تمام قسمتها:تمام قسمتها:
بررسی مزرعهی بیتکوین رفسنجان - قسمت ۱: معرفی
بررسی مزرعهی بیتکوین رفسنجان - قسمت ۲: مصرف برق و گاز
بررسی مزرعهی بیتکوین رفسنجان - قسمت ۳: قتصاد و درآمدزایی
بررسی مزرعهی بیتکوین رفسنجان - قسمت ۱+۳: اشتغالزایی
بررسی مزرعهی بیتکوین رفسنجان - قسمت ۴: جمع بندی و منابع
خلاصه: این فارم در زمان تاسیس بیست و دومین مزرعهی بزرگ دنیا از لحاظ مصرف برق بوده است. مصرف برق این مجموعه برابر ۱۸۰ مگاوات هست و برای تامین این میزان برق، ماهانه چیزی حدود ۳۹ میلیون متر مکعب گاز در نیروگاه سوزانده میشود. این مصرف برق برابر هست با اینکه هر خانوار ایرانی یک لامپ ۷ وات در خانهی خود رو در تمام طول شبانهروز روشن نگه دارد.
در جواز تاسیس این مجموعه، مقدار ۱۵ مگاوات برای مصرف برق عنوان شده ولی طبق ویدیوهای معرفی این پروژه توسط پیمانکاران چینی، این پروژه در دو فاز پیاده شده. فاز اول چهار سولهی آبی رنگ در نقشه با ظرفیت ۱۰ هزار دستگاه ماینر و توان ۱۵ مگاوات، و فاز دوم شش سولهی قرمز رنگ با ظرفیت ۶۰هزار دستگاه. در اکثر قریب به اتفاق منابع اطلاعات، ظرفیت هر دو فاز پروژه در مجموع بین ۱۷۵ الی ۱۸۰ مگاوات اعلام شده.
این فارم برق خودش رو از مجموعهی پست برقی که در نزدیکی اون قرار گرفته تامین میکنه. این پست برق به شبکهی برق سراسری ایران متصل هست و از خطوط فشارقوی که رفنسجان رو به "نیروگاهسیکل ترکیبی کرمان" و "نیروگاه مس سرچشمه" متصل میکنه تغذیه میشه.
منبع تصویر نقشه: نقشهی OSM. برق موجود در این خطوط فشارقوی، ۲۳۰ کیلو ولت (معادل ۲۳۰ هزار ولت) هست که در مجموعهی پست برق ابتدا توسط ترانسفورماتورهای تبدیل به برق با ولتاژ ۳۳ کیلوولت و سه فاز تبدیل میشه. این برق توسط یک خط از پست برق به اتاقک توضیع فارم ارسال میشه و از اونجا توسط شش تابلوی توضیع به فاز یک و توسط تعداد نامشخصی تابلوبرق توضیعبه فاز ۲ ارسال میشه. سپس توسط ترانسهای قدرت به ۴۰۰ ولت تبدیل میشه و بین ماینرها تقسیم میشه.
در ویدیوهایی که توسط پیمانکار چینی تهییه شده (لینک) اعلام شده معادل مقدار ۵۰۰ مگاوات ظرفیت در مجموعهی پست برق کنار این مجموعه بصورت رزرو برای این فارم در نظر گرفته شده است.
پتانسیل مصرف برق این مجموعه برابر ۱۸۰ مگاوات اعلام شده. که از طریق خطوط ۲۳۰ کیلوولت سراسری ایران تغذیه میشود. برای ۵۰۰ مگاوات اضافهتر نیز پیشبینی انجام شده.
این بخش برای توضیح بیشتر در مورد عدد ۱۸۰ مگاوات هست. برای مقایسه یک لامپ حبابی صد وات رو در نظر میگیریم. کماکانی که این لامپ روشن هست و برق رو به نور و گرما تبدیل میکنه، معادل ۱۰۰ وات برق معادل یک دهم کیلووات (هر کیلو وات برابر ۱۰۰۰ وات است) مصرف میکنه. مبلغی که ما برای مصرف برق روی قبض پرداخت میکنیم تنها بر اساس کیلووات نیست. بلکه بر اساس کیلو وات ساعت هست. یعنی فرضا اگر این لامپ ۱۰۰ واتی رو ما یک ساعت روشن بگذاریم، باید بهای یک ساعت رو پرداخت کنیم. با ضرب این دو عدد، یعنی یک دهم کیلووات و یک ساعت عدد یک دهم کیلووات در ساعت به دست میاد. اگر ما این لامپ رو به مدت ده ساعت روشن بزاریم، مصرف برق اون برابر خواهد شد با:
0.1 kW * 10 h = 1kWh
هر مگاوات برابر با ۱۰۰۰ کیلو وات و هر کیلو وات برابر با ۱۰۰۰ وات هست. یعنی هر مگاوات برابر ۱۰۰۰۰۰۰ وات (یک میلیون وات) خواهد بود.
عدد ۱۸۰ مگاوات یعنی کماکانی که این فارم با ظرفیت کامل روشن باشه و کار کنه، معادل ۱۸۰ میلیون وات برق مصرف میکنه.
حالا برای مثال این لامپ الایدی رو در نظر بگیرید.
معمولا ما در خانههامون از این لامپ استفاده میکنیم. توان نامی این لامپ برابر ۷ وات هست. میخواهیم ببینیم ۱۸۰ مگاوات چند برابر هفت وات هست:
180'000'000 W / 7 W = 25'714'285
یعنی مصرف برق این فارم تقریبا برابری میکنه با مصرف برق حدود ۲۶ میلیون لامپ ۷ وات بصورت همزمان.
طبق اعداد منتشر شده تعداد کل خانوارهای ایرانی حدود ۲۶ میلیون خانوار هست.
مصرف برقی که این مجموعه در هر لحظه به شبکهی برق تحمیل میکنه، با حالتی که هر خانوار ایرانی یک لامپ اضافی ۷ وات در خونهی خودش روشن نگه داره یکی هست.
برای تامین برق این مجموعه در نیروگاه گاز استفاده میشه. در ادامه سعی میکنم مقدار گاز مورد استفاده برای مهیا کردن ۱۸۰ مگاوات برق رو حساب کنم.
در هر متر مکعب گاز طبیعی چیزی در حدود ۳۸ مگاژول انرژی وجود داره (لینک به منبع) و این مقدار انرژی، میتونه یک مصرف کنندهی ۱۰ کیلو واتی رو به مدت حدودی ۱ ساعت تامین کنه. البته نیزوگاه گازی بازدهی حدود ۳۳ دردصدی داره و بعلاوه حدود ۸ الی ۱۵ درصد برق نیز در خطوط توضیع اتلاف میشه. یعنی عدد مدت زمان واقعی برابر یک سوم یک ساعت هست. یعنی ۲۰ دقیقه
از لحاظ تئوری هر ژول انرژی معادل یک وات در ثانیه هست. یعنی ۲۰۰ ژول برابر ۲۰۰ وات در ثانیه یا به عبارت دیگر، ۲۰۰ ژول انرژی معادل با مصرف ۲۰۰ وات در عرض ۱ ثانیه هست. به زبان ساده تر، یک لامپ یک وات در هر ثانیه یک ژول انرژی مصرف میکنه و طبیعتا در هر ساعت معادل ۳۶۰۰ ژول انرژی مصرف میکنه (هر ساعت ۳۶۰۰ ثانیه است) .
خوب گفتیم انرژی موجود در هر متر مکعب گاز حدودا برابر با 10kWh هست. اگر راندمان و اتلاف شبکه توضیع رو هم در نظر بگیریم این عدد یک سوم خواهد شد. یعنی حدود 3.33kWh. برای یافتن میزان گازی که برای تامین ۱۸۰ مگاوات به مدت یک ساعت لازمه:
180 MW / 3.33 kW = 54'054
پس برای تامین ۱۸۰ مگاوات در هر ساعت حدود ۵۴ هزار متر مکعب گاز لازمه. با ضرب این عدد در تعداد ساعات در روز و تعداد روزها در ماه عددی تقریبا معادل ۳۹ میلیون متر مکعب بدست میاد.
پس یعنی برای تامین برق این فارم به مدت یک ماه، نیاز هست چیزی حدود ۳۹ میلیون متر مکعب گاز سوزانده بشه.
دقت داشته باشید این اعداد چندان دور از تصور نیستند. بعنوان مثال نیروگاه مس سرچشمه با توان نامی 125مگاوات، طبق آمار رسمی روزانه حدود 720هزار متر مکعب گاز میسورزاند (معادل ماهانه 22 میلیون متر مکعب). و همچنین باز هم طبق آمار رسمی نیروگاه سیکل ترکیبی کرمان، راندمانی معادل ۳۱ درصد داشته است.
برای تامین برق ۱۸۰ مگاواتی این فارم، ماهانه در حدود ۳۹ میلیون متر مکعب گاز طبیعی در نیروگاه باید سوزانده شود.
