دانشمندان می گویند هر روز به طور میانگین 35000 بار مشغول تصمیم گیری هستیم. درست است که بخش زیادی از این تصمیم ها به صورت اتوماتیک انجام میشود اما در برخی موضوعات نیاز به صرف زمان بیشتری برای تصمیم گیری داریم.
جالب است بدانید انیشتین تعداد زیادی کت طوسی داشت. میدانید چرا؟ او نمی خواست قسمتی از انرژی ذهن خود صرف تصمیم گیری درباره لباس پوشیدن کند و بخشی از توانایی ذهنی امروزش را از دست بدهد.
آنتونی رابینز جمله ی زیبایی دارد:
در لحظات تصمیم گیری است که سرنوشت تو شکل میگیرد.
در این مقاله به شما خواهم گفت تصمیم گیری چیست، با اهمیت تصمیم گیری آشنا خواهید شد، خواهید دید ساز و کار آن چگونه است و چه راهکار ها و ابزارهایی برای تصمیم گیری وجود دارد.
به این مثال ها دقت کنید:
همه اینها نمونه هایی از تصمیم گیری هستند همه ما درگیر آنها هستیم اما ممکن است برای هر کسی متفاوت باشد. یافته های علمی بیانگر این است که ما در تصمیم گیری از آنچه فکر میکنیم، ضعیف تر عمل میکنیم.
یکی از تعریف های تصمیم گیری:
تصمیم گیری یعنی بسته به ارزش ها و ترجیحات، گزینه های جایگزین را شناسایی و انتخاب کنیم.
در تصمیم گیری، گزینه ها مشخص هستند و ما با کمک گرفتن از دانش تصمیم گیری و ابزارهای خودمان، تلاش میکنیم بهترین گزینه را انتخاب کنیم.
تصمیم های کوچک: تصمیم هایی که به اندازه یک روز یا کمی بیشتر در زندگی ما تاثیر دارند. بهتر است زمان زیادی را صرف اینگونه تصمیم ها نکنیم. میتوانیم از تصمیم های کوچک چشم پوشی کنیم و سریع تصمیم بگیریم.
تصمیم های متوسط: تاثیر این تصمیم ها، حداکثر یک سال یا چند ماه در زندگی ما قابل مشاهده است.
تصمیم های بزرگ: این تصمیم ها فقط چند بار در سال اتفاق می افتد و باید با ابزار های تصمیم گیری و توجه بالا در انتخاب آن ها دقت کنیم.
انتخاب شغل، ازدواج، آوردن فرزند، راه اندازی کسب و کار و اهداف بلند مدتی که برای خودمان مشخص میکنیم، می توانند تصمیم های بزرگ زندگی ما باشند.
یکی از مهمترین تصمیم های من در زندگی ام، یادگیری برنامه نویسی بود. "چطور برنامه نویسی رو سریع یاد بگیرم؟ | برنامه نویسی و مهارت" را میتوانید مطالعه کنید.
یکی از مهمترین ویژگی های رهبران و مدیران کسب و کار های بزرگ، مهارت گرفتن بهترین تصمیم ممکن است. این توانایی که در سریع ترین زمان ممکن، بتوانند یک تصمیم کم هزینه و سودآور بگیرند.
قبل تر به این موضوع اشاره شد که انیشتین چند دست کت طوسی داشت و فقط همان را می پوشید. برخی دیگر از بزرگان و مدیران نیز همین رویه را در پیش گرفته اند. استیو جابز هم فقط یک دست لباس مشخص می پوشید. لباس مشکی یقه اسکی، شلوار جین مشکی و اسنیکر نیوبالانس! از یک طرف این استایل را به امضای خود تبدیل کرده بود از طرفی باعث شده بود تا توجه خود را در صرف موضوعات مهم تر کند. باراک اوباما نیز همین کار را انجام میدهد.
یکی از مهمترین کارهایی که هر روز باید انجام دهید، اولویت بندی کارهاست. برای اینکه به مهمترین کارها برسید، باید کارهای مهم را دور بیندازید. کسانی که ضعف تصمیم گیری داشته باشند، نمیتوانند کارها را ارزش گذاری کنند و دوست دارند همه کارها را انجام دهند.
استیو جابز میگوید:
همانقدر که که به کارهای با ارزشی که انجام داده ام افتخار میکنم، همانقدر هم به کارهای با ارزشی که انجام نداده ام افتخار میکنم. برای نوآوری باید به هزاران چیز نه بگویید.
وظیفه مغز رشد و پیشرفت نیست. مغز ما به گونه ای طراحی شده تا ما را از خطرات حفظ کند. یکی از خطراتی که بقای ما را تهدید میکند، از دست دادن انرژی است. مغز ما تلاش میکند تا با بهانه های مختلف ما را از انجام کارهای مفید مثل ورزش کردن، مطالعه کردن، شروع فعالیت شغلی جدید و ... دور کند. زیرا این کارها انرژی زیادی میخواهد و این برای مغز ما یعنی: بقا به خطر افتاده است.
احساسات بد مثل نا امیدی و اضطراب و بیقراری و همچنین افکار بد روی تصمیم های ما تاثیر میگذارد و ممکن است در نهایت باعث شود تصمیم بگیریم بیخیال انجام آن کار شویم. این در صورتی اتفاق می افتد که به مهارت تصمیم گیری، مجهز نباشیم.
اگر میخواهید به ذهن تان فرصت استراحت و بازسازی مجدد بدهید تا بتوانید بهتر تصمیم بگیرید، مقاله "چطور استراحت کنیم؟ + روش صحیح استراحت کردن" را میتوانید مطالعه کنید.
حال که به خوبی با مهارت تصمیم گیری آشنا شدیم و اهمیت آن را شناختیم، زمان است تا راهکار هایی را یاد بگیریم که به ما بگوید چگونه بهترین تصمیم را بگیریم.
برای اینکه یک تصمیم درست و موثر بگیرید این پنج گام را لازم است طی کنید.
قدم اول: هدفتان را مشخص کنید. یکی از مهمترین و موثرترین اقدام ها برای تصمیم گیری بهتر، این است که به اهداف مان نگاهی بیندازیم.
قدم دوم: برای این که بتوانید گزینه های خود را بسنجید، شروع به جمع آوری اطلاعات کنید.
قدم سوم: به عواقب هر تصمیم نگاه کنید.
قدم چهارم: تصمیم تان را بگیرید.
قدم پنجم: تصمیم تان را ارزیابی کنید و بازخورد بگیرید.
بدون داشتن حد و مرز در زندگی، تبدیل می شویم به عروسک خیمه شب بازی دیگران. در مواقع دشواری که قدرت تصمیم گیری ما پایین می آید اجازه می دهیم دیگران برای ما تصمیم بگیرند و احساس درماندگی خواهیم کرد. وقتی چارچوب مشخصی داشته باشیم، دیگر نیازی نیست تصمیم بگیریم، در واقع از قبل تصمیم گرفته ایم و رفتار قاطعانه تری خواهیم داشت.
تعامل با دوستان: اگر در روابطتان بدون چارچوب باشید، اجازه میدهید دوستان تان در تصمیم هایتان اثرگذاری داشته باشند و این ممکن است در بلند مدت آسیب زننده باشد. اگر دوستی به شما سیگار تعارف کرد، چه میکنید؟ اگر هنوز تصمیم مشخصی نگرفته اید، همین الان دست به کار شوید. ارزش هایتان را بررسی کنید و تصمیم تان را مکتوب کنید.
تعامل با تکنولوژی: بخش بسیار زیادی از زندگی ما در تعامل با تکنولوژی است و باید تصمیم بگیریم که میخواهیم تکنولوژی در خدمت ما باشد یا ما برده تکنولوژی باشیم. اگر حد و مرز مشخصی در تعامل با تکنولوژی نداشته باشید، تکنولوژی به خوبی میداند که چگونه توجه تان را به خودش جذب کند.
تعامل با خانواده: وقتی از قبل چارچوب تان با خانواده را مشخص کرده باشید، می توانید تصمیم های خیلی سریع تر و مناسب تری بگیرید. همین الان بنویسید که خانواده اجازه ورود به کدام بخش های زندگی تان را ندارند یا تا چه حد می توانند اجازه داشته باشند. نکته: این حد و مرز ها نباید شما را به آدم خشک و نچسب تبدیل کند بلکه قرار است روابط خانوادگی شما را بهبود ببخشد.
روابط عاشقانه: روابط عاشقانه یکی از مهمترین بخش های زندگی هر کسی است و لازم است تعامل درست را یاد بگیریم. آیا حق دارم احساسات خودم را داشته باشیم؟ تا چه اندازه اجازه شوخی های جنسی باید وجود داشته باشد؟ چقدر باید برای همسرم زمان بگذارم؟ همه اینها نیاز به چارچوب و حد و مرز دارد.
یکی از بهترین روش های تصمیم گیری، ارزیابی مزایا و معایب هر تصمیم است. یک جدول میکشیم، یک طرف مزایا و طرف دیگر معایب را با سیستم ارزش گذاری خودمان (خودمان، نه دیگران) تصمیم ها را نمره دهی میکنیم. این روش کمک میکند با خودمان شفاف تر شویم و مهمتر از همه اینکه معایب هر تصمیم را هم بپذیریم. یعنی مثبت نگری و خوش بینی زیادی را کنار گذاشته و عاقلانه تر تصمیم بگیریم.
به بخش پایانی و جمع بندی مقاله رسیده ایم و حالا زمان آن رسیده که به زندگی تان نگاهی بیندازید. ببینید مهمترین ملاک های تصمیم گیری شما چیست؟ ممکن است احساسات در تصمیم گیری تان نقش داشته باشد سبب شود از شرایط استرس زا دوری کنید. ممکن است وضعیت مالی در تصمیم گیری شما نقش داشته باشد و همین فرایند تصمیم گیری را برایتان دشوار کرده باشد و ده ها مورد دیگر که نسبت به آن ها آگاهی نداریم. توجه به همین موضوع میتواند شما را بسیار رشد دهد و نقاطی که در آن نیاز به رشد و پیشرفت احساس میشود را شفاف تر سازد.
در این مقاله تلاش کردیم تا حد امکان با قدرت تصمیم گیری آشنا شویم. فهمیدیم تصمیم گیری چیست و چه انواعی دارد. اهمیت تصمیم گیری را گفتیم و این که مدیران موفق تا چه حد از این مهارت استفاده میکنند. در آخر هم راهکارهای تصمیم گیری بهتر را گفتیم.
حالا نوبت شماست که از تکنیک های تصمیم گیری در زندگی تان استفاده کنید و زندگی بهتری را تجربه کنید.
