بیانگیزگی تحصیلی یکی از مشکلات رایج در بین دانشآموزان ابتدایی است که میتواند باعث افت تحصیلی و حتی کاهش اعتماد به نفس آنها شود. این مشکل بهسادگی اتفاق نمیافتد و معمولاً دلایل مختلفی دارد. در این مقاله، به زبان ساده و روان، به بررسی علل بیانگیزگی دانشآموزان ابتدایی میپردازیم.
بعضی از دانشآموزان ممکن است در خواندن، نوشتن یا ریاضیات مشکل داشته باشند. این مشکلات باعث میشود آنها احساس کنند از بقیه همکلاسیهای خود عقب هستند و همین موضوع انگیزه آنها را برای درس خواندن کم میکند.
بعضی از دانشآموزان به تواناییهای خود شک دارند و فکر میکنند هر چقدر هم تلاش کنند، موفق نمیشوند. این احساس ناتوانی باعث میشود انگیزهشان را از دست بدهند.
دانشآموزان هم مانند بزرگسالان میتوانند خسته و تحت فشار باشند. برنامههای فشرده درسی، کمبود خواب یا حتی انتظارات زیاد از طرف خانواده و مدرسه میتواند باعث شود آنها احساس خستگی کنند و دیگر میلی به درس خواندن نداشته باشند.
اگر معلم فقط از روی کتاب بخواند و دانشآموزان را در فرایند یادگیری مشارکت ندهد، کلاس برای آنها کسلکننده میشود. دانشآموزان به روشهای جذاب و تعاملی نیاز دارند تا به درس علاقهمند شوند.
اگر در کلاس تنش وجود داشته باشد، مثلاً دانشآموزان با هم دعوا کنند یا معلم با بعضی از دانشآموزان رفتار تبعیضآمیز داشته باشد، این موضوع میتواند باعث شود دانشآموزان احساس ناراحتی کنند و انگیزه خود را از دست بدهند.
بعضی از مدارس امکانات کافی مانند کتاب، کامپیوتر یا وسایل کمکآموزشی ندارند. این کمبودها میتواند باعث شود دانشآموزان احساس کنند فرصت یادگیری آنها محدود است.
بعضی از والدین از فرزندان خود انتظارات خیلی بالایی دارند و دائماً آنها را تحت فشار قرار میدهند. این فشار میتواند باعث شود دانشآموز از درس زده شود و انگیزه خود را از دست بدهد.
از طرف دیگر، بعضی از والدین آنقدر درگیر کارهای خود هستند که به تحصیل فرزندانشان توجهی نمیکنند. این بیتوجهی میتواند باعث شود دانشآموز احساس کند درس خواندن اهمیتی ندارد.
مسائلی مانند دعوای والدین، طلاق یا مشکلات مالی میتواند روی روحیه دانشآموز تأثیر بگذارد و باعث شود نتواند روی درس خود تمرکز کند.
اگر دوستان دانشآموز به درس اهمیت ندهند و دائماً او را به بازیگوشی تشویق کنند، این موضوع میتواند روی انگیزه او تأثیر منفی بگذارد.
در بعضی از جوامع، موفقیت فقط به نمرههای بالا تعریف میشود. این نگاه میتواند باعث شود دانشآموزان احساس کنند اگر نمره خوبی نگیرند، بیارزش هستند. این فشار روانی میتواند انگیزه آنها را کم کند.
بیانگیزگی تحصیلی در دانشآموزان ابتدایی دلایل مختلفی دارد، از مشکلات فردی گرفته تا مسائل خانوادگی و محیطی. برای حل این مشکل، باید به دانشآموزان توجه بیشتری شود و محیطی ایجاد کرد که در آن احساس امنیت و ارزشمندی کنند. با حمایت و راهنمایی درست، میتوان انگیزه آنها را دوباره زنده کرد و راه موفقیت را برایشان هموار ساخت.
نویسنده : محمدباقر کالجی | روانشناس
