نفرین پرنده‌ها یا گنجشک‌ها حتماً به گوششتان آشناست. بزرگترین قحطی تاریخ کشور چین که حدود 45 میلیون نفر در آن دوره از دست رفتند. (از سال 1958)
طرحی که دولت چین اتفاقاً برای جلوگیری از قحطی صادر کرده بود، یعنی از بین بردن گنجشک‌ها برای ذخیره بیشتر گندم.
دولت در ازای تحویل گنجشک‌های مرده پاداش نقدی پرداخت می‌کرد.
روزهای به ظاهر خوشی که به کابوس تبدیل شد.
دو سال بعد تعداد پرنده‌ها (گنجشک‌ها) کاهش یافت و درنتیجه میزان محصول هم کاهش یافت.
مردم معتقد بودند که گنجشک‌ها آن‌ها را نفرین کرده‌اند.
عقایدی که خرافاتی بیش نبود، چون محققین با بررسی متوجه شدند که غذای اصلی گنجشک‌ها حشرات و ملخ‌ها هستند، نه گندم‌ها.
بنابراین با از بین بردن این چرخه طبیعی مشکل بزرگ‌تری نمودار شد. و ملخ و آفات باعث کاهش محصولات شدند.
حالا چی شد که یاد این داستان افتادم.
دیروز داشتم با عمه‌ام صحبت می‌کردم که گفت: «... از صبح تا حالا تو یه وجب باغچه بودم. یکم سبزی می‌کارم لیسه‌ها می‌خورند، الان چند باره قبل کاشت و بعد کاشت روی زمین دارو و سم می‌ریزم، اتفاقی نمی‌افته... می‌کارم... می‌خورند... دوباره می‌کارم ... . بارون آمده، خاک رطوبت داره، لیسه‌ها تخم‌ریزی کردند. زیر خاک پر از لیسه است. شب‌ها لیسه‌ها روی خاک می‌آیند... این فصل که می‌شود، تنها راه اینه که باید شب‌ها با چراغ موبایل دونه دونه پیداشون کنی و بکشی... با خنده می‌گه فصل لیسه‌کشی!»
راست می‌گفت، مامانم هم، چند سال پیش شب‌ها با چراغ قوه می‌رفت نیم‌ساعتی مشغول کشتن لیسه‌ها بود، تا به قول خودش کمی از سبزی‌ها را نجات دهد... حالا نمی‌دونم نفرین این لیسه‌ها هم می‌گیره یا نه؟! فکر کنم همین که چند بار باید یک سبزی را کاشت، خودش تنبیه این کار است... ولی بدون شوخی، برام سؤال شد که فایده این لیسه‌ها چیه؟ یکم سرچ کردم.
حالا فایده لیسه‌ها چی بود؟
لیسه‌ها قارچ، باکتری و مواد در حال پوسیدن را می‌خورند. یعنی به نوعی پاک‌بان خاک و محیط هستند. به طور طبیعی محیط را تمیز می‌کنند. ولی خب برگ‌های تازه از خاک بیرون آمده و خوشگل هم می‌خورند دیگه...
به طور کلی یک سری از باکتری و قارچ‌ها که روی سبزی‌ها و در خاک رشد می‌کنند با لیسه‌ها خورده می‌شوند.
حالا یکم هم از این برگ‌های تر و تازه را بخورند، بدون سبزیجات نمی‌مانیم...
شاید سهمشان از این چرخه است...
از این چرخه‌های طبیعی بسیار است، سیستم‌هایی طبیعی و حتی مصنوعی که اگر سعی شود یکی عده از مزاحم‌ها را از بین ببریم (فقط برای رسیدن به تمام منفعت یا به دست آورد چیزی بیش از سهممان)، بلاخره یک روزی در این سیستم پیچیده، جای خالی‌شان احساس می‌شود... جای خالی که با هیچ چیز دیگری نمی‌توان جایگزین کرد...
