پیوند قلب، عملی است که در آن قلب بیمار با قلب سالم اهدایی جایگزین میشود. این جراحی معمولاً برای بیمارانی توصیه میشود که به نارسایی قلبی شدید مبتلا هستند و درمانهای دیگر مانند دارو، جراحیهای سبکتر یا دستگاههای کمکی پاسخگو نبودهاند. (منبع: دکتر رامتین رضایی کلانتری)
در سالهای اخیر، علاوه بر تهران و شیراز، اهواز نیز بهتدریج به یکی از قطبهای مهم ارائه خدمات پیشرفته قلبی از جمله پیوند قلب تبدیل شده است. این پیشرفت، حاصل تجربه پزشکان متخصص، تجهیزات مدرن و هماهنگی با مراکز پیوند کشور است.
پیوند قلب فرایندی است که در آن، یک قلب سالم از یک اهداکننده مرگ مغزی به بیماری داده میشود که دچار نارسایی غیرقابل برگشت قلبی شده است. این گزینه، معمولاً زمانی مطرح میشود که دیگر درمانها مانند دارو، کارگذاری دستگاههای کمکی (مثل LVAD) یا جراحیهای اصلاحی، جوابگوی نیاز بیمار نباشند.
برای قرار گرفتن در فهرست انتظار پیوند، بیمار باید شرایط مشخصی داشته باشد:
نارسایی شدید قلبی (معمولاً با EF کمتر از ۲۵٪)
پاسخ ندادن به درمانهای دارویی
عدم وجود بیماریهای شدید زمینهای غیرقابل درمان (مثل سرطان فعال)
سن کمتر از ۶۵ سال (در بسیاری از مراکز)
سلامت نسبی کلیهها، کبد و سایر اندامها
نکته مهم: پیش از پذیرش برای پیوند، بیمار باید مجموعهای از بررسیها شامل اکوکاردیوگرافی، آنژیوگرافی، آزمایشات عملکرد کبد و کلیه، ارزیابی تنفسی و روانشناسی را پشت سر بگذارد.
در اهواز، پزشکان متخصص قلب و نارسایی، بیماران مشکوک به نارسایی شدید را با دقت ارزیابی میکنند. در صورت تأیید عدم پاسخ به درمان، بیمار وارد فاز بررسیهای پیشپیوند میشود. این روند شامل موارد زیر است:
ارزیابی دقیق عملکرد قلب با اکو، MRI یا کاتتریزاسیون قلبی
بررسی سایر ارگانها برای اطمینان از آمادگی بدن برای پیوند
تستهای عفونی و خونی برای بررسی ناسازگاری احتمالی
هماهنگی با مراکز پیوند (معمولاً در تهران یا شیراز) برای ثبت در لیست انتظار
بیمارانی که این مراحل را در اهواز طی میکنند، با مدارک کامل و ارجاع تخصصی به مراکز پیوند اعزام میشوند؛ این کار باعث کاهش اتلاف وقت و افزایش شانس پذیرش در لیست میشود.
عمل پیوند قلب در اهواز به دلیل دسترسی به تجهیزات پیشرفته، تیمهای جراحی ماهر و هماهنگی با مراکز پیوند کشوری، برای بسیاری از بیماران منطقهای و حتی فراتر از آن، گزینهای قابل اعتماد محسوب میشود.
یکی از مزیتهای پیوند قلب در اهواز، نزدیکی به مراکز درمانی مجهز و امکان هماهنگی سریع با بانکهای اهدای عضو است. به گفته دکتر رامتین رضایی کلانتری، جراح سرشناس قلب در اهواز: «با بهبود زیرساختهای بیمارستانی و هماهنگی بینمرزی با سازمان اهدای عضو، ما توانستهایم زمان انتظار برای دریافت قلب اهدایی را در بسیاری از موارد کاهش دهیم.» این موضوع برای بیمارانی که در شرایط بحرانی جهت انجام جراحی پیوند قلب در اهواز قرار دارند، حیاتی است. (منبع: دکتر رامتین رضایی کلانتری)
پس از پیوند، بیمار باید برای همیشه داروهای ضد رد پیوند (ایمونوساپرسیو) مصرف کند و تحت نظر دقیق پزشکی باشد. عوارض احتمالی شامل عفونت، رد پیوند، نارسایی کلیه (به دلیل داروها) و سرطانهای ثانویه است.
مراقبتهای پس از پیوند شامل:
چکاپ منظم (در ابتدا هر هفته، بعداً هر ماه)
تنظیم دقیق داروها
غربالگری رد پیوند با بیوپسی یا آزمایشات خاص
مشاوره تغذیه و سلامت روان
در سالهای اخیر، برخی از این مراقبتهای پیگیری نیز با هماهنگی با مراکز اصلی در شهر اهواز انجام میپذیرد. همین موضوع باعث شده بسیاری از بیماران اهوازی که پیوند در سایر استانها انجام دادهاند، ادامه درمانشان را نزدیک خانه خود پیگیری کنند.
پیوند قلب شاید یکی از پیچیدهترین فرایندهای پزشکی باشد، اما برای بسیاری از بیماران، تنها شانس بازگشت به زندگی عادی محسوب میشود. خوشبختانه امروزه در شهرهایی مانند اهواز، امکاناتی برای ارزیابی، آمادهسازی و پیگیری بیماران فراهم شده که نقش بسیار مهمی در موفقیت این فرایند دارند.
اگر شما یا یکی از نزدیکانتان دچار نارسایی شدید قلبی هستید، مشورت با پزشکان متخصص و ارزیابی وضعیت میتواند قدمی مهم برای تشخیص بهموقع و آغاز مسیر درمانی باشد که شاید به پیوند قلب منتهی شود. این مسیر ممکن است سخت باشد، اما با همراهی خانواده، پزشک و تیم درمان، قابل طی شدن است.
📢 تجربه یا سؤالی درباره پیوند قلب دارید؟ در بخش نظرات با ما در میان بگذارید. گفتوگو باعث آگاهی بیشتر و امید به زندگی خواهد بود.
