لایه بچین. باقیمانده مخلوط روغن زیتون و آویشن رو با قلمو روی لایه آخرپخش کن. (مثل لازانیا باهاش برخورد کن.)
ظرف رو داخل فر قرار بده و به مدت 25 تا 35 دقیقه وایستا تا لایه آخر طلایی بشه. به قول فرانسوی‌ها بون اَپِتیت و دیگر هیچ!
خب به آخر مقاله آشپزی وگن رسیدیم و قصه هم‌چنان باقیست. عرضم به خدمتتون که گیاه‌خواری، یه سبک زندگیه! خیلی شخصیه و کار شق‌القمری نیست که به عنوان یه امتیاز یا برتری بهش نگاه کنیم. پرینت کنیم رو لباسمون و به بقیه بگیم بخور نخور یا بکن نکن!
گیاه‌خواری بعد این همه سال ، هنوز یکی از موضوعات قابل بحث دنیای تغذیه است. نه ترند روز! تا دلتون بخواد موافق و مخالف داره. کلی نظریه ردش می‌کنن و میگن آسیب‌زاست. متخصصین زیادی هم تاییدش می‌کنن. حالا اگه موندی وسط اینا، توصیه من اینه که کار خودتو بکن. هرکی رو تو قبر خودش می‌ذارن رفیق.
در نهایت همه چیز انتخاب ماست. مهمه که بدونی چرا داری یه کاری رو می‌کنی. اینکه چی بخوریم چی بپوشیم و چطور می‌خواهیم تو این دنیا تاثیر‌گذار باشیم یا اصن نمی‌خواهیم باشیم، واقعا به هیچ احدی ربطی نداره!
به جای دخالت کردن و نظر دادن (غیر حرفه‌ای)، پیشنهادم اینه که همین انرژی رو صرف مطالعه کنیم، بلکه دنیا با آگاهی ما و احترام به تفاوت‌ها، اندکی جای بهتری بشه. دست علی یارتون خدا نگهدارتون.
پینوشت:
(برام کامنت کن نوشتمو دوست داشتی یا نه و اینکه دیگه راجع به چی میتونم بنویسم برات.)
