گاهی برخی از خانم ها فقط در مواقع خاصی مانند ورزش هایی مثل دویدن، خندیدن یا سرفه کردن و یا عطسه کردن ممکن است دچار نشتی ادرار میشوند؛ یا برخی دیگر از خانم ها بدون احساس دفع ادرار، به طور ناخواسته لباسشان خیس میشود و...
ما بی اختیاری ادرار را اغلب موارد، در خانم هایی می بینیم که زایمان ها و حاملگی های متعددی داشته اند و به این دلیل دچار شلی عضلات کف لگن شده اند یا خانم هایی که زایمان های سخت را تجربه کرده اند و یا حتی بعضی از خانم های یائسه.
برخی از علل هم می توانند باعث بی اختیاری ادرار به صورت موقت شوند؛ مانند: مصرف برخی غذاها و دارو ها، خانم هایی که مدت طولانی یبوست داشته اند، خانم هایی که مبتلا به عفونت های مجاری ادراری و تناسلی می باشند و... پس بی اختیاری ادرار گاه می تواند نشان دهنده ی ابتلا به برخی از بیماری ها هم باشد.
- بیایید به طور جزئی تر به این مسئله نگاه کنیم:
اگر بخواهیم به طور علمی و درست تر بی اختیاری ادرار را توصیف کنیم، ابتدا باید انواع آن را بشناسیم:
- بی اختیاری فوریتی:
شاید برای شما پیش آمده باشد در منزل یا در محل کارتان، در حال انجام کاری باشید و احساس کنید در حال حاضر نیازی به دفع ادرار ندارید؛ اما ناگهان بدون دلیل احساس دفع فوری ادرار به سراغ شما می آید و ادرار تخلیه می شود. به این نوع از بی اختیاری ادرار، بی اختیاری اضطراری نیز می گویند.
این منقبض شدن های ناگهانی مثانه که باعث احساس دفع فوری در شما می شود، ناشی از پیام های عصبی غیر طبیعی می باشد که از مغز شما صادر می شود و مثانه های شما حساسیت بیشتری نسبت به پیام های عصبی و پر شدگی و گشاد شدگی دارد و حتی با مقدار کم ادرار تحریک می شود.
برخی بیماری ها هم هستند که می توانند این نوع بی اختیاری را تشدید کنند؛ مانند: دیابت خوب کنترل نشده و هایپرتیروئیدی (پرکاری تیروئید).
- بی اختیاری ادرار استرسی (یا فشاری):
برخی از فعالیت ها هستند که فشار وارد بر مثانه و شکم شما را افزایش می دهند؛ خب، این فعالیت ها کدامند ؟ خندیدن های با شدت (به اصطلاح قاه قاه) عطسه و سرفه و بعضی از ورزش ها. حتی دیده شده در زنان یائسه (می تواند علت آن ترشح نشدن استروژن باشد) یا خانم هایی که تازه زایمان داشته اند، این نوع از بی اختیاری ادرار شایع تر می باشد. به بیان دیگر بی اختیاری ادرار استرسی، شایع ترین نوع بی اختیاری ادرار در بین خانم ها می باشد. این نوع از بی اختیاری در اکثر موارد قابل درمان می باشد.
- بی اختیاری ادرار توتال:
این نوع از بی اخیاری را بیشتر در افرادی می بینیم که مبتلا به برخی از بیماری های سیستم عصبی هستند یا به عنوان مثال بین مثانه و واژنشان ارتباط وجود دارد. این نوع از بی اختیاری ادرار مختص به فعالیت یا زمان خاصی نیست و دائم می باشد.
- بی اختیاری سر ریزی:
بعضی از خانم هایی که مبتلا به این نوع از بی اختیاری می باشند شکایت اصلی شان این است که هیچ وقت احساس دفع کامل ادرار را ندارند و اکثر اوقات می گویند مثانه شان کامل تخلیه نشده است یا در طول روز ادرارشان چکه می کند. البته این نوع از بی اختیاری را در خانم ها کمتر از آقایون مشاهده می کنیم.
- بی اختیاری عملکردی:
در این نوع از بی اختیاری به دلایلی شما دیر به دستشویی می رسید؛ در این نوع از بی اختیاری که عمدتا در افراد مسن شاهدش هستیم، فرد به عنوان مثال مبتلا به آرتریت روماتوئید مفصل زانو می باشد و تا بخواهد به دستشویی برسد دیر می شود. این بی اختیاری را پس بیشتر در افرادی میبینیم که مبتلا به آرتریت یا آلزایمر یا پارکینسون باشند که اصولا اثرات مغزی و روانی و حرکتی دارند.
- بی اختیاری به دلیل مثانه ی بیش فعال:
در این نوع بی اختیاری خانم ها از تکرر ادرار شکایت دارند و به طور متوسط بیش از ۷ یا ۱۰ بار در روز تخلیه ی ادرار دارند.
حالا که با انواع بی اختیاری بهتر و علمی تر آشنا شدیم، نگاهی هم به چگونگی تشخیص آن داشته باشیم.
- تشخیص:
چیزی که در تشخیص نوع بی اختیاری ادرار بسیار مهم است،
- شرح حال فرد می باشد،
- اینکه در طول روز چه میزان مایعات مصرف می کند،
- چند بار در روز خروج ادرار دارد،
- آیا احساس عدم دفع کامل دارد؟
- سابقه ی ابتلا به چه بیماری هایی دارد،
- در حال حاضر چه داروهایی مصرف می کند و...
پزشک با توجه به شرح حال شما اقدامات بعدی را انجام می دهد که شامل معاینه و یکسری آزمایشات (آزمایش ادرار و آنالیز آن) و شاید برخی از تصویر برداری ها (سونوگرافی و...)
- و اما درمان:
- قبل از معرفی درمان ها ی موجود، مهم ترین نکته ای که باید به یاد داشته باشید این است که ترس و اضطرابی از به زبان آوردن این مشکل نداشته باشید و بدانید که خانم های زیادی در سراسر دنیا به مبتلا به بی اختیاری ادرار هستند و حواستان به این نکته باشد که استرس و اضطرات از عومل تشدید کننده ی بی اختیاری است. پس بدون خجالت این مسئله را با پزشکتان در میان بگذارید
- بریم سراغ درمان:
پزشک با توجه به تشخیص نوع بی اختیاری ادرار ممکن از از درمان های مختلفی استفاده کند که شامل این موارد می باشند: رفتار درمانی / انجام تمرینات کگل برای قوی سازی عضلات کف لگن / داروهای آنتی کولینرژیک / دستگاه های واژینال / در موارد مقاوم به سایر درمان ها، جراحی نیز پیشنهاد می شود.
منبع: سایت دکتر سعیده اسدی
