آیا می‌دانید که چه چیزی باعث مسمومیت سریع می‌شود؟ مسمومیت یکی از علل رایج مراجعه افراد به فوریت‌های پزشکی بوده که می‌تواند بر اثر مصرف دارو، غذا یا ... پیش بیاید. به طور کلی مسمومیت یا همان intoxication شامل مجموعه‌ای از اختلالات در سیستم بدن هستند که بنا بر مصرف مواد سمی ظاهر می‌شوند. مهم‌ترین و اولین اقدامی که باید در قبال مسمومیت خودتان یا یکی از نزدیکان‌تان انجام دهید حفظ خونسردی و آرامش است. در این حالت بهتر می‌توانید کمک‌های فوری و ضروری را دنبال کنید. در ادامه این مطلب بیشتر در مورد مسمومیت صحبت خواهیم کرد. همچنین می‌بینیم که علل رایج مسمومیت کدام‌اند؟ همراه ما باشید.
مسمومیت(intoxication) به مجموعه‌ای از اختلالات درونی و بیرونی بدن گفته شده که در نتیجه مصرف یا در معرض مواد سمی رخ می‌دهند. مسمومیت انواع مختلفی دارد که رایج‌ترین آن مسمومیت غذایی است. دقت کنید با اینکه مسمومیت گاهی اوقات می‌تواند جزئی و گذرا باشد برخی اوقات هم می‌تواند بسیار خطرناک باشد و عوارض و عواقب آن تا مدت‌ها در بدن بیمار باقی بماند.
بیشتر بخوانیم: غذاهای حساسیت زا برای سرفه
مسمومیت شکل‌های مختلفی داشته که رایج‌ترین آن‌ها عبارت هستند از:
همان طور که می‌بینید علل هر کدام از این مسمومیت‌ها مجزا بوده، به علاوه اینکه هر کدام هم به شیوه مشخصی درمان و پیشگیری می‌شوند. از بین انواع مختلف مسمومیت نوع اول یعنی مسمومیت غذایی شایع‌ترین شکل آن بوده که اغلب اوقات به دلیل مصرف مواد خوراکی مضر و سمی رخ می‌دهد. در ادامه بیشتر در مورد این موضوع صحبت خواهیم کرد.
مسمومیت می‌تواند به شیوه‌های مختلفی بر روی بدن فرد تاثیر بگذارد. به عنوان مثال از :
این دلایل می‌تواند به راحتی بدن فرد و ارگانیسم آن را بهم ریخته که در هر شخص علائم و نشانه‌ها متفاوت هستند. اما به طور کلی اگر خودتان دچار مسمومیت شدید باید در وهله اول آرامش‌تان را حفظ کنید. به این خاطر که تنها در این حالت می‌توانید به پزشک در پیدا کردن علت و دلیل مسمومیت کمک کنید.
مسمومیت غذایی یا همان Food Poisoning رایج‌ترین نوع مسمومیت در تمامی دنیا شناخته شده است. مسمومیتی که بر اثر خوردن یا آشامیدن مواد خوراکی ظاهر شده و اغلب کمی بعد از صرف غذای مسموم فرد احساس سرگیجه و تهوع را تجربه می‌کند. علائم مسمومیت غذایی می‌تواند در هر فرد کاملا متفاوت باشد و شدت آن هم بسته به شدت مسمومیت قابل تغییر است. این نوع مسمومیت به قدری رایج بوده که به احتمال خیلی زیاد تمامی افراد حداقل یکبار در طول زندگی‌شان آن را تجربه می‌کنند.
باکتری، ویروس و انگل‌ها اصلی‌ترین علل مسمومیت غذایی هستند. این موارد که به نام پاتوژن هم شناخته می‌شوند در تمامی مواد غذایی موجود هستند. با این حال فرآیند پخت و پز بسیاری از این موارد را قبل از رسیدن غذا به بشقاب ما از بین می‌برد. به همین دلیل است که یکی از علل اصلی مسمومیت غذایی مصرف غذاهای خام و پخته نشده است.
غذاهای تاریخ گذشته و مانده، آب و نوشیدنی‌های آلوده از جمله مواد مصرفی هستند که به راحتی می‌توانند بدن فرد را آلوده کنند. دقت کنید که خوراکی‌هایی که به وسیله باکتری‌ها و مواد میکروبی آلوده می‌شوند ظاهر عجیبی ندارند و گاها نمی‌توانید با دیدن آن‌ها سمی بودن‌شان را تشخیص دهید. به همین خاطر است که بسیاری از افراد به طور ناگهانی درگیر مسمومیت می‌شوند. حتی گاها غذا یا خوراکی مسموم هیچ بو و مزه بدی هم ندارد. این قضیه هم روند تشخیص خوراکی‌های مسموم را سخت‌تر می‌کند.
دقت کنید که سمی بودن غذا می‌تواند به دلیل وجود مواد افزودنی و فلزاتی همچون سرب در حین تولید یا بسته بندی غذا هم به وجود بیاید. در نتیجه تنها غذاهای مانده یا تاریخ گذشته باعث مسمومیت نمی‌شوند.
از مهم‌ترین و شایع‌ترین علائم مسمومیت غذایی می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
اگر بعد از مصرف غذا و نوشیدنی هر کدام از علائم بالا را داشتید سریعا به پزشک و فوریت‌های اورژانسی مراجعه کنید. در رابطه با مسمومیت غذایی هر چقدر که علت و شدت مسمومیت زودتر تشخیص داده شود شانس بهبودی هم بالاتر خواهد بود و بیمار پروسه سختی را برای درمان طی نخواهد کرد. اگر هم به دنبال متخصص داخلی هستید می‌توانید سری به سایت درمانکده بزنید و از متخصصین داخلی مورد اعتماد و کاربلد مجموعه درمانکده مشاوره بگیرید.
علاوه بر علائمی که بالا نام بردیم در صورتی که اخیرا نشانه‌هایی از جمله کم آبی بدن، اسهال مزمن، قطع ادرار، تاری دید، زرد شدن پوست، بلع سخت و... را تجربه کرده‌اید بهتر است که با یک متخصص گوارش صحبت کنید و وقت معاینه بگیرید.
دقت کنید که مسمومیت و بخصوص مسمومیت غذایی می‌تواند همه افراد را درگیر کند. اما باید این موضوع را در نظر بگیرید که برخی فاکتورها و شرایط احتمال بروز مسمومیت را تشدید می‌کنند. به عنوان مثال سن، شرایط سلامتی فرد و... از جمله این عوامل هستند.
این گروه از افراد بیشتر از دیگران در معرض خطر مسمومیت قرار می‌گیرند. به این خاطر که این دسته برخلاف دیگران سیستم ایمنی ضعیف‌تری داشته و توانایی مقابله با ویروس‌ها و باکتری‌ها را ندارند.
تشخیص مسمومیت تنها با توجه به علائمی که بیمار تجربه کرده ممکن است. گاهی اوقات هم در صورتی که شدت مسمومیت زیاد باشد پزشک به سراغ آزمایش خون، ادرار و مدفوع می‌رود. در این صورت علت اصلی مسمومیت مشخص شده و همچنین ماده غذایی که بدن به آن واکنش نشان داده را پیدا می‌کنند.
و اما می‌رسیم به مهم‌ترین قسمت این مطلب یعنی راه‌کارهای درمانی مسمومیت غذایی. به یاد داشته باشید که در بیشتر مواقع می‌توانید با راه‌کارهای خانگی مسمومیت را درمان کنید. اما در صورتی که علائم و نشانه‌های مسمومیت شدید هستند پیشنهاد می‌کنیم حتما به دکتر گوارش و کبد مراجعه و یا با مشاوره آنلاین متخصص گوارش و کبد مشورت کنید.
دقت داشته باشید که درمان این بیماری علاوه بر نوع مسمومیت به شدت و شرایط بیمار هم بستگی دارد. گاهی اوقات پزشک تنها به واسطه داروهایی که جلوی اسهال و استفراغ را می‌گیرند اقدامات درمانی را دنبال می‌کنند. البته که این داروها تنها زمانی تجویز می‌شوند که ابتدا مواد سمی از بدن خارج شده باشند. همان طور که ممکن است بدانید اسهال و استفراغ مکانیزم دفاعی بدن به منظور خارج کردن مواد سمی هستند. علاوه بر این‌ها بهترین توصیه پزشک استراحت کافی است. استراحت کافی به بدن اجازه داده که توان خودش را دوباره بدست بیاورد و درمان زودتر نتیجه بدهد.
در دوران مسمومیت نباید هر خوراکی و نوشیدنی را مصرف کنید. به این خاطر که بدن در این زمان نیاز به ریکاوری داشته و دستگاه گوارش به دلیل عوارض بیماری توانایی کافی برای هضم و جذب مواد مغذی را ندارد. از جمله خوراکی‌هایی که می‌توانید در این دوران مصرف کنید می‌توانیم به موز، برنج، آب مرغ، آب میوه طبیعی رقیق، سبزیجات آب‌پز و پوره سیب زمینی اشاره کنیم.
همچنین پیشنهاد می‌کنیم که به هیچ عنوان به سراغ غذاهای چرب و پر ادویه، فرآورده‌های لبنی، مواد غذایی با قند بالا، کافئین و الکل نروید. این مواد خوراکی تنها وضعیت و شرایط را بدتر می‌کنند.
مسمومیت یک امر اجتناب ناپذیر بوده، بخصوص در رابطه با مسمومیت غذایی. اما شما می‌توانید با رعایت کردن برخی نکات احتمال درگیری را کمتر کنید. به عنوان مثال:
با اینکه بیشتر اوقات مسمومیت طی چند روز از بین می‌رود اما در موارد شدیدتر می‌تواند تا 8 هفته هم طول بکشد. به همین خاطر توصیه می‌کنیم که نکات بهداشتی را رعایت کنید.
اگر در این زمینه به اطلاعات بیشتری نیاز دارید همین حالا سری به سایت درمانکده بزنید و در بخش مجله پزشکی سایت مطالب مرتبط را دنبال کنید.
منابع: mayoclinic - healthline
