تو متن قبلی اشاره‌ای به کتاب "مسائل فلسفه" اثر برتراند راسل کردم. کتاب شامل چند مسئله مهم فلسفیه، اکثرا معرف‌شناسی هستش و به برخی مسائل متافیزیکی و فلسفه زبانی هم می‌پردازه. فقط فهرستش رو ببینید، پشماتون می‌ریزه. خوندنش هیچ پیشنیازی نمی‌خواد و برای فرد مبتدی عالیه.
راسل واقعا قلم خوبی داره و جاولبه که نوبل ادبیات هم گرفته. متن کتاب فوق‌العاده روون و ساده‌است، و ترجیحا اینگلیسی‌اش رو بخونید، من اینگلیسی خوندم و نمی‌دونم کدوم ترجمه خوبه ولی منوچهر بزرگمهر، یکی از پیشگامان فلسفه تحلیلی تو ایران، ترجمه‌اش کرده که نمی‌دونم چجوریه، ولی کلا به ترجمه فارسی آثار فلسفی خوشبین نیستم.
کتاب به شدت انسجام داره. راسل در طول فصول مختلف سعی می‌کنه نظام معرفت‌شناختی‌اش رو بنا کنه و قدم به قدم پیش می‌آد. اول از یه شک دکارتی طور شروع می‌کنه. می‌گه ببینید، یه میز جلوی منه. میز از زوایای مختلف و در نورهای مختلف رنگش متفاوت دیده می‌شه، شکلش از نقاط مختلف اتاق که می‌بینیم فرق می‌کنه، نتیجتا اون چیزی که ما از میز می‌بینیم دقیقا نمی‌تونه خود ویژگی میز باشه... و بعد سوال می‌کنه که کلا از کجا معلوم میز یا کلا ماده‌ای هست، و همه اینا ایده‌ها و تصورات ذهن نیستن؟ و در ادامه راهشو کلا از دکارت جدا می‌کنه و سعی می‌کنه به روش خودش نشون بده میز و کلا ماده مستقل از ما وجود داره، و بعدش سعی می‌کنه بگه که ماده چیه و چجوریه و چه خواصی داره، با ایده‌آلیسم (ورژن بارکلی) درگیر می‌شه و از نوعی رئالیسم دفاع می‌کنه. بعدش سعی می‌کنه توجیه معرفتی برای اصول کلی و قوانین منطقی یا علمی پیدا کنه و نه فقط وجود میز و صندلی، و برای همین به مسئله استقراء می‌پردازه. برای این که استقراء رو توجیه کنه استدلال می‌کنه که استقراء خودش یه اصل کلی‌ه و نیاز به توجیه داره و خودش هم نمی‌تونه خودشو توجیه کنه، برای همین به دانش پیشین متوصل می‌شه و تو یه فصل می‌پردازه به این که دانش پیشین یا غیرتجربی چجوری اصلا ممکنه، بعد می‌ره سراغ مُثُل افلاطونی و دانش ما از مثل افلاطونی... و همین جور قدم به قدم پیش می‌آد و معرفت‌شناسی‌اش رو می‌سازه و به مسائل جاولبی می‌پردازه. خودم اگه بودم شاید چند تا مسئله از فلسفه دین، اخلاق یا ذهن هم می‌پرداختم، ولی خب انسجام کتاب به هم می‌ریزه و اینقد تمیز مثل دومینو درنمی‌آد.
چه مبتدی هستید و چه شاخ فلسفه، کتاب راسل رو حتما بخونید، خالی از لطف نیست :) آشنایی با معرفت‌شناسی و آرا یه فیلسوف درجه یک خیعلی می‌تونه مفید باشه. کتاب راسل ارزشمنده، چون واقعا راسل مسئله‌محور و مستدل پیش می‌ره و نه فرد محور، و مسائلش به هم مرتبط هستن. راسل به افراد مختلف، از افلاطون تا کانت ارجاع می‌ده، ولی فقط وقتی که بخواد از محتوای تولید شده توسط اینها استفاده کنه. درباره افراد داستان نمی‌گه و پروژه کلی‌اش براش مهم هست. با این حال این مواجهه کاملا مسئله‌محور شاید کار رو برای کسی که می‌خواد فلسفه رو شروع کنه سخت باشه، نتیجتا باز هم می‌گم اول یه کتابی صرفا جهت آشنایی مثل دنیای سوفی یا سرگذشت فلسفه برایان مگی خونده بشه و بعد مسائل فلسفه راسل به نظرم بهتره. بعدش چی؟ خب من مثل بسیاری از دوستان نیستم که پروژه ناممکن خوندن به ترتیب تاریخی از پیشاسقراطیان و افلاطون تا ارسطو و قرون وسطا و بعد هم مدرنیته و معاصر رو پیشنهاد بدم :) فکر نکنم کسی از پس این پروژه بربیاد و نیاز هم نیست. از فردی که می‌خواد قدم بعد از "مسائل فلسفه" رو بدونه، می‌پرسم خیلی خب، تا حالا که دو تا کتاب خوندی، کدوم مسائل برات دغدغه شد و جذابیت پیدا کرد؟ و بر اساس اون دغدغه کتاب‌ها و آثار مربوط بهش رو پیدا می‌کنیم.
