پیشرفتهای علمی سدههای اخیر همواره متکی بر به اشتراک گذاشتن متدولوژیها و نتایج پژوهشهای تجربی و علمی، و انتشار جزییات کوششهای فکری و عملی توسط علاقمندان به دانش چه در محیطهای آکادمیک و چه بیرون از آنها و در محیطهای صنعتی بوده است. به وجود آمدن نظامهای مدیریت دانش و استناد بخشی از این تلاشها بوده است اما نمیتوان تنها به چنین سامانههایی متکی بود. انسان همواره از طریق به اشتراک گذاشتن دانش و مشارکت جمعی در رشد و توسعهٔ آن بوده که موفق به تثبیت و ترویج پیشرفتهای علمی و صنعتی شده است.
اجتماع فعالان حوزهٔ علوم کامپیوتر و فناوری اطلاعات نیز پیروی همین منطق بوده است. علاوه بر روشهای نظاممند جامع برای گسترش مرزهای دانش از راه مشارکت همگانی، مدلهای جدیدتر و البته اجتماعیتر نیز در توسعهٔ علوم کامپیوتر بسیار موثر بوده است. نرمافزارهای متن باز و آزاد یکی از مثالهای بارز و قابل توجه در این زمینه است که نشان داده چگونه مشارکت جمعی میتواند به توسعه و پیشرفت کمکهایی چشمگیر کند. روشهای آزاد توسعهٔ جمعی دانش مانند محصولات بنیاد ویکیمدیا و یا اوپناستریتمپ از جمله دیگر تجربههای موفق هستند. در کنار این تجربهها، در دنیای فناوری شیوههایی کمتر نظاممند نیز کاملا جا افتاده است: به اشتراک گذاشتن تجربیات تخصصی در وب.
اشتراک تجربیات از زوایای متفاوتی قابل ارزیابی است و میتوان مزایای اجتماعی قابل توجهی برای آن برشمرد. همچنین شیوهها و کانالهای متفاوتی برای انتشار این تجربیات در دسترس است. در این یادداشت اما تاکید من بر شیوهای جمعی در سازمانها و شرکتهای کاربر فناوری است. نوشتن در وبلاگهای فنی شرکتها و استارتاپها شیوهای فراگیر برای انتشار عمومی تجربیات کار در شرکتهای مبتنی بر فناوری اطلاعات است. پیگری وبلاگهای دپارتمانهای فنی شرکتهایی مانند گوگل، فیسبوک، گیتهاب و یا اسپاتیفای از جمله کارهای دائمی بسیاری از برنامهنویسها و مهندسان نرمافزار است که میخواهند از ترندهای روز و تجربههای این شرکتها در روبرو شدن با چالشهای توسعهٔ نرمافزار مطلع شوند.
این فهرست روی گیتهاب لیستی جامع از وبلاگهای تیمهای مهندسی شرکتها به زبان انگلیسی را ارائه داده است. برنامهنویسها، مهندسهای نرمافزار، طراحان و دیگر افراد مشارکتکننده در توسعه و تولید نرمافزار در این وبلاگهای فنی تجربیات خود را از کار در این شرکتها با دیگران به اشتراک میگذارند. هر چند بسیاری از مهندسهای کامپیوتر تجربههای فنی خود را در وبلاگهای شخصی و یا وبسایتهای مرتبط به اشتراک میگذارند اما این وبلاگهای تیمی نیز به سهم خود مرجعی مفید برای استفاده از تجربیات دیگر برنامهنویسها هستند.
بسیاری از شرکتهای بزرگ در دنیای نرمافزار با چالشهایی مواجه میشوند که در نوع خود تازه و بدون راه حل از پیش تعیین شده هستند. حل چنین چالشهایی نیازمند تلاشهای قابل توجه تیمهای فنی آن شرکتها است. به اشتراک گذاشتن تجربهٔ برخورد و حل این چالشها میتواند هم میتواند مشارکتی قابل توجه در انتقال تجربههای مهم به دیگر سازندگان نرمافزار باشد و هم به تیمهای کوچکتر در حل چالشهای مشابه کمک کند. انتقال تجربههای موفق میتواند نهایتا به کل اجتماع توسعهدهندگان نرمافزار در جهان کمک کند و بخشی از مشارکتی جمعی برای بهبود تجربهٔ کارکنان و کاربران فناوری را باشد.
وبلاگ تیم فنی کافهبازار نمونهٔ خوبی از چنین تجربهای در ایران است. در این وبلاگ میتوان تجربههای موفقیت و شکستهای تیمهای این شرکت را از زبان کارکنان آن مطالعه کرد. معدود وبلاگهایی از تیمهای فنی دیگر شرکتها نیز در فضای وب فارسی دیدهام که فهرستش را در پایان میآورم. اما این تجربه در ایران هنوز محدود است و بسیاری از وبلاگها هم چندان فعال نیستند.
اولین ایده این است که هر کدام از ما میتوانیم در تیمهایی که کار میکنیم پروژههای مشابهی را شروع کرده و همکارهایمان را به شرکت در آن ترغیب کنیم. تقریبا تمام تیمهای فنی شرکتهای مطرح دنیا چنین مشارکتی در فضای عمومی را از طریق وبلاگهای تیمهای مهندسی خود ارائه میدهند. پیدا کردن آنها از طریق لیست awsome کار راحتی است. همینطور میتوان نمونههایی را اینجا پیدا کرد. با انتشار این مطالب در جوامع فنی اطرافمان میتوانیم فرهنگ این اشتراک جمعی را در ایران نیز گسترش دهیم.
شاید ارائه دادن فهرستی مشابه از وبلاگهای مهندسی تیمهای فنی شرکتهای فارسی زبان ایدهٔ بدی نباشد، اما به نظر نمیرسد فعلا تعداد قابل ملاحظهای از تیمها صاحب وبلاگ باشند. در پایان این پست لیست وبلاگهایی که در حال حاضر میشناسم، در آینده ساخته میشود و یا دیگران معرفی کنند را مینویسم. لطفا شما هم اگر وبلاگ تیم فنی سازمان یا شرکتی را میشناسید که در این فهرست نیست کامنت بگذارید.
آخرین به روزرسانی فهرست: آبان ۱۴۰۱