در اولین جمعه آخرین زمستان قرن، صبحی ابری که بنظر دل انگیز میرسد آغاز میشود. پنجره را باز میکنم تا نفس عمیقی بکشم، باد سردی به صورتم می وزد، تاب نمیآورم و پنجره را میبندم. زمستان بر عکس پاییز تاخیر نداشته است. کوهها از دور دست سپید دیده میشوند. حالت تهوع و سردردی که بخاطر آلودگی هوا داشتم رفع شده، خوشحالم که باد میوزد. عصر برای عکاسی به پشت بام میروم سرعت باد منصرفم میکند، در خانه به بخاری پناه میبرم تا دستانم که گزگز میکنند، گرم شوند.
خبر را در شبکه های اجتماعی میخوانم، سقوط بهمن در کلکچال و آهار، کولاک برف در توچال و ارتفاعات دارآباد جمعه ای تلخ رقم زده است.
به سرمای کشنده کولاک و سرعت باد که تا 80 کیلومتر در ساعت اعلام شده فکر میکنم، حسی تلخ وجودم را فرا میگیرد. تصورم از گرفتار شدن در برف و سرما یخ زدگی و مرگ خاموشی است که با دیدن فیلمها در ذهنم نقش بسته است، با اینکه تصورم از یخ زدگی واقعی نیست اما از فکرش هم دچار وحشت میشوم.
طی روزهای بعد اخبار تکمیلی اعلام میکند که 12 کوهنورد جان باخته اند.
این کوهنوردان افراد حرفه ای بوده و بارها به قله ها صعود کرده اند. اگر چه شرایط جوی نامساعد با وزش باد شدید پیش بینی شده بود، هواشناسی سرعت باد را 30 کیلومتر پیش بینی کرده بود و هشدارهای لازم به کوهنوردان داده شده بود. اما آنچه در واقعیت رخ داد شرایط وخیم تر و سقوط بهمن بود.
علیرغم بیماری کووید 19 عده زیادی از مردم عادی هم به ارتفاعات توچال رفته بودند که راه اندازی مجدد تله کابین نجاتشان داده است. تله کابین توچال تعطیل نبوده و تا قبل از شروع کولاک هم از آن برای حمل و نقل افراد به ایستگاه های بالا برای اسکی و تفریح استفاده میشده است که با وخیم شدن اوضاع متوقف شده است. گویا با کم شدن آمار تلفات کرونا ویروس، عده ای از مردم و مسولین تله کابین فاصله گذاری اجتماعی را فراموش کرده اند.
چند تن از کوهنوردان کشته شده افراد حرفه ای و خود راهنما و مربی کوهنوردی بوده اند. آنچه ذهنم را مشغول کرده این است که آیا تجهیزات آنها توان مقابله با شرایط جوی را داشته و یا مناسب و در خور آن سرمای سهمگین بوده است. آیا زمان صعود به قله، با توجه به پیش بینی آب و هوای بد، درست ارزیابی شده بوده یا تامل بیشتری را می طلبیده است. اکنون که دیگر مجال بازگشت برای از دست رفتگان وجودندارد اما بازبینی ایستگاه های توچال از نظر مسیر یابی در شرایط نامساعد، تجهیز این ایستگاه ها و دیگر ارتفاعات برای مقابله با بحران های این چنینی، تمهیدات لازم برای مجهز کردن کوهنوردان حرفه ای به وسایل حرفه ای و فوق حرفه ای ، برای حفظ جان کوهنوردان ضروری بنظر میرسد.