یاسمن گریوانی | روانورز
شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که آیا واقعاً ADHD دارید یا خیر؟ بهیقین پاسخ به این سوال برای متخصصین این حوزه و افرادی که سالها تحصیل و تجربهٔ ملاقات و بررسی موارد مختلف را داشتهاند نیز سخت است، پس به شما توصیه میکنم اگر علائمی در خود میبینید که بهدنبال جواب این سوال هستید، فقطوفقط به متخصص مربوطه مراجعه کنید و بعضاً نظر چندین نفر از این متخصصان را جویا شوید. به خاطر داشته باشید که هیچ متن، سایت یا شخصی غیرحرفهای نمیتواند در این زمینه به شما کمک سالمی برساند.
برویم سراغ اصل موضوع متن؛ خیلی از مبتلایان ADHD، بهدلیل عدم آگاهی و اطلاعرسانی و بعضاً وجود والدین/سرپرستانی که فکر میکنند چنین عناوینی برای فرزندان صحیح و سالمشان مایۀ ننگ است (!) در آغاز بزرگسالی یا پایان نوجوانی متوجه مشکل خود میشوند و تکههای پازل را کنار هم گذاشته و میفهمند مدت زیادی شرایطی غیرعادی داشتهاند که حتی از آن مطلع هم نبودهاند. معمولاً این افراد درحِین پروسۀ بزرگشدن، مدام در تلاش بودهاند تا خودشان را با اطرافیانی که در هیچ صورتی همارزشان بهحساب نمیآیند مقایسه کنند، راهوچاه را برای کنترل ADHD و مسلطشدن به اوضاع خود را بلد نبودند و معمولاً میزانی خودسرزنشگری را تجربه کردهاند.
در این راستا، به معرفی کتابی پرداختهایم که میتواند به این افراد کمک شایانی بکند تا به ADHD خود که اوایل غول بیشاخودُمی بهنظر میرسد، کنترل بهتری داشته باشند و بتوانند تا حدی، خود و ویژگیهای خود را بهتر بشناسند. کتاب «چگونه بر اختلال نارسایی توجه/ فزونکنشی (ADHD) در بزرگسالی تسلط یابیم؟» نوشته «راسل ایبارکلی» و به ترجمهٔ «دکتر علی مشهدی»، دانشیار روانشناسی دانشگاه فردوسی، کتابی است که حداقل توسط دو روانشناس که نویسندهٔ این متن با آنها صحبت کرده، مورد تایید واقع شدهاست. از نقاط قوت این کتاب میتوان به ADHD- دوست (ADHD-friendly) بودن آن اشاره کرد؛ بهطوری که در بخشهای کوتاه نوشتهشده و مطلب را بهصورت تکهتکه ادا کرده تا علاوهبر به حداقلرساندنِ احتمالِ کاهش تمرکز در خوانش متن، حس به اتمامرساندن کار مطالعه را به خواننده، بهصورت مرحلهبهمرحله اهدا کند. (این تکنیک یکی از مشهورترین تکنیکها برای بهترکردن مشکل توجه و تمرکز و به وجودآوردن «حس به دست آوردن» در افراد و بهخصوص برای کسانی که به ADHD مبتلا هستند، است.)
این کتاب در پنج گام به این موضوع میپردازد. گام اول مربوطبه بررسی کلی مسئلۀ «ADHD چیست و چگونه خود را نشان میدهد؟» بوده و همچنین روشهای ارزیابی و کمکگرفتن برای این موضوع را معرفی میکند. در گام دوم، شما را به سمت شناخت ADHD و روشهایی برای کنترل آن حرکت میدهد تا درنهایت بتوانید به پذیرش برسید؛ بهطور کلی پذیرش در چنین شرایطی از مهمترین گامها به شمار میآید و این امر میتواند با توجه به محیطی که در آن قرار گرفتهاید، سختتر هم بشود. مخاطب اصلی این متن که یک دانشجوی شریف است، احتمالاً روزانه دیالوگهای زیادی از افرادی میشنود که معتقد هستند ADHD تنها برای سرپوشگذاشتن بر شکستهاست. درصورتی که تقلا برای تمرکز روی خود و عدم توجه به این گونه تفکرات، برای گروهی که کمبود توجه و تمرکز اصلیترین مشکلشان به حساب میآید، میتواند طاقتفرسا باشد. در گام سوم، کتاب، سوار بر اسبی تند به وسط تابوی همیشگی «دارو برای رواندرمانی خوب نیست» میتازد و دلایلی را به شما میدهد که چرا دارو درمانی میتواند یک گزینهٔ مفید برای اشخاص دارای ADHD باشد. پس از این، گام چهارم کتاب، قواعد و قوانینی کلی که به افراد برای کسب موفقیت کمک میکند را بیان کرده و به شما میگوید که چگونه میتوانید از ADHD بهنوعی بهره ببرید که نهتنها مانع شما نشود، بلکه در راستای اهدافتان کمکتان کند. درنهایت در گام پنجم، به موضوع تسلط بر ADHD در حوزههای مختلف زندگی میپردازد و نکاتی قابلِتوجه برای مهار و کنترل آن در شغل، روابط، تحصیلات و حتی مقولهای مانند رانندگی که میتواند برای فرد دارای ADHD دشوار باشد، بیان میکند و کتاب را به پایان میرساند.
همانطور که احتمالاً شمایی که توجهتان به این مطلب جلب شده میدانید، اتمام یک کتاب و داشتن ADHD، خود نوعی چالش قابلِتوجه بهحساب میآید. خوشبختانه میتوانیم بگوییم نویسندهٔ کتاب «چگونه در اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی (ADHD) در بزرگسالی تسلط یابیم؟» تمام تلاش خود را کرده تا منسجم و کوتاه، اطلاعات مفید را به شما انتقال دهد و به افراد کمک کند تا راحتتر به کنترل این موضوع بپردازند و از این رو میتواند پیشنهادی خوب برای کسی باشد که تصور میکند که تسلط کافی بر ADHD خود ندارد.