وقتی حرف چاله میشه بهترین گزینه ای که میتوان به آن فکر کرد استفاده از یک وسیله است که کار را برای شما راحت کند و زحمت کار را از شما دور کند .
چاله کن وسیله است که کار را برای کشاورز و یا باغدار راحت میکند و باعث میشود که برای کندن چاله های در اندازه و قطر های مختلف کار را راحت کند اما چاله کن ها انواع مختلفی دارند که از زمان های قدیم بین مردم مرسوم بوده است از قدیمی ترین روش ها و ابزار چاله کنی میتوان به بیل اشاره کرد که با ساختاری قاشوق مانند و دسته ای بلند می توانستند چاله های مختلفی را ایجاد کنند اما این بیل ها مشکلاتی داشتند که باعث میشد اول اینکه فرد استفاده کننده بعد از مدت کوتاهی سریع خسته شده و امکان ادامه کار را تا مدتی ندارد دوم به علت انواع خاک کندن چاله با بیل زمان زیادی را متحمل میشود و مشکل بعدی شاید یک فرد پر قدرت بتواند در 24 ساعت بتواند فقط 2 الی 3 چاله اون هم به صورت هر کدوم به یک شکل اما با آمدن انقلاب صنعتی و ورد انواع موتور به حوزه کشاورزی وباغبانی این مشکل بزرگ برای همیشه حل شد و هر چقدر که زمان جلوتر میرود دستگاهای بهتر و با امکانات بهتر و موتوری بهتر با قدرت های زیاد به این حوزه وارد میشوند اما سوال اصلی این که چاله کن چیست ؟
چاله کن دستگاه های موتوری هستند که روی شاسی های مختلف قرار میگیرند و فرد استفاده کننده با قرار دادن فشار روی این موتور و با استفاده از مته های مختلف زمین را سوراخ کرده و باعث ایجاد چاله میشوند.
دستگاه های چاله کن از چند قسمت مختلف تشکیل شده اند
1- موتور
2- شاسی
3- مته
4-فنر
موتور اصلی ترین عضو یک چاله کن است که نسبت به مارک و قدرت با هم دیگر متفاوت هستند اما نوع موتور ها در همه چاله کن ها یکی است و همه چاله کن ها از یک موتور دو زمانه استفاده میکنند که در ادامه به معرفی موتور دو زمانه خواهیم پرداخت اما مارک چاله کن ها در نوع خوب و بد آنها متفاوت است به خاطر ساختار بدنه و نوع موادی که شرکت ها در تولید این چاله کن ها استفاده میکنند هست و بعضی از مارک ها کیفیت و دوام بالای داند و بعضی دیگر کیفیت متوسط که این مورد بسته به نیاز مصرف کننده با یک دیگر متفاوت است و همچنین در قیمت هم با هم متفاوت هستند که برای هر کسی با هر بودجه ای امکان خرید را داشته باشند اما قسمت متفاوت موتور ها در نوع قدرت آنها است که با هم نسبت به نوع شاسی با یک دیگر تفاوت دارند آن هم به خاطر بزرگی و کوچکی شاسی و میزان مته ای که قرار است با آن و زمینی که نیاز است استفاده شود
موتور ها با سه نوع قدرت ( 52 سی سی ) و ( 63 سی سی ) و ( 68 سی سی ) در بازار موجود هستند که بسته به نیاز شما و میتوانید آن را تهیه کنید.
دومین بخش این چاله کن ها شاسی آن است که میتوان گفت مهم ترین بخش چاله کن ها هستند چرا که چند مدل شاسی موجود است که بسته به نیاز موتور ی شما و راحتی در استفاده با یکدیگر متفاوت هستند شاسی ها به سه نوع
تقسیم میشوند که باز هم بسته به نوع استفاده و زمین که قرار هست استفاده کنید و تعداد کسانی که با آن کار میکنند قابل انتخاب از طرف مصرف کنند است اما منظور از این مدل شاسی ها چیست :
مدل چاله کن موتوری تک نفره شاسی دارای یک دسته است و فقط یک نفر میتواند با آن کار کند و قدرت زیادی لازم به استفاده از آن ندارد و بیشتر برای زمین ها نرم قابلیت خوب و فرمان پذیری بهتری دارد که شخص می تواند بدون کمک گرفتن از کس دیگر ا این نوع چاله کن استفاده کند.
مدل چاله کن بنزینی دو نفره دارای دو دسته در دو طرف شاسی است که روی این نوع چاله کن دو نفر روبه روی هم قرار میگیرند و با کمک هم و فشار دو نفری چاله کن را به سمت پایین فشار می آورند و اکثرا روی این نوع چاله کن موتور پر قدرت قرار داده می شود تا در زمین های کمی سفت به راحتی زمین را سوراخ کند.
مدل چاله کن فرغونی از هر دو مدل قبلی عملکرد و ساختار متفاوتی دارد چرا که در این مدل ساختار چاله کن به این صورت است که فرد مانند چرخ فرغون دو دسته برای حرکت به جلو دارد و موتور روی محور وسط این شاسی قرار دارد و در جلوی شاسی یک عدد چرخ برای به حرکت درآوردن شاسی و موتور قرار دارد تا شما بتوانید بدون بلند کردن شاسی و موتور که در مدل های قبلی معرفی کردم به راحتی موتور را جا به جا کنید البته از ویژگی های دیگر این مدل این است که در جلوی آن محفظه نگهدارنده لوازم یدکی و ابزار قرار دارد و همچنین دیگر امکان این مدل این است که میتوانید زاویه خم شدن قسمت دسته با قسمت حمل موتور و مته را تغییر داده و این باعث میشود که نسبت زاویه بدن شما با محل حفر چاله راحتر باشد و شما در تعداد زیاد چاله دچار مشکل نشوید.
1- به خاطر وجود دسته های بلند کاربر کنترل بیشتری روی چاله کن دارد.
2- به خاطر وجود چرخ روی این مدل حرکت و جا به جای چاله کن در باغ و یا زمین به راحتی انجام میشود.
3- زمانی که کابر میخواهد از چاله کن استفاده کنند به خاطر دسته های بلند فشار وارد شده به مصرف کنند کم شده و دچار مچ درد نمیشود.
4- طراحی فرغونی دستگاه باعث شده در زمان جا به جای در فواصل طولانی به خاطر وجود چرخ حمل و نقل راحت تر انجام شود.
5- به خاطر زیاد بودن فاصله موتور از کاربر در هنگام کار با چاله کن دود خروجی از دستگاه به کاربر کمتر رسیده و باعث میشود کاربر دچار سر درد ناشی از استشمام دود موتور نشود.
چاله کن پشت تراکتوری که در بیشتر جا ها به آن گودال کن هم گفته میشود نوع دیگری از چاله کن ها است که در پشت تراکتورها نصب میشود و در چندین مدل مختلف و برای کاربرد های خاصی مانند : چاله کنی های بزرگ و یا عمیق و یا استفاده در زمین هایی که سفت هستند و قدرت زیادی میخواهند استفاده میشود سایز مته های این مدل چاله کن از 25 تا 60 سانتی متر متفاوت است و حداکثر عمقی که میتوان با این مته ها ایجاد کرد 120 سانتی متر است این نوع چاله کن همچنین دارای دو مدل :
هستند تفاوت این دو مدل این است که چاله کن پشت تراکتوری هیدرولیکی قدرت بیشتری نسبت به مدل مکانیکی دارد و می توان از آن در زمین های که سفت و خاک خشکی دارند استفاده کرد.
چاله کن تراکتوری از 4 قسمت تشکیل شده است:
روش کار به این صورت است که شاسی توسط اتصال سه نقطه ای به پشت تراکتور متصل شده و گاردان نیز به قسمت خروجی PTO متصل مشود و قدرت از طریق PTO به گاردان منتقل شده و از گاردان به گیربکس و سپس به مته ها حرکت کرده تا مته ها شروع به حرکت کنند.
چاله کن پشت تراکتوری به 3 نوع تقسیم میشوند:
اولین سری از چاله کن های پشت تراکتوری نوع تک بازو بوده است که به خاطر نوع شاسی آن نمیتوان از مته های مختلف استفاده کرد و فقط میتوان از مته با قطر 45 سانتی و فقط تا عمق 80 سانتی متر میتوان استفاده کرد این مدل لرزش بیشتری دارد و به تراکتور و کاربر ممکن است عمر دستگاه و تراکتور را کمتر کند.
این نوع از چاله کن به خاطر بهتر بودن نسبت هب مدل تک بازو میتوان روی تراکتور های رومانی و تراکتور های هولدر دار متصل کرد و به این خاطر امکان اتصال گیربکس بزرگتر و مته های بیشتری نسبت به مدل قبلی را دارد در این نوع از چاله کن امکان اتصال مته های تا عرض 60 سانتی و عمق 85 سانتی را نیز دارد و انتقال قدرت از طریق گاردن که به گیبربکس و محور عقب تراکتور متصل شده است انتقال مییابد.
اما جدید ترین نسل چاله کن های پشت تراتوری مدل 4 بازوی است که از هر دو نوع قبلی بهترو قویتر است ساختار این چاله کن به نوعی است که لرزش خیلی کمتری نسبت به مدل های قبلی دارد و به خاطر وزن زیاد میتواند عمق بیشتری را حفرکند از دیگر مزایای تین چاله کن اماکان وجود بازوی جک هیدرولیکی برای بالا و پایین آوردن مته است و میتوان این چاله کن را روی انواع تراکتورهای سبک و سنگین نصب کرد.
اما بخش دیگر این چاله کن ها که برای خیلی ها مهم ولی برای بعضی ها زیاد مهم نیست اما در کل اگر نباشد دستگاه در طولانی مدت دچار مشکل میشود بین موتور و مته قطعه ای قرار داده میشود به نام فنر ضربه گیر که تنها مشکل آن این است که بعضی افراد که قد کوتاه تری دارند با قرار دادن این قطعه در زیر موتور به خاطر بلند شدن موتور و دسته ها از زمین دچار مشکل شده و نمی توانند به راحتی با چاله کن کار کنند اما کار این قطعه چیست؟
وظیفه فنر ضربه گیر این است که وقتی موتور در حال کندن چاله است و مته که در زمین قرار دارد ضربه های که از طریق فشار وارده به مته ها به موتور را جذب کرده تا به موتور و خود کاربر آسیب وارد نشود و این کار باعث طولانی شدن عمر دستگاه میشود اما اگر این قطعه را روی چاله کن قرار ندهیم عمر دستگاه به خاطر ظربه های که در اثر برخورد مته ها با زمین به آن برگشت داده میشود خیلی زود از بین میرود پس پیشنهاد ما این است که حتما از فنر ضربه گیر استفاده کنید.
اما بخش بعدی این چاله کن ها و اصلی ترین و کاربردی ترین بخش چاله کن مته های آن می باشد اما خود مته ها به 3 نوع تقسیم میشوند که هر کدام مخصوص انجام کاری است.
کاربرد مته 10 که کوچکترین مته است و از اندازه آن مشخص است که وقتی روی چاله کن قرار بگیرد سوراخ های با قطر خیلی کم ایجاد کند اما طول این مته 80 سانتی متر است و شما می توانید چاله های با ارتفاع حداقل 60 الی 70 سانتی متر در زمین ایجاد کنید اما کاربرد این نوع مته برای ایجاد چاله های برای قرار دادن تیرک های فنس کشی دور باغ و یا تیرک های که در بعضی از باغات برای میوه های بوته ای که می خواهند بوته روی زمین قرار گرفته نشود میتوان از این مته برای ایجاد چاله تیرک استفاده کرد و همچنین میتوان از این مته برای ایجاد چاله مخصوص نهال های تازه و جوان که سوراخ بزرگی نمی خواهند ایجاد کرد و همچنین برای ایجاد سوراخ های در کنار دختان برای چال کود که نیاز به سوراخ بزرگ ندارد استفاده کرد.
کاربرد مته 20 که دومین نوع از مته های چاله کن است این نوع مته با مته 10 سانتی از نظر طول هیچ تفاوتی ندارد و مانند همان 80 سانتی متر است ولی از نظر قطر دارای قطر 20 سانتی میباشد اما کاربرد این نوع مته برای ایجاد چال کود و همچنین حفاری اولیه کاشت نهال های بزرگتر است و برای کسانی که میخواهند درختان را به صورت ردیفی و سریع چاله کنی کنند بسیار مناسب است.
مته 30 بزرگترین مته بین دو مته دیگر است و قدرت زیادی را از موتور میخواهد این مته هم از نظر طول با دو مته دیگر یکی بوده و طول 80 سانتی متری را دارد اما کاربرد این مته به این صورت است که شما اگر میخواهید چاله ای که با مته 20 ایجاد شده است و آن را بزگتر کنید از این مته استفاده کنید بعد برای ایجاد چاله برای درختان بزرگ بهترین گزینه است.
اما سوالی که برای همه پیش می آید چرا در چاله کن ها به جای استفاده از موتور 4 زمانه از موتور 2 زمانه استفاده میشود اول از همه باید به بررسی نوع ساختار موتور ها بپردازیم تا بهتر به این موضوع برسیم.
موتور چهار زمانه که در سال 1876 توسط نیکلاس اتو اختراع شد موتوری بود که در چهار مرحله باعث ایجاد احتراق و حرکت میشود به این صورت که موتور های 4 زمانه الان تقریبا با موتور اتو یکی است و با کمی تغییرات.
در موتور های 4 زمانه مخزن سوخت و روغن از هم جدا هستند و برای راه اندازی این موتور نباید هر دو باهم مخلوط شوند ولی در عوض باعث میشود که قدرت موتور 4 زمانه کمتر شود و نتوان در بیشتر لوازمی که به موتور پر قدرت نیاز است استفاده شود و همچنین به این خاطر در چاله کن ها از این موتور استفاده نمیشود اما فقط به این نکته بسنده نکنیم قدرت کم باعث میشود که دود کمتری به خاطر مخلوط نشدن روغن و بنزین از اگروز موتور خارج شود و صدای کمتری دارد اما این کار باعث شده که عمر این موتور خیلی بیشتر از موتور 2 زمانه باشد.
موتور 2 زمانه میشه گفت یکی از قوی ترین موتور ها در حوزه کشاورزی و باغداری است که هم روی چاله کن ها و هم روی بعضی از علفزن ها استفاده میشود و کاربرد زیادی دارد اما تفاوتی که بین این موتور و موتور 4 زمانه هست بیشتر روی قدرت آن ها است این موتور با ترکیب بنزین و روغن که با نسبت 1 به 25 با هم ترکیب میشود شروع به کار میکنند امااین موتور قدرت بالای دارد و برای کار های سخت مناسب است اما این باعث شده که دود زیاد آن هم به خاطر ترکیب روغن با بنزین داشته باشد و همچنین صدای زیادی را تولید کند و اما عمر و دوام این موتور نسبت به موتور 4 زمانه کمتر باشد.
بعد از کشیدن هندل سوخت از داخل مخزن سوخت به سمت محفظه احتراق حرکت کرده و هوا نیز از راه دیگر مکش شده و وارد محفظه احتراق میشود سپس با استفاده از شمع که روی موتور قرار داد و به داخل سیلندر وارد شده است یک جرقه زده شده و هوا و بنزین را با هم ترکیب میکنند که این کار باعث ایجاد انرژی گرمایی شده و انفجار را ایجاد میکند این انفجار پیستون را با قدرت به سمت پایین حرکت داده و باعث میشود که میلنگ به حرکت در بیاید و پیستون بعد از رسیدن به پایین محفظه و برگشت به سمت بالا راه خروجی تخلیه باز شده تا فشار وارده از این احتراق به بیرون هدایت شود و دوباره همین کار تکرار شده و این باعث به حرکت در آمدن و کار کردن موتور 2 زمانه میشود.
همیشه یکی از دغدغه های که کشاورزان و باغداران با آن روبه رو هستند استفاده از یک دستگاه با چند عملکرد است چرا که با مشکل همیشگی نقدینگی مواجه هستند اما یکی از خوبی های که حوزه کشاورزی و باغداری دارد میتوان یک دستگاه را با چند الحاقی به وسیله های کاربردی دیگر تبدیل کرد که در این جا به آنها اشاره خواهیم کرد .
الحاقی چاله کن یا کیت تبدیل علف زن به چاله کن یکی از لوازمی است که میتوان موتور علف زن که از آن استفاده میکنید را به راحتی و با صرف هزینه کمتر تبدیل کنید این نوع الحاقی در دو مدل :
ساختار هر دو به یک شکل است و فقط در نوع نگهداری توسط کاربر با هم فرق دارند روی هر دو یک گیربکس و دسته گاز قرار دارد فقط یک نکته مهم در استفاده از این کیت این است که بهتر است از موتور های 68 سی سی استفاده شود تا دستگاه و در کار های سخت کم نیاورد.
گیربکس های چاله کن ها در دو مدل تولید و عرضه میشوند :
تفاوت این دو مدل در نوع کارای و ساختار آنها است به این صورت که گیربکس روغنی با 90 درجه انحراف قرار دارد و موتور درست روی شاسی نیست و علت طراحی آن به این صورت است که دود خارج شده از موتور از کاربر فاصله داشته باشد اما مشکلی که این گیربکس ها دارند باید روی این گیربکس موتور ضعیفی قرار داده شود که آن هم برای استفاده در چاله کنی های بزرگ و زمین های کمی سفت اصلا مناسب نیست .
اما در گیربکس های خشک به خاطر قرار گرفتن موتور و مته ها در راستای گیربکس قدرت خروجی آن بالا است و میتوان از موتور های قوی در آن استفاده کرد کاربرد این نوع گیربکس باعث افزایش قدرت خروجی دستگاه شده و میتوان در زمین های نسبت سفت و مته های بزرگ به راحتی استفاده کرد و این نوع از گیربکس ها دارای محل گیریس خور هستند که میتوان به راحتی اجزای داخلی را گیرس کاری کرد تا عمر بیشتری داشته باشند و این کار باید در فواصل زمانی منظم انجام شود .
همیشه برای هر وسیله ای حتما نوع برقی آن نیز وجود دارد در این جا هم برای چاله کن از یک مدل چاله کن برقی نیز وجود دارد که به جای موتور بنزینی یک موتور برقی قرار دارد تفاوت های که این نوع از چاله کن ها دارد نبود دود و مصرف بنزین و همچنین بی صدا بودن آن استو این چاله کن در دو مدل تک نفری و دو نفری در بازار موجود است.
چال کود : برای این که کود بهتر و سریعتر به ریشه گیاه برسد از این روش استفاده میشود به این صورت که در نزدیکی درخت یا گیاه مورد نظر با استفاده از چاله کن باید چاله ای به عمق 40الی 60 سانتی متر حفر نمایید.
فنس و یا حصار کشی : برای ایجاد حفاظ امنیتی از دست حیوانات مزاحم و همچنین دزدان باید دور باغ و یا زمین حصار با فنس کشیده شود اما برای این کار باید در فواصل کم تیرک های از جنس بتن و یا چوب قرار داد تا فنس بهتر و با دوام تر باشد برای این کار باید چاله های با مته 2 به عمق 60 الی 80 سانتی حفر کرد.
نصب تیر برق : برای قرار دادن تیر های برق بتنی در زمین و یا قرار دادن پایه های دکل های برق با استفاده از چاله کن های بزرگ و یا پشت تراکتوری چاله های با عمق بیشتر از 80 سانتی متری در زمین ایجاد کرد.
کاشت درخت : یکی از پرکاربرد ترین بخش استفاده از چاله کن ها برای کاشت انواع درخت و درخچه و نهال است برای این کار نصبت به نوع درختی که کاشته میشود میتوان از مته ها و چاله کن های مختلف استفاده کرد در نهال های کوچک از مته های کوچک و در درختان بزرگ از مته های بزرگتر استفاده میشود چون ریشه درختان بیشتر باید در خاک باشند پس عمق های تا 80 سانتی متر ایجاد کنید.
قبل از روشن کردن و شروع به کار با چاله کن ها باید نکاتی را رعایت کنیم:
1 - موتور چاله کن روشن نمیشود چه باید کرد؟
2- موتور بیش از اندازه داغ میکند چه کنیم؟
3- عدم کارد کرد مته ها چیست؟
