دیسکهای کمر بالشتکهای الاستیکی هستند که جهت ضربه گیری و تسهیل حرکت مهرهها تعبیه شدهاند. بیرون زدگی دیسک کمر زمانی رخ میدهد که ماده ژلاتینی هسته دیسک از دیواره بیرونی دیسک بیرون بزند.
علائم دیسک کمر
از علائم دیسک کمر میتوان به انتشار درد از کمر و باسن تا انگشتان پا، احساس خواب رفتگی و یا ضعف عضلانی در مسیر باسن تا انگشتان پا اشاره کرد.
علل دیسک کمر
عوامل ژنتیک، افزایش سن، فشارهای ناگهانی و بیش از حد به کمر از علل بروز این مشکل هستند.
تشخیص دیسک کمر
شرح حال و معاینه جهت بررسی محدودیتهای حرکتی ستون فقرات، ضعف عضلانی و بی حسی بررسی میشود. جهت تعیین محل دقیق بیرون زدگی دیسک از آزمایشهای تصویربرداری شامل پرتونگاری ساده کمر، سی تی اسکن و ام.آر.آی جهت مشخص کردن اختلال آناتومیک و ساختمانی دیسک و کانال و از تست عملکرد عصب و عضله جهت تعیین شیوه انتقال صحیح پیامهای عصبی و کارکرد فیزیولوژیکی اعصاب درگیر شده (توسط دیسک) و تحریک یا تخریب احتمالی عصب استفاده میشود.
درمان دیسک کمر
اساس درمان دیسک کمر در جهت کاهش و یاتسکین درد و علائم از یک سو و از سوی دیگر برطرف کردن بیرون زدگی دیسک (و فشار به ریشههای عصبی) است.
درمانهای قدم اول شامل استراحت، دارو، درمانهای فیزیکی، درمانهای غیر تهاجمی (لیزر و مانیپولیشن و تزریقات و…)است. در صورت عدم پاسخ درمانی مناسب درمان مرحله بعد مبتنی بر دستکاری فتق بیرون زده دیسک جهت کاهش فشار بر ریشه عصب گرفتار شده است. جهت برطرف کردن این مشکل 2 راه حل وجود دارد:
1-راه حل سنتی و قدیمی که همانا جراحی باز (لامینکتومی) است.
2- راه حل آلترناتیو عمل دیسک اینترونشن (عمل بسته کم تهاجمی) است. یعنی بدون برش جراحی با سوزن و وسایل خاص وارد دیسک معیوب شده و در داخل دیسک بیرون زده تغییراتی ایجاد شود که فشار داخل دیسک و منطقه بیرون زده کاهش یابد و فشار از روی ریشه عصبی برداشته شود.
اعمال اینترونشنال (کمتر تهاجمی یا بسته) دیسک
در این روش با هدایت دستگاه رادیولوژی (فلوروسکوپ) سوزنهای خاص وارد مرکز دیسک شده و با استفاده از اوزون یا دیسکوژل باعث تغییرات شیمیایی هسته و کاهش فشار دیسک شده که منتج به کاهش فشار و بیرون زدگی دیسک میشود.
همچنین میتوان با استفاده از لیزر و یا رادیوفرکوئنسی موجب افزایش دمای مرکز دیسک و تبخیر و کاهش حجم هسته مرکزی دیسک شده و فشار داخل دیسک را کاهش داده و در نتیجه آن اثر فشاری دیسک را برروی ریشههای عصبی برطرف کرد.