قرص پروپرانول برای درمان مشکلات مختلفی توسط پزشکان تجویز می شود.اگر نمی دانید دلیل اصلی اینکه از پروپرانول استفاده می کنید چیست حتما با پزشک خود صحبت کنید.
از جمله رایج ترین عوارض جانبی پروپرانول می توان به حس خستگی، سرد شدن دست ها و پا، به هم ریختن خواب و ناراحتی معده اشاره کرد.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
نوع: دارو
داروی: مسدود کننده آدرنرژیک بتا که به آن بتا بلاکر نیز می گویند
کاربری: دارو
فشار: خون؛ آنژین؛ آریتمی برای محافظت از قلب؛ علائم اضطراب مشکلات تیروئید برای جلوگیری از میگرن
نام های دیگر: آنگیلول، بتا-پروگران، بدرانول اس آر، بتا پروگران
انواع مختلف در دسترس: قرص ها، کپسول های مخصوص و همچنین داروهای خوراکی مایع
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پروپرانول به دسته ای از دارو ها با نام بتا بلاکر ها تعلق دارد. این دارو برای درمان مشکلات مختلفی مورد استفاده قرار گرفته می شود. این دارو بر روی رگ های خونی و قلب اثر می گذارد.
پروپرانول می تواند فعالیت قلب را آرام تر کند و این کار را با متوقف کردن پیام های ارسالی رشته های اعصاب به قلب انجام می دهد.
پروپرانول این کار را با مسدود کردن نواحی کوچکی به نام گیرنده های بتا آدرنرژیک انجام می دهد. پیام های عصبی معمولا از طریق همین نواحی به قلب ارسال می شوند.
در نتیجه قلب شما آرام تر می تپد و شدت آن نیز کمتر خواهد شد. در نتیجه این شرایط فشار خون درون رگ های خونی شما کم می شود و این موضوع برای کسانی که مشکل فشار خون بالا یا هایپرتنشن دارند مناسب است. همچنین می توان از بروز مشکل ضربان قلب سریع و غیر نرمال(آریتمی) جلوگیری کرد.
از آن جایی که قلب شما در حال استفاده از انرژی کمتری است، درد درون قفسه سینه در اثر مشکل آنژین کاهش می یابد. پروپرانول می تواند پس از یک حمله قلبی از قلب افراد محافظت کند.
داروی پروپرانول برای آرام کردن علائم فیزیکی مشکل آشفتگی در افراد نیز تجویز می شود که از جمله این موارد می توان به ضربان قلب سریع و لرزیدن بدن اشاره کرد. افرادی که با مشکل غده تیروئید پر کار مواجه هستند نیز چنین علائمی را تجربه می کنند.
پروپرانول می تواند چنین علائمی را خیلی سریع از بین ببرد. از این دارو در دسته بتا بلاکر ها برای جلوگیری از میگرن نیز استفاده می شود. همچنین کسانی که درمان های دیگر برای میگرن آن ها کارایی ندارند، قرص پروپرانول می تواند گزینه مناسبی باشد.
برخی داروها برای همه افراد گزینه مناسبی نیستند و گاهی اوقات از یک دارو باید فقط زمانی استفاده شود که مراقبت کافی صورت گیرد. بنا به همین دلایل، قبل از مصرف قرص پروپرانول باید حتما پزشک خود یا داروساز از موارد زیر آگاه باشد:
- در صورتی که شما باردار هستید، می خواهید بچه دار شوید یا به نوزاد شیر می دهید
- اگر مشکلی با کبد خود و کارکرد آن دارید و یا اینکه کلیه های شما دچار مشکلاتی باشند
- اگر با مشکل افت فشار خون یا ضعیف بودن گردش خون در بدن مواجه هستید
- اگر آسم یا دیگر مشکلات تنفسی را تجربه می کنید
- اگر سطح قند خون شما بالا است(مشکل دیابت)
- اگر مشکل پوستی با نام پسوریازیس دارید
- اگر با مشکل میاستنی گراویس مواجه هستید که منجر به تضعیف عضلات بدن می شود.
- اگر به شما گفته شده است که مشکل ضربان قلب کند و یا ضربان قلب نامنظم دارید.
- اگر به خاطر آنژین پرینازمتال با درد در قفسه سینه مواجه هستید(این مشکل معمولا به خاطر اسپاسم رگ های خونی قلب به وجود می آید)
- اگر دارو های دیگری را مصرف می کنید. این مورد می تواند شامل آن دسته از دارو هایی شود که مصرف آن ها بدون تجویز و نسخه پزشک نیز امکان پذیر است. همچنین گیاهان دارویی یا داروهای مکمل نیز در این زمینه مهم هستند
- اگر تاکنون واکنش آلرژی خاصی به یک دارو داشته اید، یا در مجموع هرگونه واکنش و آلرژی خاصی که تجربه کرده باشید
- قبل از شروع درمان، حتما اطلاعات نوشته شده بر روی بروشور کوچک سازنده دارو را مطالعه کنید. این برگه می تواند اطلاعات کافی در مورد پروپرانول و لیستی از عوارض جانبی که ممکن است آن ها را تجربه کنید می دهد.
- پزشک معالج به شما خواهد گفت که دز مناسب برای شما چقدر است؛ این مورد نیز بر روی برچسب دارویی که تهیه می کنید ذکر می شود. داروی پروپرانول را دقیقا طبق دستورالعمل دکتر مصرف کنید. معمولا پزشکان از بیماران می خواهند قرص های پروپرانول را با دز های کوچک و تقسیم شده مصرف کنند. به عنوان مثال دو، سه یا چهار دز در هر روز. کپسول های پروپرانول ماندگاری بهتری در زمینه اثر خود دارند و به صورت روزانه مصرف می شوند. کپوسل را به همراه آب مصرف کنید. هرگز آن را نجوید یا قبل از مصرف باز نکنید.
- قرص های پروپرانول و کپسول ها را می توان با قدرت و اثر متفاوتی تهیه کرد. هر بار که بسته جدیدی از این دارو را تهیه می کنید حتما این موضوع را بررسی کرده تا مطمئن شوید میزان قدرت و اثرگذاری دارو همان میزانی باشد که انتظارش را دارید.
- سعی کنید دز های مصرفی خود را روزانه در زمان های ثابت و منظمی مصرف کنید چرا که این کار به شما کمک می کند تا به شکل منظم دارو را بخورید.
- اگر یک دز را فراموش کردید، حتما بلافاصله پس از اینکه به خاطر آوردید دارو را مصرف کنید. اما اگر زمان مصرف دز بعدی از راه رسیده است باید دز قبل را فراموش کنید و فقط دز مورد نظر مصرف شود. هرگز دو دز را به جهت جبران به شکل همزمان مصرف نکنید.
بیشترین بهره را از درمان خود ببرید
- حتما به شکل مرتب برای معاینه به مطب پزشک مراجعه کنید. در این حالت دکتر می تواند میزان پیشرفت را بررسی کنید.
- درمان با پروپرانول معمولا به شکل بلند مدت است. مصرف قرص یا کپسول های خود را تا زمانی که پزشک بخواهد ادامه دهید. متوقف کردن مصرف دارو به شکل ناگهانی منجر به بروز مشکلاتی در برخی افراد می شود بنابراین ممکن است پزشک شما بخواهد میزان دز مصرفی را کم کم کاهش دهید.
- اگر قرار است به زودی عمل خاصی انجام دهید و یا درمان دندان پیش رو دارید باید حتما به فردی که قرار است این کار را انجام دهد اطلاع دهید که در حال مصرف بتا بلاکر هستید. دلیل این موضوع نیز آن است که برخی دارو های بی حس کننده ممکن است ریسک بروز عوارض جانبی ناخواسته را بیشتر کنند.
- اگر الکل مصرف می کنید از پزشک خود بخواهید در مورد نحوه مصرف الکل و پروپرانول توضیحاتی به شما بدهد. الکل می تواند میزان اثر کاهنده فشار خون را بیشتر کند و در نتیجه پیشنهاد نمی شود در کنار پروپرانول مصرف شود.
- اگر دیابت دارید، پروپرانول می تواند علائم قند خون پایین در شما را محدود کند. پزشک شما در این زمینه نکاتی را ارائه خواهد کرد.
- اگر دارو خریداری می کنید، حتما در زمینه مناسب بودن آن ها برای خود از پزشک داروساز سوال کنید. برخی دارو ها از قبیل دارو های سرفه، سرماخوردگی یا آنفولانزا مناسب نباشند.
- پزشک شما ممکن است نکاتی در زمینه رژیم غذایی و سبک زندگی به شما بگوید. به عنوان مثال داشتن رژیم غذایی سالم، خودداری از سیگار کشیدن و انجام ورزش به شکل مرتب. پس سعی کنید این موارد را حتما رعایت کنید.
اکثر داروها در کنار نکات مثبت و اثر خوبشان، ممکن است عوارض جانبی و ناخواسته ای نیز داشته باشند که البته همه افراد آن ها را تجربه نمی کنند. جدولی که در ادامه آمده است شامل رایج ترین عوارض جانبی مرتبط با داروی پروپرانول است.
البته یک لیست کامل از این موارد را می توان در بروشور کوچک تولید کننده این دارو نیز پیدا کنید.
اثرات ناخواسته معمولا به مرور زمان کاهش می یابند چرا که بدن خود را با دارو هماهنگ و سازگار خواهد کرد، اما در صورت بروز هر کدام از این موارد حتما با پزشک خود یا داروساز مشورت کنید.
از جمله رایج ترین عوارض جانبی پروپرانول ( این موارد از هر ده نفر در یک نفر به وجود می آیند) در صورت تجربه کردن این مورد چه کاری انجام دهم
حس خستگی: اگر این مشکل رخ داد از رانندگی کردن و یا استفاده از ماشین ها یا ابزار های مختلف خودداری کنید تا به وضعیت عادی برگردید
سرد شدن دست ها یا پاها، حس تنگی نفس، به هم خوردن ریتم خواب: اگر این مورد مشکل ساز شد حتما با پزشک خود صحبت کنید
از جمله دیگر عوارض جنبی که کمتر شایع هستند شامل ناتوانی جنسی،کاهش تمایل جنسی، تغییر حالت و حس افراد، سردرد و ناراحتی معده. اگر این مورد مشکل ساز شد حتما با پزشک خود صحبت کنید
اگر هرگونه علائم دیگری را تجربه می کنید که ممکن است به خاطر مصرف قرص پروپرانولول باشد حتما در این زمینه با پزشک متخصص قلب و عروق مشورت داشته باشید.
دکتر آرزو خسروی متخصص قلب و عروق