لارنس کُلبِرگ هم جز همان چندین و چند میلیون انسان‌های عجیب و غریب این دنیای بی سر و صاحب است که هم روانشناس بود و هم آخرین فصل نمایش زندگی خودش را با خودکشی تمام کرد. وقتی نام کلبرگ می‌آید حتما نظریه رشد اخلاقی آن نیز مطرح می‌شود. اگر از تعریف و پرداختن به مراحل 6 گانه رشد اخلاقی بگذریم، داستان معمایی که پایه اولیه آن بوده، بسیار جذاب است. این دستان از این قرار می‌باشد :
« خانمی به دلیل نوع خاصی از سرطان نزدیک به مرگ بود. نوع خاصی از دارو وجود داشت که پزشکان فکر می‌کردند ممکن است منجر به نجات وی شود. این دارو نوع خاصی از رادیوم بود که داروسازی در همان شهر آن را کشف کرده بود. هزینه ساخت دارو گران بود ولی داروساز ده برابر هزینه‌ای را که برای تولید آن انجام داده بود را مطالبه می‌کرد. وی ۲۰۰ دلار برای رادیوم خرج کرده بود ولی برای یک دوز مختصر از دارو ۲۰۰۰ دلار مطالبه می‌کرد. همسر خانم مبتلا به بیماری -آقای هینز- به هر کس که می‌شناخت برای تهیه پول مراجعه کرد ولی تنها موفق به تهیه ۱۰۰۰ دلار شد که نصف مبلغ مورد نیاز بود. او به داروساز گفت که همسرش در حال مرگ است و از او درخواست کرد که یا دارو را به او ارزانتر بفروشد یا به وی اجازه دهد که بقیه پول را بعداً بدهد. اما داروساز به او گفت: "نه، من دارو را کشف کرده‌ام و می‌خواهم از آن پول کسب کنم." در نتیجه هینز ناامید شد و با زور وارد مغازه داروساز شد تا دارو را برای همسرش به سرقت ببرد. آیا هینز باید با زور وارد آزمایشگاه می‌شد تا دارو را برای همسرش سرقت کند؟ اگر بله چرا و اگر نه چرا؟ »
کلبرگ این داستان را در یک جامعه آماری کوچک مطرح کرد و بر اساس اطلاعات بدست آمده و البته با نگاهی بر نظریه رشد اخلاقی کودکان ژان پیاژه، مراحل شش گانه رشد اخلاقی خود را مطرح کرد. اما مهم‌ترین نکته درباره این نظریه و این داستان چیست ؟
نکته مهم درباره داستانی که ایشان مطرح کردند سطح و نوع استدلالی است که هر شخص نسبت به داستان آقای هینز نشان می‌دهد. جواب شما به این ماجرا ممکن است با رویکرد مثبت یا منفی باشد، اما نکته مهم نوع استدلالی است که برای رسیدن به این قضاوت بکار می‌بردید؛ این دقیقا همان چیزی است که باعث رشد اخلاقی شما می‌شود...
* نکته : مرحله ششم یا والاترین رشد در این نظریه یعنی : استدلال مبتنی بر اصول جهان‌شمول اخلاقی و در نظر گرفتن ارزش‌های مطلق نظیر حرمت زندگی انسان‌ها
* پ.ن : تنها افراد کمی همانند گاندی و مارتین لوترگینک به مرحله ششم رشد اخلاقی رسیده‌اند.
