آیا تا به‌حال برای شما اتفاق افتاده‌است که یک محصول را به خاطر طراحی بسته بندی جذابش بخرید؟ زمانی که در حال مقایسه بین دو محصول با قیمت و کارکرد مشابه هستید، چقدر طراحی بسته بندی آنها برای شما اهمیت دارد؟ با اینکه ما همواره سعی می‌کنیم محصولات را از ظاهرشان قضاوت نکنیم، اما بسته بندی و نمای محصولات در تصمیم‌گیری ما نقش بسیار تعیین کننده‌ای دارد.
طراحی بسته بندی (Packaging Design)، یعنی ساخت یک بخش خارجی برای محصولات. طراح بسته بندی، با استفاده از عناصری مانند رنگ، شکل، متن، مواد و بافت این بخش خارجی را ایجاد می‌کند. بسته بندی امروزه کاربرد‌های بسیار زیادی پیدا کرده‌است؛ از تبلیغات و برندینگ گرفته، تا استفاده‌های ثانویه‌ی پس از مصرف. در حالی‌که در گذشته هدف آن صرفا محافظت از کالای اصلی بوده‌است. یک بسته‌بندی در صورتی که نتواند از محصول خود به خوبی محافظت کند، بسته‌بندی موفقی نخواهد بود، زیرا فروش خوبی نخواهد داشت.
بسته بندی محصولات کارکرد‌های متفاوتی دارد؛ می‌تواند ابزاری برای روایت یک داستان و ارتباط بهتر با مشتری باشد. همچنین بسته‌بندی یک تجربه احساسی برای مخاطبانش به همراه دارد؛ می‌تواند حواس مختلف کاربران؛ همچو لامسه، بویایی و گاها چشایی را درگیر کند تا تجربه‌ای جذاب و دلنشین برای او رقم بزند.
وظایف اصلی بسته‌بندی، به شرح زیر هستند:
حتی برای افراد بسیار منطقی، همیشه یک جنبه احساسی برای خرید وجود دارد. بسیاری از مردم از میزانی که احساساتشان باعث خرید، به ویژه خریدهای ناگهانی می‌شود، آگاه نیستند. از سوی دیگر، طراحان بسته بندی، به خوبی از این تمایل به تصمیم گیری خرید عاطفی آگاه هستند و از آن برای هدایت طراحی استفاده می‌کنند.
هنگامی که مصرف کنندگان با مجموعه‌ای از انتخاب‌ها در فروشگاه مواجه می‌شوند، عامل اصلی در تصمیم گیری آنها بسته بندی محصول است. بسیاری از خریداران، محصولی را انتخاب می‌کنند که توجه آنها را جلب کند. طراحی بسته بندی برای جذابیت و برجسته شدن محصول شما نسبت به رقبا اهمیت زیادی دارد. پس از اینکه مصرف کنندگان کالایی را از قفسه بیرون می‌آورند، اغلب برچسب را می‌خوانند تا مطمئن شوند که محصول مناسب آنهاست. به این ترتیب، اطلاعاتی که روی بسته بندی خود قرار می‌دهید، نقش مهمی در فرآیندهای تصمیم‌گیری مشتریان ایفا می‌کند.
اگر بسته بندی شما با کیفیت باشد، مشتریان به احتمال زیاد برند و محصولات شما را با کیفیت می‌دانند. به ویژه مهم است که بسته بندی از محصولات شما محافظت کند. اگر اینطور نباشد، به نظر مشتریان می‌رسد که به اندازه کافی به محصول و مشتریان خود اهمیت نمی‌دهید.
بسته بندی ابزاری برای افزایش آگاهی از برند است. شما میتوانید لوگو و سایر عناصر برند خود را به صورت برجسته روی بسته بندی نمایش دهید؛ آنگونه که خود بسته عنصری از برند شما باشد. وقتی مشتریان بسته‌بندی شما را در فروشگاه می‌بینند، از برند شما آگاه می‌شوند و در خرید بعدی، برند شما را به‌یاد می‌آورند.
بسته بندی حتی می‌تواند یک ابزار بازاریابی آنلاین موثر باشد. مشتریان ممکن است تصاویری از بسته بندی زیبا و منحصر به فرد را در رسانه‌های اجتماعی به اشتراک بگذارند، که به افزایش آگاهی از برند شما کمک می‌کند و به عنوان تبلیغی برای محصول شما عمل می‌کند.
۱. جمع‌آوری اطلاعات کلی
در این بخش طراح بسته بندی، با جمع‌آوری اطلاعات جزئی‌تر، شمای کلی بسته بندی را مشخص می‌کند. اطلاعات مورد نیاز به چند بخش زیر تقسیم می‌شوند:
2. انتخاب نوع مناسب بسته بندی
فارغ از سه سطح کلی بسته بندی، بسته‌بندی‌ها انواع جزئی‌تری دارند. مانند قوطی‌های فلزی، جعبه‌های مقوایی و موارد دیگری که طراح باید بین آنها انتخاب کند.
اگر محصولی که قرار است به فروش برسد، مایع است، طبیعتا انتخاب‌های طراح محدودتر می‌شود. البته که محدودیت نباید باعث از بین رفتن خلاقیت او شود. فرض کنید تمام تولیدکنندگان، آن را در قوطی‌های کنسروی کوچک به بازار عرضه می‌کنند. در صورتی که طراح، محصول را به نوعی دیگر ارائه دهد، از طرفی باعث تمایز آن محصول از دیگر رقبا می‌شود و از طرف دیگر چون که مشتریان تن ماهی، همگی به قوطی های کوچک کنسری عادت کرده اند و این احتمال وجود دارد که آن محصول جدید و متمایز، دیده نشود.
همچنین بودجه‌ای که برای پروژه در نظر گرفته شده‌است، بسیار تعیین کننده‌است و بر اساس آن انتخاب‌های بسته‌بندی محدودتر می‌شوند.
3. ایده‌پردازی
پس از انتخاب نوع بسته بندی مناسب، طراح شروع به ایده پردازی می‌کند. این کار به صورت دو بعدی روی کاغذ یا در نرم‌افزارهایی مانند فتوشاپ، ایلاستریتور و کورل و یا بصورت سه‌بعدی در نرم‌افزارهایی مانند راینو و سالیدورکس انجام می‌شود. بخش ایده‌پردازی دو بعدی در برخی پروژه‌ها بیشتر مربوط به طراحی گرافیک می‌شود.
4. تدوین معماری اطلاعات
طراح بوسیله‌ی معماری اطلاعات، داده‌ها را دسته‌بندی و اولویت‌بندی می‌کند. ممکن است طراح عکس‌های بسیار جذابی از محصول در اختیار داشته باشد، شعار برند بسیار به یادماندنی باشد و یک تصویرسازی حرفه‌ای هم باشد. اما طراح باید مهمترین ویژگی بسته‌بندی را انتخاب و روی آن تاکید کند.
شکل 5- طراحی ظرف مایع لباسشویی واش لند در استودیو ایکاس
5. ارزیابی طراحی بسته بندی
بسته بندی طراحی شده را از جنبه‌های زیر باید ارزیابی کرد و از آن مطمئن شد. در صورت نیاز به تغییر و بازگشت به مراحل قبل، ارزیابی مجددا از تمامی جنبه‌های زیر بررسی خواهد شد.
- وضوح: آیا بسته‌بندی طراحی شده، به وضوح ماهیت محصول را انتقال می‌دهد؟ وقتی خریدار به بسته‌بندی نگاه می‌کند، متوجه می‌شود چه محصولی داخل آن قرار گرفته‌است؟
- صداقت: آیا طراحی بسته‌بندی صادقانه است؟ یکی از بدترین ویژگی‌هایی که یک بسته‌بندی می‌توان داشته باشد، فریبنده بودن و اغراق در نشان دادن محصول است.
- بسته‌بندی در حالت سه بعدی: بسته‌بندی در حالت سه بعدی چطور دیده می‌شود؟ طراحان معمولا برای ارزیابی بسته‌بندی در محیط سه‌بعدی از ماک‌آپ‌های مجازی یا فیزیکی و گاها پروتوتایپ‌ها استفاده می‌کنند.
- بسته بندی در قفسه فروشگاه: طراح باید تصمیم بگیرد که کدام بخش از بسته‌بندی او قرار است دیده شود و مهمترین اطلاعات را روی آن قرار دهد.
- قابل گسترش بودن: طراحی بسته‌بندی باید قابل گسترش و تطبیق پذیر باشد، به صورتی که هویت خود را از دست ندهد و بتوان در آینده، آن را به محصولات مشابه یا مرتبط از همان برند گسترش داد.
- قابلیت استفاده مجدد: بسته‌بندی، پس از آنکه محصول مصرف شد به زباله تبدیل می‌شود؟ یا کاربرد دیگری برای آن در نظر گرفته شده‌است.
طراحی بسته بندی به راحتی می‌تواند باعث افزایش فروش، رضایت کاربران و موفقیت برند شود. تنها کافیست نیاز‌ها و محدودیت‌های اصلی و واقعی پروژه، کاربران و بازار شناخته و به بهترین نحوه در طراحی به کار گرفته شود. همکاری با طراحان بسته بندی که می‌توانند طرح‌ها و راه‌حل‌هایی را برای کمک به برجسته شدن محصولات شما ارائه دهند، بسیار مهم است. در صورتی که نیازمند استفاده از خدمات طراحی بسته بندی برای عرضه بهتر و قوی ت رمحصولتان به بازار را دارید میتوانید از خدمات طراحی بسته بندی ایکاس استفاده کنید. تیم طراحی بسته بندی استودیوی ایکاس با تجربه کافی و شناخت مواد، دانش گرافیک، آگاهی از روش‌های تولید، شناخت کاربران و جامعه‌ی هدف و آگاهی از نکات فنی چاپ می‌تواند برند شما را در بازار متمایز کند و در نتیجه موجب موفقیت شرکت و برند شما در بازار شود. برای مشاهده نمونه کارها و دریافت مشاوره میتوانید از وبسایت شرکت طراحی بسته بندی ایکاس بازدید بفرمایید.
