برای ساخت شیر ها از مواد مختلفی استفاده می شود که بستگی به نوع کاربرد شیر دارد. رایج ترین موادی که برای ساخت شیر ها مورد استفاده قرار می گیرند شامل پلی اتیلن (pvc)، استنلس استیل، برنج، چدن، فولاد و آلیاژ های مختلف می باشد. در جدول زیر کاربرد هر یک از مواد را در ساخت شیر ها مشاهده می کنید. توجه شود که لزومی به ساخت تمامی اجزای شیر با یک جنس خاص وجود ندارد. به همین دلیل قسمت هایی از شیر که در معرض سایش و خوردگی بیشتری قرار دارند را می توان از جنس های مقاوم تری ساخت.
جنس شیرآلات صنعتی و کاربرد هر یک از آن ها
جنس کاربرد
پلی اتیلن برای انتقال آب یا اسید با فشار پایین
برنج برای خطوط انتقال آب و مواد نفتی در دما و فشار پایین
برنز برای خطوط انتقال آب و محلول های نمک دار و مواد نفتی در دمای کمتر از 300 درجه سانتی گراد و فشاری کمتر از 250 pasi
چدن برای خطوط انتقال آب و مواد نفتی در دمایی کمتر از 250 درجه سانتی گراد
فولاد برای خطوطی با دما و فشار بالا
آلیاژهای ویژه برای خطوطی با سیالاتی خاص مانند هیدروژن، کلر
کلاس شیرآلات
در هنگام طراحی و ساخت شیر ها، باید به دما و فشاری که شیر باید درآن عمل کند، نیز توجه ویژه ای بشود. به همین منظور برای شیر ها کلاس هایی را تعیین کرده اند که نشان دهنده ی میزان تحمل دما و فشار در شیر می باشد. به طور مثال شیرهایی که در کلاس استاندارد 150 تولید می شوند، قادر به تحمل فشارpasi 150 در دمای 25 درجه شانتی گراد می باشند.
البته باید به این نکته مهم نیز توجه کرد که میزان تحمل فشار در شیر ها بستگی به دمای کارکرد آن ها دارد و با افزایش دما میزان تحمل فشار در آن ها کاهش می یابد. کلاس های استاندارد برای شیر ها شامل کلاس های 150، 300، 600، 800، 900، 1500 و 2500 می باشند.
انواع متدوال شیر
شیر ها در اندازه، طراحی بدنه و رده بندی فشار متعددی تولید می گردند تا طیف وسیعی از نیاز های کاربردی را برآورده نمایند. شیر ها در انواع مختلفی تولید می گردند که این امکان را فراهم می کند که به آسانی به فلنج و یا لوله های با اندازه و کلاس مشابه جفت شوند. سر شیر می تواند بصورت پیچی، جوش محفظه ای، پخ زده یا فلنج دار باشد. شیرهای فلنج دار در انواع تخت، سطح برجسته و یا صفحه اتصال رینگی تولید می گردند.
انواع شیرآلات صنعتی عبارتند از:
• شیر دروازه ای یا کشویی
• شیرهای کروی
• شیرهای زاویه ای
• شیرهای یک طرفه
• شیرهای توپی
• شیر مخروطی
• شیر پروانه ای
• شیرهای اطمینان
• شیر کنترلی
منبع: چشم انداز صنعت بین الملل
