بیراه نیست اگر جنگ ستارگان رو محبوبترین سری علمی-تخیلی تاریخ سینما بدونیم، گرچه ممکنه به سلیقه ایرانیا نخوره. جنگ ستارگان تو این ژانر، خاصه، تا حدی چون از اولین و نوآورانهترین فیلمهای این ژانره. اما این تمام ماجرا نیست...
کلا داستان جنگ ستارگان، داستان مبارزه گروههای کوچک چریکی و شورشی علیه یک امپراطوری نظامیه، با کشتیهای فضایی گنده و سیارههای سیاهکُش و سلاح کشتار جمعی، و داستان پیروزی این چریکهاست که با دستِ خالی تجهیزات باعظمت امپراتوری رو در هم میشکنن. عجیبه که این مجموعه ساخته ایالات متحدهست و نه آمریکای جنوبی.
اما جنگ ستارگان بخاطر این چیزا هم فقط خاص نیست. فراوون داریم، و این خصلت علمی-تخیلیهاست، فیلمهای پرزرق و برقِ آیندهنگرانه که کلی انفجار و سفینه فضایی و جنگهای حماسی و باشکوه دارن، اما در جایگاه جنگ ستارگان نیستن. مجموعه بخاطر به تصویر کشیدن رویاهای آیندهنگرانه بشر به این جایگاه نرسیده، بلکه یه چیز خاص و استثنائی داره، فراتر از انفجارها و شکوهِ تکنولوژی و فضاپیماهاش.
این مجموعه خاصه چون ترکیبیه از جو آیندهنگرانه و پرتکنولوژی فضایی، و یک روحِ عرفانی متعلق به جهان قدیم. شخصیتهای خوب و بد اصلی مجموعه، به ترتیب جِدایها و سیثها نامیده میشن، اینها فقط اسباببازیهای لیزری باحال ندارن، بلکه عرفای منزویای هستن با ردا و عبا و تواناییهای خاص.
در دنیای جنگ ستارگان یه واقعیت ماورالطبیعی به نام نیرو یا "The Force" وجود داره، نیرویی اسرارآمیز و ناشناخته که جدایها و سیثها با کنترلش میتونن اشیاء رو جابجا کنن، ذهنها رو تسخیر کنن، با مردگان صحبت کنن و دریافتهایی داشته باشن که کسی نمیتونه داشته باشه. جدایهای جوان مدتها تمرین میکنن و ریاضت میکشن تا بر نیرو مسلط شن و ازش استفاده کنن و باهاش متحد شن، و کل داستان جدال این دو گروهه که از وجوه خوب و بدِ نیرو بر علیه هم استفاده میکنن.
این عنصر به مجموعه چیزی بیش از همه فیلمهای معمول علمی-تخیلی میده. وجهه عرفانی و ماورایی فیلم بهش تنوع و چیزی فراتر از زرق و برق معمول میده. در جنگ ستارگان تکنولوژی هست، در ظاهر جهانی آیندهنگرانه هست، اما روح داستان، ریشه در قدیم داره، اکثر صحنههای فیلم درباره بادیهنشینها و بیابانگردها و روستاییهاییه که سفینه فضایی هم دارن و باقیماندههای کشتیهای امپراتوری رو اوراق میکنن و میفروشن. و دینِ مشترک جدایها و سیثها، که در تمام مجموعه موردِ شکِ مردم عادیه، و نیرویی ماورایی که فقط این دو گروه حس و ازش استفاده میکنن. همین ترکیبِ جهانِ قدیم و جدید و عجایبِ کهن و عظمت آیندهست که جهان ستارگان رو آنچه هست میکنه.
پینوشت: دنیای Star Wars واقعا غنی و متنوعه. 9 فیلم اصلی و 2 فیلم spin-off و یه سریال ازش ساخته شده، و کم کم داره ایدههاش تکراری و خز میشه، امیدوارم دیگه خعلی نسازن...
پ.ن2: جهان ممکنی وجود دارد که جهانِ جنگ ستارگانه؟ :")))))
امیرعلی ابراهیمزاده