بیشتر استارتاپهای موفق ایرانی مشابه نمونههای موفق جهانی خودشون (کلون شده) هستند و در قابلیتها، روش درآمدی، استراتژی ورود به بازار و طراحی محصولاتشون از اونها الگو گرفتن. ما هم قصد اینو داشتیم تا یکی از همین ایدهها رو در ایران پیاده سازی کنیم و مدتی از زندگیمون سر محصولی گذاشتیم که درسته موفق نشد، ولی توی این مدت تجربههای خوبی در زمینه تحقیق بدست اووردم که در این مقاله خواستم با شما هم به اشتراک بذارم تا شاید به کارتون بیاد و ضررش کمتر شه. اولین قدم برای شروع، پژوهش، وارد شدن به مرحله واگرایی و کسب اطلاعات بیشتر از استارتاپی که میخواید کلون کنید به نحوهایه. ابزارهایی زیادی برای جمعآوری داده وجود دارن و در ادامه سعی میکنم چندتاشون رو و کاربردی که واسم داشتن رو بگم.
برای شروع الگوبرداری اول باید شرکتهای هدف رو پیدا کنید و تا میتونید بشناسینشون و این پلتفرم شروع خوبیه. سایت کرانچبیس یه دایرکتوری کامل برای شرکتهای نوپا و سازمانهاست. در این پلتفرم میتونید اطلاعاتی مانند حوزه فعالیت شرکت، راندهای سرمایه گذاری، تعداد پرسنل، اسم و مشخصات بنیانگذاران، اخبار مرتبط در رسانه ها، استارتاپهایی که خریداری کرده و... رو پیدا کنید. من هروقت میخوام از بزرگان یک صنعت اطلاعاتی بدست بیارم اسم صنعت رو در این سایت سرچ میکنم تا به بازیگران اصلیش برسم.
پیگیری سایتهای خبری در زمینه استارتاپی مثل Techcrunch میتونه دید و اطلاعات خیلی خوبی از نمونههای موفق در سرتاسر دنیا بهمون بده، پیگیری اکوسیستمهای کشورهای در حال توسعه که شرایطی نزدیکتر به ایران دارن هم میتونه کمک کنه. سایت inc42 که رسانه خبری استارتاپهای هنده رو توصیه میکنم.
این سایت آرشیو حجیمی از اینترنت رو ذخیره و به اشتراک میزاره. شما با وارد کردن دامنه مورد نظر میتونید ببینید که صفحه این سایت در سالهای گذشته چجوری بوده و تغییرات استراتژیکش در طول زمان رو دنبال کنید. به عنوان مثال اگه نمیدونید که پکیجهای سرویستون رو چگونه و با چه ساختاری به فروش بزارید با دنبال کردن رفتار سایت هدف در گذشته میتونید متوجه شید این سایت هنگام شروع یه استراتژی هایی برای مدل درآمد و عرضه سرویس و رودمپ محصول داشته و ازش الهام بگیرید.
به کمک این افزونه میتونید اطلاعاتی مانند تخمین تعداد بازدید ماهیانه یک سایت، نرخ فرار، مدت زمان حضور کاربران و ... را از دامنه مورد نظرتون بگیرید. ولی یکی از کاربردیترین چیزی که برای کلون کردن یک سایت مورد نیازه دونستن اینه که ترافیک این سایت از چه سورسهایی (جستجو در گوگل، دایرکت، شبکههای اجتماعی،...) تامین میشه و چه سایتهایی بهش ریفر میکنن و ازش ریفر میگیرند. این برای شناسایی کانالهای اصلی مارکتینگ کسبوکار مورد نظر و شبکهای که ازش داره تغذیه میشه میتونه کمک کنه.این نکات رو میتونید از تبهای Sources و Referrals در افزونه similarweb دربیارید. ولی کلا عددهایی که این ابزار بهتون میده مخصوصا رنک سایت تقریبیه و دقیق نیست.
این ابزار سایت مخاطب خاص رو آنالیز میکنه و خیلی از فریمورکها، تکنولوژیهای استفاده شده در اون سایت رو تشخیص میده.
این پلتفرمها در انتخاب نرمافزار به کسبوکارها کمک میکنن. اگه سایت هدف شما B2B باشه و محصولی میخواید ارائه بدید مورد نیاز کسبوکارها باشه بررسی سایت مورد نظر در Capterra و Softwareadvice رو شدیدا توصیه میکنم. تحلیل و نظرات کاربران رو بخونید، قیمتها و قابلیتها رو چک کنید، دغدغه و احتیاج و انتقاد افراد و نقاط تمایز سایت هدف نسبت به رقیبانش رو دربیارید. نسخه بدون روتوش سایت هدف از دل همین کامنتها و تحلیلها هویدا میشه!
شما تا به اینجا فقط نمونه راهحل های موفق رو پیدا کردیم. ایدههایی که در جاهای دیگه جواب داده و شاید اینجا هم جواب بده. ولی برای اینکه متوجه شیم آیا این محصولات متناسب با نیاز کاربران هست باید اول راجع بهشون شناخت پیدا کنیم. محصولات مرتبط با هوشمندسازی خانه در خیلی از کشورها جزو کالای پرفروشه ولی آیا کاربر ایرانی که هزینه انرژی واسش انقدر پایینه که با شوفاژ روشن پنجره رو باز میکنه، میاد بابت دماسنج هوشمندی که هدفش مصرف بهینه انرژیه پول بده؟ User Research یا کاربرپژوهی فازی از دیزاینه که کمک میکنه تا رفتار، انگیزه و نیاز کاربرتون رو بشناسید تا محصولی رو طراحی کنید که مشتری داشته باشه. کاربرپژوهی شامل متدهای گوناگون کمی و کیفی مانند مشاهده، مصاحبه حضوری (Depth Interview)، نظرسنجی (Survey)، طراحی پرسونا (Persona)، کارت سورتینگ (Card Sorting)، نقشه سفر مشتری (Customer Journey Map) و... میشه که هر کدام برای خودشون دنیاییه. کاربرپژوهی ریسک آزمون و خطای شما رو کاهش میده و میتونه هزینه و وقت و انرژی افرادی که چندین ماه صرف پروژهای میکنن که هیچکسی ازش استفاده نمیکنه رو نجات بده. تحقیق کاربری همچنان باعث اکتشاف فرصتهای جدیدی در بازار میشه که پیش از این از وجودشون بی اطلاع بودید. در بازاری که هر روز به تعداد رقیبان اضافه میشه دیزاین بین شما و سایرین تمایز ایجاد میکنه!
ممنون که تا اینجا اومدید، به نظر من تا کسی خودشو زندگیشو نتونه بسازه، کسبوکاری هم نسازه بهتره. امیدوارم شما هم از فوتکنندههای این حباب دات آی آر نباشید. راه ارتباطی با من erfan.aryanmanesh@gmail.com , تجربه و نکتهای در این زمینه داشتید در قسمت نظرات با بقیه به اشتراک بزارید.
سایر نوشتههای من در ویرگول: