و اما چرا TRIZ ( قسمت اول )

شاید خیلی از شما بدونید TRIZ چی هست و چی نیست . شاید خیلی ها ندونید . برای همین در یک خلاصه و البته سوال جواب (که خود همین مورد هم داستان جالبی دارد) براتون میگم. اول از همه بگم من خودم با TRIZ از طریق برادرم در سال 86 آشنا شدم و یک مقاله داد و مطالعه کردم و بسیار جذبش شدم و همون زمان 2 بار در دانشگاه ارائه دادم و در صدد جذب دوستان و همفکر بر آمدم. بماند جز انگشت شماری از حلقه دوستان نتیجه ای نداشت

اصلا TRIZ چی هستش ؟

توضیح ویکی پدیا رو میزاریم برای بعد ولی خیلی هاتون با داستانهایی از حل شگفت انگیز یکسری مسائل آشنا هستید ولی برای اون دوستان که نشنیدن میگم و دوستانی هم که شنیدن شاید براشون جالب باشه اینها همه در TRIZ جواب پیدا میکنه و اینکه اصلا چه طوری میشه طرف به این ایده و فکر میرسه

داستان اول :

خیلی هاتون داستان خط تولید شکلات و مینو و بسته بندی اون رو شنیدید . داستان از این قرار بوده که یک خط تولید شکلات بوده که برای بسته بندی به مشکل میخورن. مشکل چی بود؟ داستان سر این بود به خاطر خطا در تولید و بسته بندی امکان داشت جعبه خالی بسته بندی بشه و به دست مشتری برسه (ما به این کاری نداریم چرا این مشکل بوده اصلا) بعدش با کلی هزینه و تحقیقات به راه حل های مختلف میرسن ولی یکروز مدیر خط برای بازدید به داخل سالن تولید و بسته بندی میره یک صحنه شگفت انگیز میبینه. میبینه مسئول که برای چک بسته های خالی گذاشته بودن نشسته و داره روزنامه می خونه با کلی عصبانیت میره جلو ولی می بینه خط بسته بندی داره کار میکنه بدون خطا! ولی چه طور؟

جالبی این مورد همینجاست یک فکر ساده ولی شگفت آور. مسئول خط یک پنکه گذاشته جلو نوار غلطک و جعبه هایی که خالی هست رو با باد میندازه کنار.

جالب شد مگه نه !!!!

داستان دوم :

دعوا بین 2 تیم فضایی بین 2 کشور، شوروی و آمریکا. برای فضا نوردان و محققین در فضاپیماها و یا ایستگاه های فضایی مهم هستش که گزارشات رو ثبت کنند و ولی اونجا جاذبه نیست که پس چه طوری با خودکار یا روان نویس و ... بنویسن ( داستان برای دهه 50 و 60 میلادی هستش، گوشی یا سیستم نبود ) آمریکا میاد در یک تحقیقات جسورانه و یک هزینه 12 میلیون دلاری، قلمی رو توسعه میده که بتونه زیر آب توی فضا و خلاصه هر جایی بنویسه . بعد از رونمایی از این قلم استثنایی و منحصر بفرد یک تلگراف از شوروی به ناسا میرسه.

ما خیلی وقت سال پیش این مشکل رو حل کردیم .

ولی چه طور ؟؟؟؟

آره حل شده بود با مداد! ابزاری که میشه گفت از پیدایش نوشتن بوده و در اشکال مختلف ظاهر شده حتی یک تیکه زغال کوچک . ولی این بار داستان مداد در فضا جالب شد

بازم جالب شد مگه نه

خیلی ها میگن این داستان دروغ هستش. مهم نیست درسش مهم هستش . یک درست زندگی به ما میده. راهکارهای ساده معمولا نتیجه بهتری نسبت به راهکارهای پر هزینه می‌دهند

حالا هدف از این داستان ها چی بود . هدف راهی برای پیدا کردن راه حل بهتر با یکسری شرایط و قوانین هستش

حالا آیا میشه ما هم یاد بگیریم اینطوری خلاق و شگفت انگیر فکر کنیم ؟ پاسخ : بله

همه این داستان ها یعنی TRIZ. حال بیاین TRIZ رو معنا کنیم

تریز (TRIZ)

TRIZ (Theory of Inventive Problem Solving)

"تئوری حل مسئله و نوآوری تکنیکی"، یک مهارت و تکنیک تحلیلی و نوآوری است و به عنوان یک فرآیند سیستماتیک و متمرکز براساس اصول علمی برای حل مسائل پیچیده و ایجاد نوآوری در زمینه‌های مختلف میباشد. این تئوری در دهه‌ی 1940 توسط مهندس و مخترع روسی G.S. Altshuller (جنگوئل آلتشولر ) ابداع و توسعه یافت و به مرور زمان توسط او و همکارانش به یک مجموعه از اصول و تکنیک‌های مفهومی تبدیل شد.

آلتشولر کیست ؟

آلتشولر که به پدر TRIZشهره است در سال 1926 در روسیه متولد گردید. وی که از همان دوران نوجوانی نسبت به ابداعات و اختراعات کنجکاوی و علاقه خاصی داشت و اولین اختراع خود را در سن چهارده سالگی انجام داد. وی در اداره ثبت اختراعات مشغول به کار شد.

کار او کمک به مخترعین برای ثبت اختراعاتشان بود ؛ او در حین کار ، گاهی به حل مسائل فنی آنان کمک می‌کرد. در این دوران بود که او دریافت حل مسائل فنی که منجر به اختراع و نوآوری می‌شود به اصول و روش هایی فراتر از تکنیک های خلاقیت شناخته‌ شده تا آن هنگام نیاز دارد.

آلتشولر بیش از دویست هزار (یا بیست هزار – بر اساس منابع مختلف) اختراع ثبت شده (Patent) را مورد بررسی قرار داد تا متوجه شود اختراعات به عنوان مساله‌های ابداعی (یعنی مساله‌هایی که راه‌حل آنها مشخص نیست و بایستی آن را با روشهای خلاق و ابداعی کشف نمود) چگونه حل شده‌اند. از بین این تعداد آلتشولر چهل هزار (یا چهار هزار – بر اساس منابع مختلف) اختراع مهم و برجسته و به عبارتی راه‌حل های خلاق و ابداعی اصلی را مورد مطالعه عمیق تر قرار داد. براساس نتایج حاصل از این نوع مطالعات خلاقیت‌شناسی تحلیلی، آلتشولر به کشفیات بسیار مهمی دست یافت و اصول، مفاهیم و روش های TRIZ را به عنوان یک علم نوین و بسیار باارزش به جهان ارائه نمود .

البته خود آلتشولر بیش از 4000 هزار اختراع ثبت شده دارد

آلتشولر به عنوان مخترع فنون اختراع و پایه‌گذار دانش TRIZ، با تلاش و پشتکار بسیار زیاد به مدت پنجاه‌ و دو سال در راستای رشد و توسعه آن کوشید و یکی از اصلی‌ترین و موثرترین بنیانگذاران علم خلاقیت‌شناسی و از بزرگترین دانشمندان قرن بیستم محسوب می‌شود. (آلتشولر در سال 1998 در آمریکا از دنیا رفت)

نقش و اهمیت نظریه TRIZ شاهکار علمی آلتشولر به قدریست که از جنبه‌ای می‌تواند در ردیف نظریه‌های علمی بزرگی مانند نظریه کوانتومی و نظریه نسبیت قرار گیرد و آلتشولر را با دانشمندان بزرگی مانند پلانک ، انیشتین ، شرودینگر ، پیاژه و پائولینگ همسنگ نماید .

خوب مطالب بیشتر درباره پدر TRIZ رو میتونید توی اینترنت جستجو کنید و با شخصیت التشولر بیشتر آشنا بشید.

برگردیم سر داستان اصلی، تصویر بالا رو دیدید؟ چند بار متن رو مطالعه کردید، یک جورایی همه چی در این نهفته است . کل داستان همین هست. TRIZ با اصول و مفاهیم و روش هایی که در اختیار شما میزاره این امکان رو فراهم میکنه که به جای 100 سال 15 دقیقه وقت گذاشت. میگید نه، پس داستان ها رو یک بار دیگه بخوانید یا شاید داستان های دیگه ای که شنیدید رو دوباره فکر کنید و به نکات مشترک و آشنا اون ها دوباره فکر کنید.

اصلا بیاین TRIZ رو در 50 کلمه بنویسیم

بدانیم که سیستم های فنی با افزایش سطح ایده آلی از طریق رفع تضادها و به کارگیری کمترین منابع، توسعه می یابند. بنابراین برای حل خلاق مسئله TRIZ با ارائه روش خاصی از تفکر، به ما یاد میدهد که: مشکل همانند یک سیستم درک شود، اول راه حل ایده آل آن تصور گردد و سپس تضادها رفع شوند.

حالا TRIZ چگونه کار میکند ؟ خیلی ساده

خوب به همین سادگی مگه نه . ولی اصول داره و فرآیند

• خلاصه بگم آلتشولر حاصل بررسی های خویش را در 40 اصل و 39 پارامتر ارائه داد است که در یک ماتریسی این اصل و پارامتر ها قرار گرفته است

برگردیم به داستان خودم . من در شرکتی که الان مشغول هستم ( داتین ) یک وظیفه داریم یا میشه گفت یک رسم، که هر 3 ماه (هر فصل) یکبار باید روی مهارت های خودمون چه نرم چه سخت ( فنی و تخصصی ) کار کنیم. تیم ما در یک حرکت کامل تر و زیباتر اومدیم به عنوان اولین تیم گفتیم حالا که این سنت قشنگ رو داریم پس بیایم در یکسری جلسات اشتراک دانش که الان یکشنبه ها هست در زمان 1.5 ساعت ، به صورت نوبتی رو موضوعاتی که میخوایم کار کنیم اشتراک دانش داشته باشیم و به همدیگر این دانش رو انتقال بدیم . ما 10 نفر هستیم و 2 فصل هستش این کار رو ادامه میدیم و نتایج بسیار خوبی گرفتیم شما هم تجربه کنید. البته این تجربه رو دانشگاه با جلساتی به نام ITSHOW پایه گذاری کرده بودیم و نتیجه خوبی داشت برای همین استقبال کردم و بسیار خوشحال شدم از این ایده و فکر . در ادامه در این فصل خود شرکت در یک حرکت تکمیلی دیگه (البته از دید دیگه) اومد و درخواست داد این دوره های نرم که انتخاب کردیم رو در قالب پاسخ به 10 سوال آماده کنیم و بفرستیم. حرکت قشنگی هستش و خواهد بود ولی نقد هایی بر اون هست و یکدفعه اعلام شد. چون تجربه اول بود انشاالله در فصل های دیگه بهتر میشه . ولی موضوع نرم من چی بود . بعله همان طور که حدس زدید TRIZ

حالا به نظرتون اینقدر مشتاق شدید که در ادامه این 10 سوال رو پاسخ بدیم و TRIZ رو هم به صورت اجمالی یک مطالعه ای انجام بدیم. پس در ادامه مقاله با من همراه بشید