سلام به همه پدر و مادر های عزیز
از صد ها سال قبل بزرگان ادب و هنر و فلاسفه داد سخن داده اند که برای تربیت فزرند خود چه کنیم و چه نکنیم و کاغذ ها سیاه کردند که اگر فلان کار یا بهمان کار کنیم فرزندمان خلف و سر براه می شود و آینده ای در خور و شایسته در انتظارش است اما هم من می دانم و هم شما پدر مادر عزیز که می دانم یکی از بزرگترین دغدغه های زندگی ات تربیت فرزند عزیز و دلبندت است و دوست داری جگر گوشه ات آینده ای غرور آفرین و تحسین برانگیز داشته باشد اما همانطور که فرزند بسیاری از بزرگان و ادیبان و پادشاهان با وجود اساتید فراوان و آموزش های فراوانی که دیده بودند ناخلف شدند فرزند من و شما هم از این قاعده مستثنی نخواهد بود .
حتما شنیده اید که فرزند حضرت آدم(َع) که خودش از پیامبران الهی بود و قابیل نام داشت برادرش هابیل را کشت یا فرزند نوح نبی(ع) که با بدکاران و بزهکاران نشست و برخاست کرد و عاقبت پیامبر بودن پدرش هم نتواست نجاتش دهد یا داستان فرزندان حضرت یعقوب (ع) که ده برادر بزرگتر برادر کوچکتر یوسف را به چاه انداختند و سپس او را به بردگی فروختند ؛ به قول دوستی آنها که پیامبر خدا بودند و علم غیب داشتند آخر و عاقبت تربیتشان شد آنچه نباید از پدر و مادر ما چه توقعی باید داشت.
خوب اگر می خواهید فرزندانتان به فهرست بلند بالای فرزندان پیامبران ، پادشاهان ، بزرگان ادب و دوست ، آشنا و همسایگان اضافه نشود که خود بهتر می دانید از نظر بی تربیتی و نااهلی زبانزد خاص و عام هستند و خودتان در آینده را در آینده ملامت نکنید و انگشت حسرت به دندان نگیرید چهار دانگ حواستان را به من بدهید و خوب و بادقت مقاله زیر را بخوانید.
همانطور که مقالات بسیاری در طول تاریخ نوشته شده که خوب زیستن چگونه است و همچنان پس از گذر سالها عمر و صد ها هزار کتاب و نوشته هنوز بشر نتوانسته راه درست زیستن را بیاموزد و همچنان مثنوی هزار من کاغذ است تربیت درست فرزند هم همین طور است و همچنان اندیشمندان و محققان و مخصوصا روان شناسان با وجود مطالعات بسیار نتوانسته اند راه و روش درست تربیت کردن فرزند را به من و شما پدر و مادر عزیز بیاموزند
باید بدانیم که تربیت بر 3 پایه و اصل استوار است :
1- ژنتیک یا ذات و سرشت کودک
2- محیط که کودک ما در آن رشد و نمو می کند
3- تلاش و کوشش پدر و مادر برای تربیت فرزند
1- ژنتیک
ژنتیک یعنی کلیه صفات و خصوصیات جسمی پدر و مادر به صورت نصف نصف به فرزند می رسد و انسان دارای 46 کروموزم است که حاوی یکصد هزار ژن می باشد و 23 کروموزوم از پدر و 23 کرموزوم از مادر به کودک به ارث می رسد یعنی از هر کدام 50 هزار ژن که با دانستن این مسئله دو خبر برای شما دارم یکی خوب و دیگری بد
خبر خوب اینکه با دانستن مسئله ژنتیک و دقت در آن می توانید پیش بینی درست و دقیق تری از رفتار فرزندتان داشته باشید چرا که همانطور که فیزیولوژی جسمی و اندام کودک شبیه به پدر و مادر است بسیاری از خلق و خو ها و رفتار کودک هم به پدر و مادر شبیه می شود پس پدر و مادر می تواند با دقت در رفتار های کودک و اخلاق های خوب و بد خود بسیار از رفتارهای کودک را پیش بینی کند ورفتار مناسب تری در مواجهه با اشتباهات کودک در پیش بگیرد
اما خبر بد این است که من پدر ومادر دخالتی در ژنتیک ندارم و نمی توانم کنترلی بر روی آن داشته باشم تا از به ارث رسیدن اخلاق و رفتار های بد خودم به فرزندم جلوگیری کنم پس برای تربیت نمی توان اصلا روش حسابی باز کرد.
2- محیط
متاسفانه محیط هم مانند ژنتیک در اختیار ما نیست و اکثر پدر و مادر ها در مقابل خطرات و منفعت های محیط بیرون از خانه یا رفتار افراطی در پیش می گیرند یا تفریطی .
تا زمانی که فرزند ما کودک است مشکل چندانی نداریم و کودک را می شود کنترل کرد اما به محض ورود فرزند دلبندمان به مدرسه و یا محیط هایی که والدین همراه فرزندشان نیستند نگرانی و اضطراب والدین هم شروع می شود و معمولا رفتار دو گانه ای در پیش می گیرند که کودک معنی اش را نمی فهمد و در دوران نوجوانی به صورت سرکشی و پرخاشگری بیشتر نمایان می شود؛ چون پدر و مادر بدون اینکه دلیل کارش را به فرزند توضیح دهد یا به کل به هیچ وجه اجازه معاشرت و رفت و‌آمد به صورت تنهایی به فرزندشان را نمی دهند و عین کنه به او می چسبند و هر جایی او رفت همراهی اش می کنند که باعث دلخوری و سرشکستگی فرزند مخصوصا در دوران نوجوانی می شود یا اینکه هیچ گونه نظارت و کنترلی بر رفت و آمد فرزند خود ندارند و او را کاملا آزاد و رها می گذارند که در هر دو مورد این تصمیمات صدمات بسیار زیادی به همراه خواهد داشت .
بهترین کار این است که من پدر و مادر محیط بیرون و آسیب ها و تهدید ها و فرصت ها ی آن را برای فرزندم بیان کنم و پس از هر بازگشت به خانه هم با بدست آوردن اعتماد فرزندم با او بنشینم و در مورد تجربه بیرون رفتنش صحبت کنم و بمانند یک شنونده فعال به حرف های او گوش کنم و راهنمایی اش کنم تا به مرور خطا و اشتباهش کمتر شود و من با خیالی آسوده تر شاهد بیرون رفتن فرزندم باشم .
3- تربیت پدر و مادر
تنها گزینه از این سه مورد بالا که کنترل شده تر در اختیار والدین است همان تربیت و روشهای تربیتی است که متاسفانه در اکثر مواقع کپی ناقصی از روشهای تربیتی والدین خودشان است که از پدر و مادرشان یاد گرفته اند و بر روی فرزندانشان اعمال می کنند غافل از اینکه در عصر دیجیتال تربیت نیاکان ما دیگر جوابگو نیست و اکثر پدر و مادر ها از عهده تربیت فرزندانشان بر نمی آیند و شاکی و گله مند هستند که فرزندانمان حرف ما را گوش نمی کنند
در مورد پدر و مادر های مسئولیت پذیر تر هم روش تربیتی خواندن کتاب ها و آموزشهای روانشناسان تربیتی است در کنار استفاده از تجربه دیگران که گر چه سودمند تر و مفید تر از روش اولی است اما آنهم متاسفانه اکثر مواقع بدلیل اینکه مطالب کتاب ها و مقاله ها قدیمی و مر بوط به روشهای تربیتی در سالهای گذشته است نه عصر دیجیتال کارایی چندانی ندارد و اکثر پدر و مادر ها را کلافه و سر در گم می کند.
خب روی سخنم با تو پدر مادر عزیزی است که دغدغه تربیت صحیح فرزندت را داری
همانطور که در ابتدای صحبتم عرض کردم اگر از انسانها در اقصی نقاط دنیا بپرسی که چگونه درست زندگی کنم یا چطور فرزندم را خوب تربیت کنم به تعداد انسانها راه و روش به شما توصیه می کنند علمی و غیر علمی که در اکثر مواقع هم نتیجه این روشها فاجعه بار است و دلیل بر این نمی شود چون یک نفر به این روش عمل کرده و موفق شده و زندگی خوب و فرزند صالحی پیدا کرده این نسخه برای زندگی من و تربیت فرزندم هم جواب دهد چون گفتیم ذات و ژنتیک انسانها و همینطور شرایط و امکاناتشان با هم بسیار متفاوت است
اما چنانچه از تک تک انسان های جهان سوال کنیم که چطور زندگی و رابطه خودو خانواده ام را به گند بکشم یا چطور فرزندم را بدبخت کنم تا هیچ آینده ای نداشته باشد جواب ها منطقی تر و محدود تر می شود و اکثرا پاسخ می دهندکه:
در صورت مصرف الکل ، مواد مخدر ، خیانت کردن ، عدم کار و تلاش برای امرار معاش ، عصبانیت و پر خاشگری ، دروغگویی و ... زندگی و رابطه ات را به گند می کشی و در صورت به گند کشیدن زندگی و رابطه ات با خانواده و فرزندانت آینده آنها هم تباه می کنی .
پس نتیجه می گیریم که برای حصول نتیجه و بدست آوردن چیزی که خواسته ماست خیلی از مواقع لازم نیست بر روی باید ها و کارهای درست و خوب متمرکز شویم و آنها را به فرزندمان یاد دهیم چه بسا با تمرکز بر روی نباید ها و کارهایی که ناشایست و بد هستند و دور کردن آنها از زندگی خود و خانواده مان جای کارهای خوب بازتر شده و بهتر نتیجه می گیریم پس دوست عزیز به جای اینکه صبح تا شب تلاش کنی که کارهای خوب را به فرزندت یاد دهی بهتر است کمی تامل کنی و ابتدا به او یاد دهی که کارهای بد و اشتباه که مشکل ساز است کدام است و چگونه از آنها دوری کند مطمئن باش با این روش فرزندت بهتر کارهای خوب را یاد خواهد گرفت .
روزی از میکل آنژ پرسیدند چگونه مجسمه تراشی می کنی و این چنین مجسمه های زیبایی از دل سنگ بیرون می آوری ؟ و او پاسخ داد من فقط سنگ های اضافی و زاید را از اطراف مجسمه دور می کنم و مجسمه خودش شروع به درخشیدن و عرض اندام می کند .
نکته آخر : بدان که برای تربیت فرزندت لازم نیست که تلاش مضاعفی به خرج دهی و او را تربیت کنی کافی است کارهای بد و ناروا را در حضور او انجام ندهی و به اصطلاح خودت را تربیت کن فرزند با دیدن و الگو برداری از پدر و مادر خودش به نحو احسن تربیت می شود.
اگر وقتی برای تربیت و شنیدن صحبت های فرزندتان ندارید لطف کنید ابتدا آموزش ببینید و سپس پدر و مادر شوید چرا که فرزند آیینه تمام نما و میراث دار شما پدر و مادر عزیز در زمان زنده بودن و پس از مرگ شماست .
نویسنده مقاله : ابراهیم اسکندری
ebrahimeskandari20@
