کمبود عزت نفس از عوامل مهمی است که به شدت زندگی هر فردی را تحت تاثیر خود قرار می دهد .طبق مطالعات مشاور قبل از ازدواج اگر بخواهیم زندگی فرد را از همان ابتدا بررسی کنیم خواهیم دید که دوران کودکی نقش مهمی را در زندگی آتی فرد ایفا می کند . در صورتی که والدین بتوانند در پرورش و تربیت فرزند خود به شکل موثری برخورد کنند می توانند در داشتن زندگی فردی او در آینده اثر مثبتی بگذارند اما در صورتی که نتوانند به شکل موثری در تربیت فرزند خود تلاش کنند آن ها را با مشکلاتی در رابطه با زندگی فردی ، اجتماعی ، زناشویی و ... او رو به رو خواهند کرد.
مورد اصلی سلامت جسمی و روانی عزت نفس است و بیزاری از خود منجر به کاهش میزان سلامتی و عملکرد مطلوب افراد می شود . بیزاری از خود باعث افسردگی ، اضطراب ، علایم استرس ، بیماری های روان تنی ، خصومت ، خشم بیش از حد و بی اعتمادی نسبت به دیگران و رقابت جویی نا سالم ، ورور به رابطه های مملو از سوء استفاده و ناراحتی ، استعمال الکل و مواد مخدر ، اختلال در غذا خوردن ، ارتباطات ضعیف مثل ارتباط بدون اعتماد به نفس و رفتار های پرخاشگرانه ، تدافعی ، منتقدانه و طعنه آمیز ، بی بندو باری ، وابستگی ، حساس بودن به انتقاد ، تمایل به حفظ ظاهر برای جلب توجه دیگران ، اضطراب اجتماعی ، عملکرد و دستاورد های ضعیف شغلی یا تحصیلی ، دغدغه های بیش از حد درباره ی مشکلات و نگرانی بیش از حد از جایگاه فعلی خود است.
عزت نفس در نوجوانان چگونه ایجاد می شود؟
بر اساس مطالعات مرکز مشاوره خانواده عزت نفس به عنوان مقیاسی از حس ارزشمندی می باشد و زمانی ایجاد خواهد شد که نوجوان از سوی والدین ، همسالان ، معلمین و ... مورد تایید و احترام قرار گیرد . اگر از همان دوران کودکی تایید و احترام در خانواده باشد فرد در دوران نوجوانی می تواند عزت نفس مناسب را داشته باشد . دختران نوجوان نسبت به پسران نوجوان در حفظ عزت نفس مشکلات بیشتری دارند و والدین باید به آن توجه کنند.
عزت نفس در کودکان چگونه ایجاد می شود؟
طبق نظر مشاور قبل از ازدواج امنیت احساسی ، شالوده ای است که عزت نفس کودک بر آن بنا می شود . ساخت عزت نفس با درک ، اعمال و گفتار شما صورت می گیرد . وقتی خودتان به توانمندی کودکتان ایمان داشته باشید می توانید او را به داشتن ایمان نسبت به خودش تشویق نمایید.
کودکان با عزت نفس بالا چگونه هستند ؟
خوش حال هستند و بی ارزشی ، احساس گناه و فشار و استرس کمتری دارند و توانایی دوست یابی دارند می توانند دوستی خود را حفظ کنند ، از چالش ها لذت می برند و خود را لایق احترام و بر آورده شدن نیاز های اولیه شان مانند غذا ، سر پناه ، عشق و .. می دانند . نقاط ضعف و قوی خود را می دانند و می توانند از نظر فیزیکی و احساسی از خود مراقبت کنند بر اساس نظر روانشناس کودک مرکز مشاوره ازدواج خوب در آینده می توانند تحصیلات خود را ادامه داده و به پایان برسانند و شغل مناسب را پیدا کنند و همچنین به احتمال کمی دچار مشکلات سلامتی و روانی مانند افسردگی و اضطراب می شوند و ارتباط آن ها با همسر و فرزندان نیز مناسب خواهد بود
عزت نفس و راه های تقویت آن چیست ؟
طبق مطالعات مرکز مشاوره خانواده داشتن عزت نفس تا حد زیادی به والدین فرد مرتبط است . کودکانی که عزت نفس مطلوبی دارند ، دارای والدینی با الگوی عزت نفس مناسب هستند . این والدین همیشه به فرزندان خود عشق می ورزند و به زندگی آن ها ابراز علاقه می کنند و با تشویق برای آن ها فرصت کافی در نظر می گیرند . این والدین بر اساس معیار های خوب ، انتظارات معقول ، استوار و همرا با حمایت و تشویق دارند . و سبک تربیتی آن ها به معنای احترام به عقاید و فردیت کودک است .
عزت نفس بر اساس سلامت جسمانی ، عواطف ، ظاهر و روابط دچار نوسان می شود و این نشان می دهد که امکان تغییر پذیری و بهبود عزت نفس وجود دارد. افراد ممکن است که خودشان نتوانند عزت نفس لازم را ایجاد کند و با همان عزت نفس کم به بزرگسالی برسند زیرا که ممکن است نتوانند راه های موثر برای کنترل افکار و باور های خود را تشخیص دهند به شیوه موثری متخصصان در این زمینه نیز می تواند راهنمایی های لازم را در جهت افزایش عزت نفس در نوجوانان و جوانان را بیان کند . باور های منفی لایه زیرین تفکر هستند و ما آن ها را مطلق در نظر می گیریم و می توانند درباره موارد خودمان ، دنیا و دیگران باشند .این باور های منفی می توانند به قدری عمیق باشند که نتوانیم به آن ها پی ببریم و این بر عزت نفس تاثیر زیادی می گذارد. کنترل و وقوف بر باور ها و فکر ها بسیار دشوار به نظر می رسند اما اگر افراد از فعالیت ها و تمرین های مناسب کنترل آن ها را آموزش ببینند و آن ها را در طول زندگی خود اجرا کنند می توانند عزت نفس خود را به درجه مطلوبی برسانند.