برای کسانی که با این لفظ آشنا نیستن، اتیستیک به فردی میگن که دچار وضعیتی عصبی-رفتاری شده که اسمش اتیسمه. اما اتیسم دقیقا چیه؟ خب، جواب دادن به این سوال میتونه خیلی سخت باشه، چون چیز های زیادی میتونه اتیسم باشه. الان از این وضعیت به عنوان اختلال عملکرد طیف اوتیسم یاد میشه، به خاطر گوناگونی و تفاوت نشانه‌ها. پس اتیسم شکل‌های متفاوتی داره و یه جورایی شبیه به اثر انگشت میمونه، یعنی نشانه‌های هرکس ممکنه با نشانه‌های بقیه‌ی افراد اتیستیک متفاوت باشه.
سه نشانه‌ی اساسی وجود داره که تقریبا در تمام شکل ها و گونه‌های اتیسم دیده میشه:
چالش تعاملات اجتماعی، پاسخ دهی انحرافی و مشکل در برقراری ارتباط. اختلال عملکرد شناختی و عدم حساسیت یا حساسیت زیاد نسبت به محرکی مشخص مثل نور، صدا، بو، مزه و لمس. تمایل به انجام رفتارهای تکراری در طول شبانه روز. این ممکنه شامل قدم زدن، تکان دادن سر، ضربه زدن با دست ها و چیزهایی مثل این باشه.
مثلا ممکه شما از فردی که اتیسم داره بشنوید: من تا حالا توی محافل اجتماعی احساس راحتی نکردم. من با دوستام بیرون نمیرم و قرار نمیذارم که جایی جمع بشیم حتی اگه هیچ کار دیگه ای نداشته باشم که انجام بدم و معمولا حس میکنم به جمع تعلق ندارم و توی اجتماعات دچار هراس میشم.
توی ارزیابی اینکه چقدر ممکنه حرف‌ها یا رفتارشون از نظر روانی روی دیگران تاثیر بگذاره مشکل دارن. به این معروفن که خیلی رک و بی پرده حرف می زنن، اما از طرفی کاملا صادقانه میگن که اصلا نمی فهمن چرا حرف‌هاشون میتونه به دیگران آسیب بزنه. بعضی از اونها ممکنه به صحبت‌های شما هیچ واکنشی نشون ندن. گاهی نمیتونن معنی پشت بعضی مکالمات رو متوجه بشن. برای مثال، اگه کسی ازش بخواد که بین صندلی‌ها یه جا هم برای اون بگیره، صندلی رو برمیداره و میپرسه که کجا ببرمش.
از زمان بچگی، خیلی تمایل دارن به اینکه سر رو به اطراف تکون بدن، یا رفتارهای کلیشه‌ای مشابه. این آرومشون میکنه.
بیاید بریم سراغ چند حقیقت در مورد اتیسم. تحقیقات نشون میدن از هر 60 نفر، احتمالا یک نفر اتیسم داره. ریسک ابتلای پسرها 55 بار بیشتر از دختر هاست. یه سوال سریع: فکر میکنید فراوانی بیشتر اتیسم در مردها ربطی به جنسیتشون داره، یا اگه بخوایم دقیق‌تر بگیم به کروموزوم Y؟ چیزی که باعث اتیسم میشه هنوز ناشناخته‌ست. باور‌ها بر اینه که ترکیبی از عوامل ژنتیکی، طبیعی و روانی در اون سهیم هستن.
اتیسم به طور گسترده تقسیم شده به سه گونه ی اصلی:
اتیسم کلاسیک یا اتیسم کانر: اغلب به اتیسم شدید گفته میشه، این بیشتر گونه های اتیسم با عملکرد پایین رو پوشش میده. در این مورد، فرد اتیستیک همون نشانه ها و عوارض مشابه رو اما با شدت بیشتر تجربه میکنه، همراه با اختلالات رشدی جدی، بهره هوشی پایین، ادراک محدود، کلام محدود، رفتارهای مخالف اصول اجتماعی و عقب افتادگی ذهنی در موارد شدیدتر.
سندرم آسپرگر که بهش اتیسم با عملکرد بالا هم میگن به شکلی نشانه های اصلی رو داره اما با شدتی کمتر. پس کسانی که این نوع از اتیسم مبتلا هستن شانس خوبی برای یه زندگی نرمال دارن. سندرم آسپرگر به همراهی با بهره هوشی بالاتر شناخته میشه. افرادی که ممکنه توی برخی رفتارهای روزمره ی زندگی کند عمل کنن، اما توی چیزهای دیگه ای که ممکنه برای افراد باهوش هم سخت باشه فوق العاده باشن. این عملکرد عالی اگر بخوام چند تاش رو نام ببرم ممکنه توی دشواری های علمی، هنر، ریاضی و موسیقی باشه. میتونید کسی رو تصور کنید که دو بار توی SAT بالاترین رتبه رو آورده اما نمیتونه به درستی دوچرخه سواری کنه و توی راحت ترین تکالیف گیج میشه، مثل باز کردن درهای کشیدنی یا هل دادنی؟
نوع سوم هم به اختلال فراگیر رشدی یا اتیسم Atypical شناخته میشه. این معمولا با انحرافات جامعه شناسانه و رفتارشناسانه همبستگی داره و نوع کمتر مطالعه شده ی اتیسمه.
#ترجمه
