یک زمین بزرگ و پهناور را در نظر بگیرید، اکنون آن را زیر تقریباً ۲ مایل (۳ کیلومتر) یخ تصور کنید. این تصویر دقیقاً همان منظره‌ای است که در اوج آخرین عصر یخبندان ایجاد شد.
در ۲٫۶ میلیون سال گذشته (یا آنچه به نام دوره کواترنر معروف است)، این سیاره بیش از ۵۰ عصر یخبندان را پشت سر گذاشته است. اما سوال اینجاست که چه چیزی باعث می‌شود تا به طور دوره‌ای یخبندان و یخچال‌های طبیعی گسترش یابند؟
عصر یخبندان توسط مجموعه‌ای از عوامل پیچیده و به هم پیوسته هدایت می‌شود که شامل موقعیت زمین در منظومه شمسی و تأثیرات درونی مانند سطح دی اکسید کربن است. دانشمندان هنوز در تلاشند تا درک کنند که چگونه این سیستم کار می‌کند، خصوصاً به دلیل اینکه تغییرات آب و هوایی که بشر در آن دست داشته ممکن است این چرخه را به طور دائم شکسته باشد.
از چند قرن پیش دانشمندان شروع به شناخت نکات مربوط به یخ‌های عمیق گذشته کرده‌اند. در اواسط قرن نوزدهم، طبیعت شناس سوئیسی-آمریکایی لوئیس آگاسیز، علائمی را که یخچال‌های طبیعی بر روی زمین به جا گذاشته بودند، مانند سنگ‌های غول‌پیکر خارج از محدوده طبیعی، معروف به مورینس، مستند ساخت که گمان می کرد یخچال‌های طبیعی باستانی از مسافت‌های طولانی آنها را حمل کرده و تحت فشار قرار داده بودند.
دانشمندان تا اواخر قرن نوزدهم چهار دوره یخبندان را کشف کرده بودند. با این حال، چند دهه بعد، محققان فهمیدند که این دوره‌های سرد منظم‌تر و به تعداد بیشتری بوده است. پیشرفت بزرگ در فهم دوره‌های عصر یخبندان در دهه ۱۹۴۰ اتفاق افتاد، هنگامی که میلوتین میلانکوویچ اخترشناس صربستانی آنچه را به عنوان چرخه‌های میلانکوویچ معروف شد؛ پیشنهاد داد. این چرخه درباره حرکت زمین است که از این حرکت برای توضیح تغییرات آب و هوا استفاده می‌کرد و هنوز هم در مجامع علمی اعتبار دارد.
مارك ماسلین؛ استاد دیرینه شناسی دانشكده دانشگاه لندن، در توضیح نظریه میلانكوویچ گفته است: میلانكوویچ سه چرخش مدار زمین با توجه به موقعیت خورشید را تشریح كرد. این عوامل تعیین می‌کنند که چقدر تابش خورشیدی (به عبارت دیگر گرما) به سیاره می‌رسد.
البته میلانکوویچ مشخص کرد که این شرایط مداری برای انتقال به عصر یخبندان، به تنهایی کافی نیستند. علت اصلی عصر یخبندان تغییرات اساسی در سیستم آب و هواست؛ که عوامل دیگری هم در آن موثرند.
تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که سطح گازهای گلخانه‌ای در جو نقش مهمی دارد. تولید گازهای گلخانه‌ای ناشی از سوخت‌ها و فعالیت بشر، احتمالاً شروع عصر یخبندان بعدی را تا ۱۰۰۰۰۰ سال سرکوب کرده است.
هانس یواخیم شلنهاوبر، یکی از محققان بزرگ، در این رابطه گفته است که: «عصر یخبندان، محیط زیست کنونی جهانی را به وجود آورده و از این طریق باعث توسعه تمدن بشری شده است.»
شاید این حرف کمی شما را متعجب کند اما بهتر است بدانید که ما خاک حاصلخیز، یخچال‌های طبیعی و رودخانه‌های خود را مدیون آخرین عصر یخبندان هستیم. با سوختن سوخت‌های فسیلی توسط بشر و گرمتر شدن زمین گویی ما آینده خود را می‌سوزانیم و نابود می‌کنیم.
منبع: بدون عصر یخبندان جدید باید با زمین خداحافظی کرد!
