احسان دلارامی فر/ دانشجوی دورهی کارشناسی ارشد رشتهی علوم اقتصادی موسسهی عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامهریزی
ادارهی اطلاعات انرژی ایالات متحدهی آمریکا1 که اصلیترین سازمان مربوط به جمعآوری و تحلیل دادههای آماری در بخش انرژی کشور ایالات متحده است، در گزارشی به مقایسهی میزان صادرات نفت آمریکا در نیمهی اول سال 2018 و 2019 پرداخته است. در این گزارش به صورت موردی میزان صادرات به ده خریدار اصلی نفت آمریکا یعنی چین، هند، کانادا، کره جنوبی، هلند، انگلستان، تایوان، ایتالیا، تایلند و سنگاپور مقایسه شدهاند.
در این گزارش میتوان از افزایش صادرات به میزان قابل ملاحظهای به هشت کشور و کاهش صادرات به میزان زیادی به کشور چین پی برد. همچنین کشور ایتالیا نیز به مقدار اندکی واردات نفت خام خود را از ایالات متحده کاهش داده است.
چرا فروش نفت آمریکا افزایش داشته است؟
یکی از اصلیترین دلایل این تغییرات، عدم تمایل خریداران به صادرکنندگانی است که در گذشته از آنها نفت خام خریداری میکردهاند. به طور مثال، کشور هند در سال 2018 عمده نفت مورد نیاز خود را از کشورهای خاورمیانه و بصورت مشخص از ایران و عربستان سعودی تامین میکرده است، اما به علت اعمال محدودیتهای خرید نفت ایران به دنبال تحریمهای ایالات متحده و همچنین ناامنی در میدانهای نفتی عربستان که در نزدیکی مرزهای این کشور با یمن ایجاد شده است، هند سیاستی برای تامین نفت خود از ایالات متحده در پیش گرفته است.
در سایر کشورها نیز دلایل عموماً مانند مورد هند است. تحریمها علیه ایران و ناامنی در عربستان و همچنین مناقشات منطقه خاورمیانه، به عنوان یکی از اصلیترین مراکز تامین نفت خام جهان، خریداران بزرگ را به این نتیجه رسانده است که خرید نفت از آمریکا با توجه به گستردگی انواع نفت تولیدی این کشور بهترین گزینه در برابر این شوک است. به صورت کلی نیز ایالات متحده پس از اعمال تحریم علیه ایران، که بهعنوان یک صادرکنندهی عمدهی نفت خام شناخته میشود، برای جلوگیری از بروز شوک قیمتی در بازار جهانی نفت تصمیم به افزایش تولید و صادرات نفت گرفت و شرکتهای تولیدکننده نفت را به تولید بیشتر تشویق کرد.
کاهش شدید واردات نفت خام چین به چه معناست؟
سوال بالا با توجه به روند رشد اقتصادی چین کمی غیرمنتظره است، اما هم اکنون ایالات متحده و چین در یک دوره جنگ تجاری موسوم به جدال تعرفهها هستند. چین و آمریکا بصورت متقابل اقدام به اعمال مجموعهای گسترده از تعرفهها بر کالاهای یکدیگر کردهاند، که باعث شده است واردات نفت چین از آمریکا نیز شامل این جدال شود. همچنین افزایش استخراج نفت از میادین نفتی داخلی چین نیز تا حدی توانسته این فاصله را جبران کند.
ایتالیا در کجای این پازل قرار دارد؟
کاهش حدوداً پنج درصدی واردات نفت ایتالیا از آمریکا که تقریبا به میزان هشت هزار بشکه میرسد آنچنان تغییری نسبت به سال گذشته محسوب نمیشود اما گفته میشود افزایش قیمت حمل و نقل دریایی نفت و همچنین حضور ایتالیا در معاهدات زیست محیطی از دلایل این کاهش اندک واردات است.
شرایط چگونه ادامه پیدا میکند؟
گفته میشود با توجه به افزایش قیمت حمل و نقل دریایی نفت خام پس از مناقشات خلیج فارس و ادامه جنگ یمن و عربستان، کشورهای عمدهی واردکنندهی نفت خام آمریکا که اغلب در آسیای شرقی و آسیای میانه قرار دارند به سوی تولیدکنندگان عمده ی دیگری مانند روسیه و عراق سوق پیدا میکنند، اما به علت اینکه تغییر در نفت مورد مصرف در صنایع اغلب همراه با تغییرات در تجهیزات صنعتی است، این تغییر رویکرد آنچنان ساده و سریع صورت نمیپذیرد.
پاورقی:
برای ورود به کانال پیامرسان تلگرام دوهفتهنامهی دانشجویی «داد» کلیک کنید.