کبد یک اندام بزرگ است که بسیاری از عملکردهای مهم بدن از جمله تصفیه کردن خون را انجام میدهد. از کبد به عنوان غده هم یاد میشود، چون پروتئینها، هورمونها و مواد شیمیایی مورد نیاز بدن را میسازد. رنگ کبد قرمز مایل به قهوهای بوده و اندازه آن بر اساس قد و وزن شما متفاوت است. نام دیگر کبد «جگر» است. در مقاله امروز به این سوال که کبد در کجای بدن قرار دارد و کار کبد چیست، پاسخ میدهیم. تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
بیشتر بخوانید: عمر بیماران پیوند کبد چقدر است؟
در پاسخ به این سوال که کبد در کدام سمت بدن است باید بگوییم که این اندام مهم در سمت راست بالای شکم و زیر دیافراگم قرار دارد. وزن آن معمولا حدود سه پوند (1360 گرم) است، اما این میتواند بین افراد مختلف متفاوت باشد. پوست تنها عضوی است که سنگینتر و بزرگتر از کبد است.
کبد تقریبا مثلثی شکل است و از 2 لوب تشکیل شده است: لوب سمت راست که بزرگتر است و لوب سمت چپ که اندازه کوچکتری دارد. لوبها عروق خونی زیادی دارند. کبد خون را تصفیه میکند و سموم و مواد زائد که در نهایت از طریق ادرار و مدفوع از بدن خارج میشوند را از بین میبرد.
لوبها همچنین حاوی هزاران لوبول (لوبهای کوچک) هستند. این لوبولها به مجاری صفراوی متصل می شوند (لولههایی که صفرا را از کبد به روده کوچک منتقل میکنند).
کبد یک اندام مثلثی شکل است که در سمت راست بالای شکم قرار دارد.
برخلاف بسیاری از اندامها، کبد دارای 2 منبع اصلی خون است. سیاهرگ باب، خون غنی از مواد مغذی را از دستگاه گوارش وارد کبد میکند و شریان کبدی، خون اکسیژندار را از قلب به کبد میرساند. سپس سه ورید کبدی خون را از کبد خارج میکنند.
بیشتر بخوانید: علائم و نشانههای بیماری سیروز کبدی
اکنون که متوجه شدید کبد در کجای بدن قرار دارد، باید با عملکرد کبد در بدن آشنا شوید. ارائه یک عدد دقیق درباره کاربرد کبد در بدن دشوار است، اما احتمالا بیش از 500 نقش متمایز دارد. وظایف اصلی کبد عبارتند از:
بسیاری از عملکردهای بدن به داشتن کبد سالم وابسته هستند. کبد در متابولیسم مواد مغذی، عملکرد ایمنی و تولید بعضی از ترکیبات مورد نیاز بدن نقش دارد.
به این سوال که کبد در کجای بدن قرار دارد و چه کاری انجام میدهد، پاسخ دادیم. در این بخش تصمیم داریم به معرفی بیماریهای کبدی و علائم آنها بپردازیم.
اندامی به پیچیدگی کبد میتواند طیف وسیعی از مشکلات را تجربه کند. یک کبد سالم بسیار کارآمد عمل میکند. با این حال، بیماریهای کبدی میتوانند عواقب خطرناک یا حتی کُشنده داشته باشند. از رایجترین بیماریهای این اندام میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
بسیاری از این بیماریها به سیروز کبدی منجر میشوند. گاهی اوقات، بافت آسیب دیده کبد میتواند بازسازی شود یا دوباره رشد کند. در سایر موارد، بیماری کبدی علائم جدی ایجاد میکند و حتی میتواند تهدیدکننده زندگی باشد.
همه مهرهداران، از ماهی گرفته تا انسان، توانایی رشد مجدد کبد را دارند. کبد تنها اندام احشایی است که میتواند بازسازی شود. تا زمانی که حداقل 25 درصد بافت کبد باقی بماند، امکان بازسازی کامل آن وجود دارد. فاکتور رشد هپاتوسیت، انسولین، فاکتور رشد اپیدرمی، اینترلوکین-6، نوراپینفرین و فاکتور رشد تغییردهنده آلفا تنها چند نمونه از ترکیباتی هستند که به بازسازی کبد کمک میکنند.
بیماریهای کبدی ممکن است عوارض شدید و حتی خطرناکی داشته باشند.
زردی یا یرقان، یکی از شایعترین علائم بیماری کبدی است. در یرقان، پوست و سفیدی چشمها به دلیل افزایش بیلیروبین در خون زرد میشوند. بیلیروبین یک ماده زائد زرد رنگ است که در اثر تجزیه گلبولهای قرمز تولید شده و توسط کبد از بدن دفع میشود. افزایش بیلیروبین در خون ممکن است نشاندهنده مشکل کبدی باشد. سایر علائم بیماری کبدی عبارتند از:
افرادی که به طور منظم در معرض مواد شیمیایی قرار میگیرند، افراد چاق، کسانی که مقدار زیادی الکل مینوشند، افراد با سابقه خانوادگی بیماری کبدی و کسانی که بهداشت را رعایت نمیکنند (برای مثال، دستهای خود را مرتب نمیشویند یا رابطه جنسی محافظت نشده دارند)، بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به بیماری کبدی هستند.
برای حفظ سلامت و عملکرد کبد خود، سعی کنید نکات زیر را رعایت کنید:
پیروی از رژیم غذایی سالم به حفظ سلامت کبد کمک میکند.
در این مقاله به این سوال که کبد در کجای بدن قرار دارد و وظایف آن چیست، پاسخ دادیم. اکنون به خوبی میدانید که کبد بزرگترین عضو جامد بدن است و صدها عملکرد حیاتی برای انسان انجام میدهد. این اندام مهم در حذف سموم از خون، متابولیسم مواد مغذی و عملکرد سیستم ایمنی نقش اساسی دارد. بسیاری از شرایط و بیماریهای رایج میتوانند به کبد آسیب برسانند. اگر علائم بیماری کبدی، از جمله زردی یا درد در قسمت راست بالای شکم را تجربه کردید، به فوق تخصص گوارش و کبد مراجعه کنید. برای این کار میتوانید از پزشکان سایت درمانکده برای ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین دکتر گوارش وقت بگیرید.
منابع: