یوتیلیتاریانیسم یکی از مکاتب اخلاقی مهم است که معیار درستیا نادرست بودن یک عمل را نتیجه و پیامد آن میداند. بر اساس این فلسفه، کاری درست است که بیشترین خوشی یا منفعت را برای بیشترین افراد ایجاد کند و کاری نادرست است اگر باعث رنج یا ضرر بیشتر شود.
این نظریه ابتدا توسط جرمی بنتام مطرح شد و بعداً جان استوارت میل بر کیفیت خوشی نیز تأکید کرد؛ یعنی نه تنها کمیت خوشی، بلکه ارزش و کیفیت آن نیز اهمیت دارد.
مثال: تصور کنید یک مدیر مدرسه باید تصمیم بگیرد که بودجه محدود خود را صرف چه چیزی کند. او میتواند آن بودجه را فقط برای بهبود یک کلاس عالی صرف کند یا آن را طوری تقسیم کند که تمام کلاسها کمی بهتر شوند. یوتیلیتاریانیسم میگوید تصمیم درست آن است که با همان بودجه بیشترین تعداد دانشآموزان از بهبود شرایط بهرهمند شوند، حتی اگر برخی کلاسها بیشترین پیشرفت را نداشته باشند.
به طور خلاصه، یوتیلیتاریانیسم فلسفهای عملی است که رفاه و خوشی جمعی را اولویت میدهد و برای تصمیمگیریهای اخلاقی بر پیامدهای عمل تمرکز میکند.
