درد کمر یکی از شایعترین مشکلات سلامتی است که بسیاری از افراد را در سنین مختلف تحت تأثیر قرار میدهد. فتق دیسک کمر، بهعنوان یکی از علل اصلی این دردها، میتواند حرکت، کار و حتی خواب را به چالش بکشد. خوشبختانه، پیشرفتهای پزشکی روشهای نوینی مانند جراحی دیسک کمر با لیزر (دکمپرساسیون لیزری دیسک یا PLDD) را معرفی کردهاند که درمانی کمتهاجمی و مؤثر برای این مشکل ارائه میدهد. این روش با کاهش فشار روی اعصاب ستون فقرات، درد را تسکین داده و به بیماران امکان بازگشت سریع به زندگی عادی را میدهد. اگر به دنبال اطلاعات معتبر درباره مزایای جراحی لیزری دیسک، نحوه انجام، عوارض احتمالی یا هزینه جراحی دیسک با لیزر هستید، این مقاله راهنمایی جامع و قابل اعتماد برای شماست.
جراحی دیسک کمر با لیزر روشی است که در آن از انرژی لیزر برای کوچک کردن یا تبخیر بخش کوچکی از دیسک بینمهرهای آسیبدیده استفاده میشود. این روش، که به نام دکمپرساسیون لیزری دیسک (PLDD) شناخته میشود، فشار روی عصبهای ستون فقرات را کاهش میدهد و درد ناشی از فتق دیسک را تسکین میبخشد. در این فرآیند، جراح با کمک تصویربرداری پیشرفته (مانند فلوروسکوپی)، سوزنی نازک را به داخل دیسک هدایت میکند. سپس فیبر لیزری از طریق سوزن وارد شده و با تابش لیزر، بخشی از هسته دیسک تبخیر میشود. این کار حجم دیسک را کاهش داده و فشار روی عصب را برمیدارد.
این جراحی معمولاً تحت بیحسی موضعی انجام شده و نیازی به برشهای بزرگ یا بستری طولانی ندارد. برای مثال، بیماری ۴۲ ساله با فتق دیسک L5-S1 که از درد شدید کمر و پا رنج میبرد، ممکن است در کمتر از یک ساعت تحت این جراحی قرار گیرد و همان روز به خانه بازگردد. بر اساس پروتکلهای انجمن جراحی ستون فقرات (NASS)، این روش برای فتق دیسکهای خفیف تا متوسط که به درمانهای غیرجراحی پاسخ ندادهاند، ایدهآل است.
مزایای جراحی لیزری دیسک آن را به گزینهای جذاب برای بیماران تبدیل کرده است. برخلاف جراحی باز که نیاز به برشهای بزرگ و دوره نقاهت طولانی دارد، این روش کمتهاجمی است و عوارض کمتری به همراه دارد. مطالعات منتشرشده در PubMed نشان میدهند که PLDD میتواند در بیش از ۸۰٪ موارد درد را بهطور قابلتوجهی کاهش دهد.
مزایای کلیدی این روش عبارتاند از:
برای مثال، بیماری که به دلیل فتق دیسک از راه رفتن طولانی محروم شده بود، پس از جراحی لیزری توانست طی دو هفته به پیادهروی روزانه خود بازگردد، درحالیکه جراحی باز ممکن بود او را ماهها از فعالیت بازدارد.
کاندیدای جراحی لیزری دیسک معمولاً افرادی هستند که از فتق دیسک خفیف تا متوسط رنج میبرند و به درمانهای غیرجراحی مانند فیزیوتراپی یا دارو درمانی پاسخ ندادهاند. این روش برای بیمارانی مناسب است که در تصویربرداری MRI، فتق دیسک تأیید شده و علائمی مانند درد کمر، انتشار درد به پاها یا بیحسی دارند. اما افرادی با پارگی شدید دیسک، ناپایداری ستون فقرات یا بیماریهای پیشرفته مانند تنگی کانال نخاعی ممکن است کاندیدای مناسبی نباشند.
به نقل از سایت دکتر محمود یزدان پناهی:
بر اساس آخرین گزارش منتشر شده توسط American Association of Neurological Surgeons (AANS) در سال 2024، میزان موفقیت جراحی دیسک کمر با لیزر در بیماران مبتلا به فتق خفیف تا متوسط دیسک، حدود ۸۵ تا ۹۰ درصد اعلام شده است. این آمار نشان میدهد که بیشتر بیماران پس از انجام این روش، کاهش قابل توجهی در درد کمر و پاها تجربه کرده و در مدت زمان کوتاهی به فعالیتهای روزمره خود بازگشتهاند. همچنین طبق دادههای این مطالعه، تنها حدود ۱۰ تا ۱۲ درصد بیماران نیاز به مداخلات درمانی مجدد یا جراحی باز پیدا کردند که بیانگر اثربخشی بالای این روش کمتهاجمی است.
موفقیت جراحی لیزری دیسک به عوامل متعددی از جمله شدت فتق دیسک، تجربه جراح و رعایت مراقبتهای پس از جراحی بستگی دارد. مطالعات کلینیکی نشان میدهند که نرخ موفقیت این روش بین ۷۰ تا ۹۰ درصد است، به این معنا که اکثر بیماران کاهش قابلتوجهی در درد و بهبود کیفیت زندگی را تجربه میکنند. به نقل از دکتر کیوان ماجد، متخصص جراحی ستون فقرات، «جراحی لیزری دیسک زمانی که بهدرستی برای بیماران مناسب انجام شود، میتواند تحولی در درمان دردهای مزمن کمر ایجاد کند» (منبع: مصاحبه با مجله پزشکی ایران، ۱۴۰۳).
برای مثال، بیماری ۳۸ ساله که به دلیل فتق دیسک از انجام فعالیتهای ورزشی محروم شده بود، پس از جراحی لیزری طی سه ماه به تمرینات سبک بازگشت. این نتایج نشاندهنده تأثیر قابلتوجه این روش در بهبود عملکرد بیماران است.
هرچند عوارض جراحی لیزری دیسک کمر نادر است، اما آگاهی از آنها برای تصمیمگیری آگاهانه ضروری است. عوارض احتمالی شامل عفونت محل تزریق، خونریزی جزئی، آسیب به عصب یا عود فتق دیسک است. مطالعات نشان میدهند که نرخ عوارض این روش کمتر از ۱٪ است، بهویژه زمانی که توسط بهترین جراح دیسک کمر در مراکز مجهز انجام شود.
بهعنوان مثال، در یکی از موارد بالینی، بیماری به دلیل عدم رعایت محدودیتهای حرکتی پس از جراحی دچار عود فتق دیسک شد، اما با درمان مکمل و فیزیوتراپی بهبود یافت. انتخاب جراح مجرب و رعایت پروتکلهای پس از جراحی میتواند این خطرات را به حداقل برساند.
مراقبت بعد از جراحی لیزری دیسک نقش مهمی در بهبودی کامل و پیشگیری از عوارض دارد. بیماران باید دستورالعملهای جراح را بهدقت دنبال کنند. برخی از مهمترین مراقبتها عبارتاند از:
تجربه شخصی من بهعنوان متخصص نشان داده که بیمارانی که فیزیوتراپی را بهطور منظم دنبال میکنند، معمولاً سریعتر به فعالیتهای روزمره بازمیگردند. برای مثال، بیماری که به توصیههای فیزیوتراپی پایبند بود، طی ۶ هفته توانست به کار دفتری خود بازگردد.
انتخاب بهترین جراح دیسک کمر و مرکز درمانی مجهز تأثیر مستقیمی بر موفقیت جراحی دارد. جراحان با تجربه و دارای گواهینامههای معتبر، مانند اعضای انجمن جراحی ستون فقرات، میتوانند با استفاده از تجهیزات پیشرفته، نتایج بهتری ارائه دهند. بیماران باید به رزومه جراح، تعداد جراحیهای انجامشده و نظرات بیماران قبلی توجه کنند.
برای مثال، بیماری که جراحی خود را در مرکزی با تجهیزات پیشرفته انجام داد، نهتنها بهبودی سریعتری داشت، بلکه از عوارض احتمالی نیز در امان ماند. تحقیق درباره اعتبار مرکز درمانی و جراح، سرمایهگذاری برای سلامتی شماست.
بسیاری از بیماران سؤالاتی درباره این روش دارند. در ادامه به برخی از رایجترین پرسشها پاسخ میدهیم:
این پاسخها بر اساس شواهد علمی و تجربه بالینی ارائه شدهاند تا بیماران بتوانند با اطمینان تصمیم بگیرند.
