ابتدا بخشنامه‌ی بالا رو بخونید.
خلاصه‌اش اینکه تغییر رشته از سطوح بالاتر به پایین‌تر بسیار راحته (که مواردی که باهاش موافقت نشده بسیار کمه) و به سطوح بالاتر بسیار سخت.
خب اینا براساس چی انتخاب شدن؟ در نگاه افراد خارج از فضای آموزشی (خصوصا پیشادانشگاهی) شاید اولین گزینه کاربرد، فضای کار یا هر چیز به غایت تخیلی دیگه باشه. ولی اگه تجربه‌ی کمی در انتخاب رشته داشته باشید می‌بینید که رشته‌هایی که اقبال عمومی بهشون بیشتر هست در سطح بالاتری قرار داره. و این یعنی چی؟ یعنی اینکه رتبه‌های بالاتر بیشتر اون‌هارو انتخاب میکنند و اصطلاحاً زودتر پر میشه. (انشالله که از سر علاقه و استعداد انتخاب کردند و این همه تصمیم مشترک یه اتفاقه نه تأثیر احمقانه‌ی رسانه و فضای جامعه. وگرنه چرا باید این همه آدم رشته مکانیک رو انتخاب کنن در حالی که نمی‌تونن ده تا موقعیت شغلی براش نام ببرن یا چرا این همه آدم علوم کامپیوتر رو انتخاب میکنن ولی ریاضی رو نه؟ :| )
در تصویر زیر بالای هر رشته بالاترین رتبه‌ای (یعنی اخرین نفری که قبول شد) که در کنکور کارشناسی سال ۹۷ به نقل از سایت قلم‌چی (که لعنت بهش) رو نوشتم:
سمت چپ هم میانگین اون رتبه‌هاست. نتیجه اینکه از هر سطح به سطح بعدی میانگین رتبه‌ها تقریباً دوبرابر میشه. پس واقعاً این نظر اشتباه نیست: «ارزش رشته‌ها در تمامی سطوح علمی (مثل خود دانشگاه) و فرهنگی (مثل کف جامعه، مامان باباهای خودمون!) براساس رتبه‌ی کنکور تعیین میشه نه ارزش ذاتی رشته (اگه داشته باشه) و یا نه کاربردش (مثل بازار کار).» حتی خود اینکه خود رشته‌ها رو سطح بندی بکنیم هم از منظرهایی غلطه. یعنی چی دانشگاه می‌گه: من نمی‌ذارم رشته‌ات رو عوض کنی، بری دنبال علاقه‌ات یا اشتباهت رو جبران کنی چون تو یه رشته‌ی ضعیف‌تر رو قبلاً انتخاب کردی و رشته‌ای که میخوای بری خفن‌تره ؟
یه نتیجه‌ی پیرامونی (اثر جنبی) که این بخشنامه روی جامعه میذاره، چاق‌تر کردن موسسات کنکوری و افزایش گردش مالی پشت کنکور و استحکام بیشتر کنکوره. (که اون هم کلی بدبختی میاره من جمله دامن زدن به شکاف طبقاتی، از بین بردن آینده افراد و ... که همتون بهتر از من بلدینش) چجوری؟ وقتی دانشگاه میاد یه سد بزرگ جلوی تغییر رشته میذاره، داره همزمان دوتا کار می‌کنه:
- یکی اینکه داره ارزش کاذبی رو به رشته‌ها تزریق می‌کنه و برای کسایی که نمی‌دونن چه رشته‌ای می‌خوان بخونن، معیار اشتباه تعیین می‌کنه و چون هزینه‌ی جبران اشتباه زیاد میشه، اون افراد قبل از کنکور هزینه‌ی بیشتری میکنن که بعداً انتخاب درستی داشته باشند (که اون افراد هم دارن اشتباه می‌زنن، ولی موضوع این پست نیست) و منظورم از هزینه، دقیقاً پرداختن پول به مافیای کنکوره.
- دوم اینکه برای کسایی می‌دونن چی می‌خوان بخونن، خصوصاً اون‌هایی که علاقه‌مند به رشته‌های سطوح بالاتر باشن رقابت کاذبی پیدا میشه که باید در کنکور با کسانی مبارزه کنن که در تست زدن خفن‌ترند ولی براساس جَو دارن جای اون افراد رو پر میکنن (همون افراد دسته‌ی اول). پس این افراد هم میان و باز با هزینه کردن در چیزهای کنکوری سعی میکنن که رتبه‌ی بهتری کسب کنند. (که خود من قربانی همین سازوکار مریض شدم)
پ.ن: البته شاید این بحث رو مطرح کنید که اساساً این اشکال‌ها به خاطر سازوکار کنکور باشه. حق با شماست. ولی در شرایط فعلی با این جور بخش‌نامه‌ها، فقط داریم غول کنکور رو بزرگ‌تر و وحشی‌تر می‌کنیم به جای اینکه بیایم کوچیکش کنیم و راحت‌تر با چیز بهتری جایگزینش کنیم.
